با اعدام ده ایرانی در خرداد ماه شمار شهروندان ایران که در سال جاری در عربستان اعدام شده‌اند به ۱۸ نفر رسید. این افراد متهم به حمل مواد مخدر شده‌اند. علی‌اکبر صالحی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی چند روز پیش خبر داد در مورد وضعیت ایرانیان زندانی عربستان با همتای خود در این کشور گفتگو کرده و «خوشبختانه روند اجرای حکم اعدام این هموطنان متوقف شده است.»

انتقاد از «نظام منحط» عربستان

صالحی ابراز امیدواری کرده بود «با مبادله توافق‌نامه‌های دوجانبه میان ایران و عربستان درباره تبادل زندانیان، زمینه آزادی این عزیزان فراهم شود.» به رغم این، روز سه شنبه، ۲۳ خرداد اعدام ده ایرانی در عربستان رسما تایید شد.

رامین مهمانپرست سخنگوی وزارت خارجه در نشست مطبوعاتی هفتگی خود گفت «عربستان باید بداند اقدام به اعدام اتباع ایرانی تبعات سیاسی برای این کشور به دنبال دارد و از طریق مراجع ذیربط پیگیری خواهد شد.»

حسین شیخ‌الاسلام، مشاور بین‌الملل رئیس مجلس شورای اسلامی، چهارشنبه ۲۴ خرداد در اعتراض به عدم حضور نماینده‌ی ایران در دادگاه متهمان گفت «برای اقدام غیرقانونی و غیر اخلاقی عربستان هیچ توجیهی به جز نظام منحط شاهنشاهی حاکم و اینکه مسئولان نظام بر اساس لیاقت انتخاب نمی‌شوند وجود ندارد.»

موضوع‌های مورد اختلاف با عربستان

به گزارش خبرگزاری مهر شیخ‌الاسلام گفت، «ما ممکن است با عربستان در مورد موضوع بحرین و یا سایر مسائل مربوط به منطقه اختلاف داشته باشیم اما هیچ از این اختلافات نمی‌تواند دلیلی برای انجام این کار باشد.» یکی از موضوع‌های مهم مورد اختلاف میان تهران و ریاض افزایش تولید نفت خام عربستان است که پنجشنبه ۲۵ خرداد/ ۱۴ ژوئن در نشست سازمان کشورهای صادر کننده نفت (اوپک) به بحث گذاشته می‌شود.

عربستان پیشتر اعلام کرده بود که آماده است در صورت تشدید تحریم ایران کمبود نفت این کشور در بازارهای جهانی را جبران کند. این کشور در ماه‌های گذشته تولید نفت خام را به بیش از ده میلیون بشکه در روز افزایش داده است. ایران این اقدام عربستان را خصمانه و در جهت منافع و سیاست‌های کشورهای غربی عنوان می‌کند.

رویگردانی ترکیه از نفت ایران

سایت خبری تابناک سه شنبه ۲۳ خرداد به نقل از وزیر انرژی و منابع طبیعی ترکیه "تانر ییلدیز" نوشت این کشور مذاکرات با عربستان برای همکاری‌های نفتی بلند مدت را آغاز کرده است. به گفته‌ی ییلدیز هدف این همکاری کاهش نیاز ترکیه به نفت ایران است. برخی دیگر از مشتریان مهم نفت ایران، مانند چین نیز همکاری‌های نفتی خود با عربستان را افزایش داده‌اند.

ناظران معتقدند اظهارات مشاور بین‌الملل رئیس مجلس حکایت از تیره‌تر شدن روابط ایران و عربستان دارد. شیخ‌الاسلام در ارتباط با اعدام ایرانیان در عربستان گفت «نمی‌توان در این موارد مقابله به مثل کرد چراکه حقوق همه افراد درگیر است.» او همچنین تاکید کرد وزارت امور خارجه باید به مراجع بین‌المللی و حقوق بشری شکایت کند.

تبلیغات رسانه‌ای همزمان با نشست اوپک

جواد کریمی قدوسی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس می‌گوید «از وزیر امور خارجه دعوت خواهیم کرد تا گزارش جامع و کاملی را از اقدامات بازدارنده جمهوری اسلامی ایران در این باره ارائه دهد.»

نهادهای حقوق بشری ایران، چین و عربستان را به عنوان کشورهایی که بیشترین احکام اعدام برای حمل مواد مخدر تا کنون صادر کرده‌اند سرزنش می‌کنند. ظاهرا شدت گرفتن واکنش‌ها علیه عربستان تنها به اعدام‌های اخیر شهروندان ایرانی مربوط نمی‌شود.
به گزارش خبرگزاری مهر جواد کریمی قدوسی روز سه شنبه گفته است «طی روزهای آینده نیز باید این اقدام عربستان سعودی در دستور کار رسانه‌ها و افکار عمومی قرار گیرد.» روزهای مورد نظر کریمی قدوسی مصادف با ۱۶۱مین نشست اوپک در وین پایتخت اتریش است.