توبیخ ۹ مقام نیروی دریایی در جریان بازداشت ملوانان آمریکایی
SN۱۳۹۵ تیر ۱۰, پنجشنبه
نیروی دریایی آمریکا گزارش جدیدی را در مورد دستگیری ۱۰ ملوان آمریکایی توسط نیروهای نظامی ایران تهیه کرده است. در این گزارش ذکر شده ایران حق پرسش از ملوانان آمریکایی را داشته، اما در نحوه رفتار با آنان زیادهروی کرده است.
عکس: Tasnim
تبلیغات
در مجموع ۹ نفر از پرسنل نیروی دریایی آمریکا در ارتباط با جریان بازداشت ملوانان آمریکایی توسط ایران با توبیخ انضباطی روبرو شدهاند.
"وال استریت ژورنال" در مقالهای به نقل از یک مقام آمریکایی که نامش فاش نشده نوشته است که ملوانان و فرماندهان در انجام وظایفشان کوتاهی کرده و برنامهریزی عملیاتی صحیحی نداشتهاند.
نیروی دریایی آمریکا گزارش جدیدی را در مورد این رخداد منتشر کرده است. یک مقام آمریکایی که از این گزارشاطلاع داشته، به روزنامه "وال استریت ژورنال" گفته است، ملوانان و فرماندهان آمریکایی زمانی که خشکی را در مقابل خود دیدهاند این موضوع را گزارش نکرده و زمانی که موتور قایق آنها از کار افتاده و به مشکل برخوردهاند با مقامات بالاتر تماس نگرفتهاند.
این گزارش جدید قرار است روز پنجشنبه رسما توسط جان ریچاردسون، رئیس عملیات نیروی دریایی در پنتاگون ارائه شود.
"تحقیر آمریکا"
۲۲ دیماه سال گذشته (۱۲ ژانویه ۲۰۱۶) ۱۰ ملوان آمریکایی که در خلیج فارس وارد آبهای ایران شده بودند، توسط سپاه پاسداران دستگیر شدند.
این ملوانها (۹ مرد و یک زن) کمتر از ۱۶ ساعت بعد آزاد شدند. در گزارش اولیهای که ارتش آمریکا از این رخداد منتشر کرد، آمده بود که این ملوانان سوار بر دو قایق گشتی از کویت، به سمت محل استقرار ناوگان پنجم آمریکا در بحرین در حال حرکت بودند، اما به دلیل بروز مشکل فنی از مسیر خود منحرف شدند.
بازداشت ملوانان آمریکایی توسط ایران، خشم مقامهای آمریکایی را برانگیخته و از آن به عنوان "تحقیر آمریکا" نام برده شد.
سپاه پاسداران ویدئویی را از لحظه دستگیری این ملوانان پخش کرد که نشان میداد آنها زانو زده و دستهایشان را روی سرشان قرار دادهاند. پخش این ویدئو از سیمای جمهوری اسلامی به ویژه انتقادهای گسترده سیاستمداران جمهوریخواه را به دنبال داشت که پنتاگون و وزارت خارجه را متهم به کوتاهی و نشان دادن واکنشی محتاطانه در برابر ایران کردند.
دستگیری این ملوانان اندکی پس از حصول توافق اتمی غرب با تهران رخ داد. از همین رو، مقامهای دولت باراک اوباما برای پرهیز از بروز تنشهای دیپلماتیک جدید رفتاری آمیخته با احتیاط در این ماجرا از خود بروز دادند و به انتقاد و توصیه جمهوریخواهان در اعمال رویکردهای سختگیرانهتر علیه ایران ترتیب اثر داده نشد.
بازداشت ملوانان خارجی در دولتهای روحانی و احمدینژاد به روایت تصویر
بازداشت ملوانان آمریکایی در خلیج فارس توسط ایران یادآور بازداشت ملوانهای بریتانیایی در دولتهای محمود احمدینژاد و محمد خاتمی بود. در این گالری عکس، مروری تصویری بر این رویدادها داشتهایم.
