روز جمعه (۱۱ اردیبهشت ماه)، روز جهانی کارگر، قرار بود تجمعی در پارک لاله‌ی تهران به دعوت هفت تشکل کارگری برگزار شود، اما ساعاتی قبل از شروع این تجمع، ماموران امنیتی تمامی منطقه را تحت کنترل قرار داده و حتی افرادی را که برای قدم زدن به پارک آمده بودند، بازداشت کردند. در جریان این دستگیری گسترده، ۱۰۰ تا ۱۵۰ نفر بازداشت شدند.

افراد بازداشت‌شده به شعبه‌ی یکم دادسرای امنیت تهران منتقل شده و تعدادی همان شب اول آزاد شدند. عده‌ی دیگری نیز روز بعد با قرار وثیقه و کفالت آزاد شدند. محمد اولیایی‌فرد، وکیل فعالان کارگری، می‌گوید، در حال حاضر ۳۷ نفر، که ۱۴ نفر از آنان زن هستند، هم‌چنان در بازداشت‌اند و در بند ۲۴۰ زندان اوین نگهداری می‌شوند.

سه تن از اعضای سندیکای رانندگان شرکت واحد اتوبوسرانی تهران، آقایان منصور حیات‌غیبی، غلامرضا خانی و همایون جابری، و نیز جعفر عظیم‌زاده، عضو هیئت مدیره‌ی اتحادیه‌ی آزاد کارگران ایران، در میان بازداشت‌شدگان هستند. به گفته‌ی اولیایی‌فرد، برای این افراد قرارهای وثیقه‌ی ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومانی تعیین شده که خانواده‌های آنان با نوشتن نامه‌ای خطاب به رئیس قوه‌ی قضائیه به این قرار اعتراض کرده‌اند. در این نامه عنوان شده که این افراد اساسا جرمی مرتکب نشده‌اند که برایشان قرار وثیقه صادر شود.

در میان بازداشت‌شدگان روز کارگر افرادی از فعالان دانشجویی و فعالان حقوق زنان نیز حضور دارند. از جمله جلوه جواهری، فعال کمپین یک میلیون امضا، و امیر یعقوب‌علی، فعال دانشجویی. نسرین ستوده، وکیل چهار تن از این فعالان، در گفت و گو با بخش فارسی رادیو دویچه‌وله، به اقدامات غیرقانونی که در حاشیه‌ی این دستگیری‌ها انجام شده اشاره می‌کند. وی همچنین می‌گوید، خانواده‌های این افراد که برای پیگیری وضعیت فرزندانشان به دادگاه انقلاب مراجعه کرده‌اند با تهدید به دستگیری مواجه شده‌اند.

دویچه‌وله: خانم ستوده، چند تن از موکلان شما در روز کارگر ، روز جمعه، در پارک لاله بازداشت شدند، از جمله جلوه جواهری و کاوه مظفری. اگر خبر جدیدی از آنها دارید، لطفا ما را در جریان بگذارید.

نسرین ستوده: همان طور که اشاره کردید، موکلان من، خانم‌ها جلوه جواهری و پروانه قاسمیان، همین طور آقایان کاوه مظفری و امیر یعقوب‌علی، روز جمعه در پارک لاله بازداشت شدند. در حاشیه‌ی این ماجرا اتفاقات غیرقانونی زیادی افتاده است. از جمله این که ابتدا آقای کاوه مظفری یک ساعت قبل از مراسم تجمع کارگران در پارک لاله در حالی که با چهار تن از دوستانشان مشغول صرف چای بودند، بازداشت می‌شوند. متعاقب آن، در نیمه‌شب شنبه، ماموران به منزل خانم جلوه جواهری، همسر آقای مظفری، مراجعه می‌کنند. بعد از تفتیش منزل در نیمه‌شب، کتاب و نوشته‌ها و بسیاری از مدارک و همین طور کامپیوتر ایشان را با خودشان می‌برند و از ایشان هم درخواست می‌کنند که همراهشان بروند. خانم جواهری از آنها حکم قضایی درخواست می‌کند، ارائه نمی‌دهند و دو تن از ماموران مرد، کشان کشان خانم جواهری را از منزل خارج می‌کنند. البته این عمل علاوه براین که خلاف قانون است، خلاف شرع هم بوده، که ما شکایت خودمان را تنظیم کردیم و طی روزهای آتی به دادسرای کارکنان دولت ارائه خواهیم داد. در یک اقدام غیرقانونی دیگر، در منزل آنها را قفل می‌کنند و کلید را نیز با خودشان می‌برند. دیروز وقتی مادر خانم جواهری با کلیدساز به منزل مراجعه می‌کنند که قفل را عوض کنند و وارد خانه بشوند، متوجه‌ی حضور ماموران وزارت اطلاعات در محل می‌شوند و همین طور همسایگان اظهار می‌کنند که از آنها درخواست شده از ورود خانم جواهری، مادر جلوه، به منزل جلوگیری به‌عمل بیاید. همه‌ی اینها اقداماتی غیرقانونی بوده است.

