کاخ سفید و مجلس سنای آمریکا علیرغم مخالفت اوباما، روز دوشنبه (۲۱ آذر/۱۲ دسامبر) بر سر تحریم بانک مرکزی ایران به توافق رسیدند. این تحریم‌های جدید منجر به فشار بیشتر بر جمهوری اسلامی برای توقف برنامه اتمی‌اش خواهد شد.

هیئتی متشکل از نمایندگان سنا و نمایندگان کاخ سفید که مسئول بررسی این موضوع بودند ضمن اعلام این خبر گفته‌اند امیدوار هستند تا پایان هفته جاری این طرح به تصویب نهایی سنا و کنگره آمریکا برسد.

اعضای این کمیته که از هر دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه در آن عضویت دارند، گفته‌اند که تغییراتی که مورد نظر دولت اوباما بوده در طرح اولیه اعمال شده است. این تغییرات قدرت مانور شرکت‌های طرف قرارداد با بانک مرکزی ایران را برای یافتن راه‌های بدیل بیشتر می‌کند.

سناتور "کارل لوین" از حزب دموکرات به خبرگزاری رویترز گفته علیرغم این تغییرات این لایحه تا ۹۶ درصد همان لایحه‌ای است که هفته گذشته در سنای امریکا به تصویب رسید.

لایحه‌ای که هفته گذشته در سنا به تصویب رسید، موسسات مالی خارجی را که با بانک مرکزی ایران معامله می‌کنند مشمول جریمه قرار می‌داد اما لایحه فعلی تنها محدویت‌هایی را بر این شرکتها تحمیل می‌کند.

قانون‌گذاران می‌گویند تغییرات اعمال‌شده دست دولت امریکا را باز می‌گذارد تا استثناهایی را برای کشورهایی که در اعمال فشار بر ایران با امریکا همکاری کرده‌اند در نظر بگیرد.

کارل لوین همچنین تاکید کرده که این قانون به منظور اعمال فشار بیشتر بر جمهوری اسلامی برای توقف برنامه اتمی‌اش تنظیم شده. وی همچنین اظهار امیدواری کرده که باراک اوباما این لایحه را امضا کرده و آن را به قانون تبدیل کند.

ایالات متحده قبلا بانک‌های خود را از معامله با بانک مرکزی ایران منع کرده بود اما این ممنوعیت شامل بانک‌های خارجی نمی‌شد. لایحه‌ای که هفته گذشته سنای امریکا به تصویب رساند «به منظور اعمل فشار بر موسسات مالی بین‌المللی است با این هدف که بین معامله با امریکا و ایران یکی را انتخاب کنند». این گفته سناتور "مارک کرک" از حزب جمهوری‌خواه است که به همراه "رابرت مندنز" از حزب دموکرات طرح اولیه این لایحه را تنظیم کرده‌اند.

آنچه که مقامات کاخ سفید از قانون‌گذاران می‌خواستند «ملایم‌تر کردن تحریم‌های هدفمند» بود به این دلیل که این مقامات معتقدند ترساندن دیگر کشورها راه خوبی برای همکاری آنها با امریکا علیه ایران نیست.

مقامات خزانه‌داری امریکا هفته گذشته به قانون‌گذاران گفته‌بودند که آنها نیز به دنبال تحریم بانک مرکزی ایران بوده‌اند اما می‌خواستند این کار به روش قانونمند انجام شود و همچنین از آشفتگی در بازار نفت و یا تبدیل متحدان امریکا به مخالفان این کشور جلوگیری شود.

ایران مدعی است برنامه اتمی‌اش حنبه صلح‌آمیز دارد و تنها به منظور تولید برق از آن استفاده می‌کند اما واشنگتن تهران را متهم کرده که از این برنامه برای تولید سلاح هسته‌ای استفاده می‌کند.

واکنش ایران

محمود بهمنی، رئیس کل بانک مرکزی ایران، تحریم بانک مرکزی از سوی آمریکا را یک "مانور سیاسی" نامیده و گفته: «برخی غربی‌ها بحث سیاسی به راه می‌اندازند و استقلال بانک مرکزی را نادیده می‌گیرند، در حالی که بانک مرکزی مستقل است و در تمام دنیا نیز بانک‌های مرکزی وابسته به دولت‌ها نیستند، بنابراین تحریم بانک مرکزی غیر اصولی و غیرمنطقی است».

وی همچنین این اقدام را تحریمی علیه ملت ایران دانسته که به گفته‌ی او "مغرضانه، غیراستاندارد و غیر اصولی" است.

رئیس کل بانک مرکزی اضافه کرده: «فکر نمی‌کنیم این اتفاق رخ دهد، البته یک یا دو بار در برخی از کشورها، تحریم بانک مرکزی اتفاق افتاده است؛ ولی عملا این کار، یک کار غیر اصولی است و اگر یک کشوری چنین کاری را انجام دهد، دنیا به او خواهد خندید».

سید شمس الدین حسینی سخنگوی اقتصادی دولت نیز در این باره گفته: «کشورهایی که به دنبال تحریم ایران هستند حتی نتوانسته‌اند نظر شورای حکام و شورای امنیت سازمان ملل را جلب کنند و باید گفت تحریم بانک مرکزی برای آنها یک گزینه ناکام است و ایران خود را برای شیطنت‌های آنها آماده کرده است».

بانک مرکزی اصلی‌ترین مجرای انتقال پول در معاملات بین‌المللی است و در صورت تحریم این بانک، ایران حتی برای دریافت پول نفت صادراتی خود دچار مشکلات جدی خواهد شد.

SH/FW