عکس: picture-alliance/dpa/A. Taherkenareh
روابط عمومی نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شامگاه سهشنبه (۲۲ دی/۱۲ ژانویه) با صدور اطلاعیهای اعلام کرد که «دو فروند شناور رزمی آمریکایی حامل ۱۰ تفنگدار مسلح که وارد آبهای سرزمینی جمهوری اسلامی ایران در حوالی جزیره فارسی شده بودند، در ساعت ۱۶:۳۰ سهشنبه توسط واحدهای شناوری رزمی منطقه دوم نیروی دریایی سپاه توقیف و به جزیره فارسی منتقل شدند.»
عکس: Tasnim
روابط عمومی نیروی دریایی سپاه تصریح کرد: «سرنشینان شناورهای آمریکایی شامل ۹ مرد و یک زن با برخورد اسلامی رزمندگان منطقه دوم دریایی سپاه در سلامت کامل در محل مناسبی مستقر شدهاند.»
عکس: Tasnim
مقامات آمریکایی به این رخداد واکنش نشان دادند. جان کری، وزیر امورخارجه ایالات متحده آمریکا تلفنی با محمدجواد ظریف، همتای ایرانی خود، گفتوگو کرد و خواستار آزادی ملوانان شد.
عکس: Tasnim
پنتاگون تاکید کرد که این قایقهای به علت مشکل فنی از مسیر خود منحرف و به آبهای ایران وارد شدهاند. مقامات وزارت دفاع آمریکا به نقل از مسئولان ایرانی خبر دادند که این ملوانان بهزودی آزاد خواهند شد.
عکس: Tasnim
بنا به اطلاعیه سپاه هنگام توقیف این شناورها، ناوگروه هواپیمابر "ترومن" آمریکا در جنوب شرقی جزیره فارسی و در آبهای بینالمللی نزدیک محل توقیف شناور حضور داشته است.
عکس: Sepah News
روابط عمومی کل سپاه در اطلاعیهای، روز چهارشنبه ۲۳ دی ماه (۱۳ ژانویه) از آزادی ۱۰ ملوان آمریکایی خبر داد.
عکس: Tasnim
در این بیانیه با اشاره به "قطعیت غیرعمدی بودن ورود غیرقانونی و غیرمجاز شناورهای رزمی آمریکایی" به آبهای سرزمینی ایران در خلیج فارس، انتقال این ملوانان به آبهای بینالمللی و آزادی آنها تایید شده است. همزمان با این خبر، تصاویری از ملوانهای آمریکایی در زمان بازداشت و همچنینی قایقهای جنگی آنها در رسانههای ایران منتشر شد.
عکس: Tasnim
در مارس ۲۰۰۷ (فروردین ۱۳۸۶) نیز ۱۵ ملوان بریتانیایی که به گفتهی ایران وارد آبهای این کشور شده بودند توسط نیروهای ایرانی دستگیر شدند. یک ملوان زن به نام فای تورنی نیز در میان سربازان بریتانیایی بازداشت شده، حضور داشت.
عکس: picture-alliance/dpa
بریتانیا ادعای جمهوری اسلامی را رد کرد و اظهار داشت که این ملوانان در چارچوب مأموریت سازمان ملل در آبهای عراق در تردد بودند. یک سال بعد یک کمیته تحقیق در بریتانیا تصریح کردکه محل بازداشت ملوانان به طور رسمی جز مرز ایران با عراق نبوده است. این رخداد به یک بحران دیپلماتیک تبدیل شد و بریتانیا تهدید کرد که به اقداماتی علیه این دستگیری دست خواهد زد.
عکس: picture-alliance/dpa/O. Scarff
۱۲ روز پس از این اتفاق، محمود احمدینژاد، رئیسجمهور وقت ایران، در ۱۵ فروردین ۱۳۸۶ در یک کنفرانس خبری اعلام کرد که این ملوانان را مورد عفو قرار داده و بزودی آزاد خواهند شد.
عکس: picture-alliance/dpa
پس از کنفرانس خبری، اعضای هیات دولت به همراه محمود احمدینژاد با ملوانان بریتانیایی که آنها را "متجاوز" میخواندند، دیدار کردند و به آنها هدایایی تعلق گرفت.
