توافق قدرت‌های جهان بر سر تشکیل «دولت انتقالی» در سوریه
۱۳۹۱ تیر ۱۰, شنبه
در نشست روز شنبه (۱۰ تیر، ۳۰ ژوئن) در ژنو که برای بررسی بحران سیاسی در سوریه تشکیل شده بود، در سایه تردیدها و اختلافات بر سر بقا یا کناره‌گیری بشار اسد از قدرت، سرانجام «گروه اقدام» متشکل از قدرت‌های برتر جهان، بر سر طرح تشکیل دولت گذار در سوریه به توافق رسیدند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، بر اساس این طرح که پیش‌نویس «راهکارها و اصول» آن توسط کوفی عنان، نماینده سازمان ملل و اتحادیه عرب برای حل‌وفصل بحران سوریه تدوین شده است، «دولت اتحاد ملی» برای انتقال قدرت در سوریه تشکیل خواهد شد.
در این طرح تصریح شده که عوامل حکومت کنونی در سوریه هم می‌توانند در کنار چهره‌های برجسته مخالفان سوری در دولت انتقالی که با هدف تحقق صلح تشکیل می‌شود، نقش داشته باشند.
بخش عمده اختلافاتی که ناظران نسبت به آن ابراز نگرانی می‌کردند، به مخالفت شدید آمریکا، اروپا و هم‌پیمانان عرب آنها از حضور بشار اسد در قدرت مربوط بود. به اعتقاد آنها بشار اسد با سرکوب و کشتار گسترده شهروندان سوری، شانس حضور در قدرت را برای همیشه از دست داده است. روسیه و چین با این نظر مخالف‌اند و طرح مورد توافق نیز درباره آن موضع مشخصی اتخاذ نکرده است.
بیشتر بخوانید: تاکید عنان بر ضرورت اتحاد بین‌المللی برای حل بحران سوریه
طرح کوفی عنان سرانجام با اعمال اصلاحاتی در متن آن، مورد توافق همه شرکت‌کنندگان در این نشست قرار گرفت.
کوفی عنان در کنفرانس خبری پس از پایان این نشست، در پاسخ به خبرنگار مجله آلمانی اشپیگل درباره جدول زمانی پیاده‌سازی این طرح گفت هنوز زمان دقیق و ضرب‌الاجلی برای آن مشخص نشده و ابتدا باید گفت‌وگو با دولت و مخالفان در سوریه آغاز شود.
او ابراز امیدواری کرد که با پیشرفت‌های محسوس و حصول نتایج مشخص، دولت انتقالی سوریه بتواند حداکثر تا یک سال آینده قدرت را در دست بگیرد.
آقای عنان تاکید کرد که تحقق صلح در سوریه «کار ساده‌ای نیست، اما امکان‌پذیر است.» به اعتقاد او دست‌آورد نشست روز شنبه توافق بین‌المللی و واکنش متحدانه جامعه جهانی بود: «وقتی جامعه جهانی یک‌صدا نسبت به رویدادی واکنش نشان دهد، این صدا قدرتمندتر می‌شود و حل معضلات آسان‌تر خواهد شد.»
تاکید هیلاری کلینتون بر دوران پس از اسد
هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا در کنفرانس خبری تاکید کرد که طرح پیشنهادی می‌تواند شرایط گذار دموکراتیک به دوران پس از اسد در سوریه را فراهم کند. به گفته او گام‌های بعدی روشن است و باید با حمایت از «راهکارها و اصول» پیشنهادی کوفی عنان و برگزاری انتخاباتی آزاد و چند حزبی، دولتی تکثرگرا تشکیل شود که حقوق شهروندی و آزادی‌های اساسی شهروندان سوری را محترم می‌شمارد.
هیلاری کلینتون در پاسخ به خبرنگار خبرگزاری اسوشیتدپرس که نشست ژنو را پیروزی دیگری برای روسیه خواند، گفت: «باید این توهم را برطرف کنیم که بشار اسد با دستان آغشته به خون می‌تواند در قدرت بماند.»
خانم کلینتون همچنین گفت که آمریکا نتایج این نشست را روز جمعه هفته آینده در کنفرانس «دوستان سوریه» در پاریس ارائه خواهد کرد. یافتن راه‌هایی برای کمک‌رسانی به شهرهای آسیب‌دیده و شهروندان سوری و تلاش برای تحقق صلح از جمله موضوعات دستور کار کنفرانس «دوستان سوریه» در پاریس خواهد بود.
از سوی دیگر، سرگی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه تاکید کرد که طرح مورد توافق هیچ پیش‌شرطی ندارد. او همچنین بار دیگر نسبت به غیبت ایران و عربستان در نشست ژنو ابراز تاسف کرد.
گفته می‌شود روسیه پیشنهاد کرده بود تا در صورت حصول پیشرفت در مذاکرات روز شنبه در ژنو، دور بعدی مذاکرات در مسکو و با حضور نمایندگانی از ایران، سوریه و نیز عربستان برگزار شود. اما «گروه اقدام» زمان خاصی را برای نشست بعدی مشخص نکرده، اگرچه آقای عنان گفته با توجه به تحولات روزها و هفته‌های آینده، هر زمانی که نیاز باشد نشست اضطراری این گروه تشکیل خواهد شد.