آیا این به نوعی پلمب منزل نیست؟

بله. در حقیقت بدون این که تشریفات پلمب یک منزل رعایت بشود و دلایلی برای آن ذکر بشود، با اقدامی که نمی‌شود اسم آن را چیزی گذشت، در خانه را قفل کرده‌ و کلید را در جیب‌شان گذاشته‌اند. این عمل کاملا غیرقانونی‌ست، و همین طور من نگران موکلان خودم آقای کاوه مظفری و خانم جواهری هستم، به دلیل اینکه وقتی اختیار آنها و بستگانشان نسبت به آن منزل کاملا از آنها سلب شده است، بنابراین چه مخاطراتی می‌تواند امنیت این دو نفر را که زن و شوهر هستند به خطر بیندازد.

آیا امروز خانواده‌های موکلان شما برای پیگیری وضعیت فرزند‌شان به دادگاه انقلاب مراجعه کرده‌اند ؟

بله. می‌دانید که سه روز است خانواده‌ها به دادگاه انقلاب مراجعه می‌کنند و آنها را به دادگاه راه نمی‌دهند. بسیاری از آنها موفق نشدند به دادسرای مربوطه وارد بشوند و امروز از محل با من تماس داشتند که مورد تهدید قرار گرفته‌اند و به آنها گفته شده است که بازداشت می‌شوند و از آنها درخواست شده که محل را ترک کنند.

شما غیر از موکلان خودتان آیا از وضعیت بقیه‌ی بازداشت‌شدگان روز کارگر هم اطلاعی دارید؟

چون من وکالت چهارتن از کسانی را که در آن تجمع بازداشت شده‌اند به عهده دارم، بنابراین اطلاعاتی که می‌توانم به شما بگویم، اطلاعات مربوط به موکلان خودم است. می‌دانید که آن تجمع به دعوت هفت تشکل کارگری در ایران صورت گرفته بود و قرار بود در جلوی آب‌نمای پارک لاله برگزار شود. معهذا قبل از شروع تجمع و بعد از آن افراد بسیاری، حتی افرادی که برای قدم زدن به پارک رفته بودند بازداشت شده‌اند، از جمله‌ی آنها آقای امیر یعقوب‌علی و کاوه مظفری هستند که اصلا اینها قبل از شروع تجمع آنجا بودند. گرچه اعلام آن تجمع در روز کارگر به ویژه از طرف هفت تشکل کارگری، اقدامی کاملا قانونی بوده، اما حتا اینها در تجمع حضور هم نداشتند. همه‌ی اینها مسایلی‌ست که پیرامون این تجمع وجود دارد.

تعدادی از بازداشت‌شدگان گویا با قرار کفالت و وثیقه آزاد شده‌اند. الان حدودا می‌دانید که چند نفر در بازداشت هستند؟

در مراجعه‌ای که من دیروز به دادسرای انقلاب داشتم، هیچ کس به من جواب درستی نداد و حتا نسبت به بعضی از این متهمین اظهار بی‌اطلاعی کردند. بنابراین من هیچ آمار دقیقی در دست ندارم.

از محل نگهداری بازداشت‌شدگان چطور؟ آیا همه‌شان الان در جای مشخصی هستند یا این که پراکنده‌اند؟

طبق اعلام خانواده‌ها بیشتر آنها به زندان اوین منتقل شده‌اند. اما بدیهی‌ست وقتی به هیچ کس، نه از بستگان و نه از وکلا، اجازه‌ی ملاقات یا ورود به پرونده را نداده‌اند، هیچ اطلاعات دقیق و کاملی از وضعیت آنها در دست نیست.

مصاحبه‌گر : میترا شجاعی
تحریریه: کیواندخت قهاری