عکس: picture-alliance/dpa/F. Khademian
احمدینژاد در این دیدار با اشاره به حضور یک زن نظامی در میان ملوانان گفت: «چرا سختترین ماموریتها یعنی گشتزنی دریایی باید به یک مادر واگذار شود، چرا تمدن غرب به ارزشهای خانواده بیاهمیت است.»
عکس: picture-alliance/dpa
نحوه بدرقه این ملوانان توسط عالیترین مقام اجرایی، در داخل ایران با انتقادهای بسیاری همراه شد.
عکس: picture-alliance/dpa/A. Taherkenareh
فی ترنی، ملوان زن بریتانیایی بازداشت شده پس از بازگشت مورد توجه رسانههای گروهی قرار گرفته است برای اولین مصاحبه خود ۲۰۰ هزار دلار دریافت کرد.
عکس: picture-alliance/dpa/A. Pearce/Mod/Ho
در سالهای پایانی دولت محمد خاتمی نیز، نیروی دریایی سپاه پاسداران، ۸ ملوان بریتانیایی را بازداشت کرد. گفته میشد که این ملوانان اول تیر ۱۳۸۳ (۲۱ ژوئن ۲۰۰۴) به اشتباه وارد آبهای ایران شده بودند، گرچه آنها پس از آزادی گفتند که به اجبار به آبهای ایران هدایت شدند.
عکس: IRIB
این نیروها سه روز پس از بازداشت، در ۴ تیر ۱۳۸۳ (۲۴ ژوئن ۲۰۰۴) آزاد شدند. این آزادی با انتقاد تند محافظهکاران مخالف دولت محمد خاتمی روبرو شد. کمال خرازی، وزیر امورخارجه وقت به جک استرا، همتای بریتانیایی خود گفته بود که سه قایق و تجهیزات توقیف شده ظرف پنج روز به بریتانیا تحویل داده خواهند شد. با این وجود یک سال پس از این رخداد قایقها در نمایشگاهی در کنار اروند رود، در معرض دید عمومی قرار گرفت.
عکس: IRIB
عکس 161 | 16
جان کری، وزیر خارجه ایران در مصاحبهای با یک شبکه خبری آمریکایی گفته بود که این ویدئو او را "خشمگین" کرده، اما وی مطمئن است که این ویدئو توسط ارتش یا سپاه پاسداران گرفته شده و دولت ایران نقشی در این ماجرا نداشته است.
"تخطی از قوانین بینالمللی"
وال استریت ژورنال به نقل از این مقام آمریکایی نوشته، نیروی دریایی آمریکا در گزارش خود پرسش و پاسخ از دو قایق آمریکایی را که وارد قلمرو آبی ایران شده بودند، حق این کشور دانسته اما تأکید کرده که ایران با نشانه گرفتن اسلحه به سمت این ملوانان، ضبط ویدئویی از این صحنهها و بازجویی از آنان از قوانین بینالمللی تخطئی کرده است.
نیروی دریایی آمریکا اخیرا اعلام کرد که دو فرمانده ارشد را در ارتباط با این پرونده از مقامشان برکنار کرده است.
این دو فرمانده به نامهای "کایل اس.موزز" و "اریک راش" جزو مجموعا ۹ فرمانده و ملوانی هستند که در گزارش جدید نیروی دریایی از آنها نام برده شده است.
این مقام آمریکایی مطلع به وال استریت ژورنال گفته، ملوانان ارشد دو قایق گشتی مجموعهای از تصمیمهای نادرست را اتخاذ کرده و فاقد قدرت رهبری مناسب بوده و زمانی که دیدهاند که کشتیهای ایرانی به آنها نزدیک میشوند، نتوانستهاند واکنشی سریع و درخور از خود نشان دهند.
در گزارش جدید نیروی دریایی آمده است که این ملوانان شب پیش از عملیات، به دلیل تعمیر یکی از قایقها تمامی ساعات شب را بیدار بودهاند.
به نوشته وال استریت ژورنال این فرماندهان و ملوانان با به اصطلاح "تنبیه انضباطی غیرقضایی" روبرو هستند که در برخی موارد میتواند به معنای پایان دوران خدمتشان باشد.