خبرگزاری مهر به نقل از مقام‌های مسئول ایران اعلام کرده که نخستین سبد کالایی دولت در نیمه نخست بهمن امسال به مردم داده خواهد شد. ارزش این سبد کالا ۸۰ هزار تومان است که به نرخ بازار آزاد ارزهای خارجی در تهران حدود ۲۵ دلار می‌شود.

این سبد کالا رایگان است و ارتباطی با پرداخت یارانه‌های نقدی در چارچوب "قانون هدفمندی یارانه‌ها" ندارد. به گفته دولت ۱۵ میلیون خانوار مشمول دریافت این کمک خواهند بود. بنابر گزارش‌ها، سبد کالایی به عنوان یک هدیه دولت برای تامین معیشت مردم در دوماه آخر سال طراحی شده و هدف اصلی آن جبران بخشی از مشکلاتی است که تورم ۴۰ درصدی موجود برای مردم ایران ایجاد کرده است.

بهمن حاج‌علی، مدیر اجرایی طرح سبد کالایی در وزارت صنعت، معدن و تجارت گفته است، دریافت‌کنندگان این سبد سرپرستان خانوار کارکنان دولت اعم از رسمی، قراردادی و پیمانی، بازنشستگان و مستمری بگیران دولت، سرپرستان خانوار کارگران تامین اجتماعی، سرپرستان خانوار عضو جامعه نیروهای مسلح و لشگری، خبرنگاران و طلاب هستند.

جزئیات سبد و بسته‌بندی خاص

به گفته مدیر اجرایی طرح، هر سبد کالایی شامل ۱۰ کیلوگرم برنج خارجی بسته‌بندی، ۲ عدد مرغ دو کیلویی، دو بسته ۱۲ عددی تخم مرغ، ۲ عدد روغن مایع ۹۰۰ گرمی و ۲ بسته ۴۰۰ گرمی پنیر است.

تمام کالاهای در نظر گرفته شده در این سبد از تولیدات داخلی هستند و تنها برنج به دلیل این‌که امکان بسته بندی آن در داخل وجود ندارد و با مشکلاتی مواجه است از نوع خارجی توزیع خواهد شد.

به گفته مدیر اجرایی طرح، بر اساس هماهنگی‌های صورت گرفته با تامین‌کنندگان مواد سبد کالا، مقرر شده تا هر یک از این کالاها در بسته‌بندی خاصی که ویژه این سبد طراحی شده قرار بگیرند و بر روی آن‌ها نیز جمله سبد کالایی رایگان حک شود.

جلوگیری از فروش سبد اهدائی

این تدابیر ظاهرا برای آن اندیشیده شده که جلوی فروش این کالاها در بازار گرفته شود. به گفته بهمن حاج‌علی، قیمت کالاهای عرضه شده در این سبد ۲۰ درصد ارزان‌تر از بازار است، اما طراحی سیستم توزیع این سبدها به گونه‌ای است که اجازه چنین سوء استفاده‌ها و تخلفاتی داده نشود و کالاهایی با بسته بندی‌های مشخصی توزیع شوند.

مدیر اجرایی طرح می‌گوید، تنها برنج و مرغ در نظر گرفته شده در این سبد کالایی به دلیل این‌که امکان بسته‌بندی داخلی آن‌ها به صورت مجزا وجود ندارد، با بسته بندی ویژه عرضه نمی‌شوند اما باز هم کنترل لازم برای جلوگیری از سوء استفاده‌های احتمالی صورت خواهد گرفت.

سه گروه دریافت‌کننده

براساس گزارش خبرگزاری مهر، سه گروه مشمول دریافت این سبد کالایی می‌شوند. گروه اول شامل تمامی شاغلان و بازنشستگان دولت و نیروهای مسلح اعم از کارکنان رسمی، پیمانی و قراردادی، تمامی کارگران مشمول قانون کار و قانون تامین اجتماعی است.

گروه دوم نیز شامل روزنامه‌نگاران، خبرنگاران و هنرمندان است که به تشخیص وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی فهرست آن‌ها تعیین خواهد شد. ضمن این‌که دانشجویان متاهل به تشخیص وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی و طلاب به تشخیص مرکز مدیریت حوزه های علمیه نیز در این گروه قرار می گیرند.

گروه سوم نیز شامل سرپرستان خانوارهای تحت پوشش کمیته امداد امام و سازمان بهزیستی کشور است.

به گفته مدیر طرح، اتحادیه مرکزی فرهنگیان، اتحادیه کارگران، فروشگاه‌های اتکا، شهروند، رفاه و سپه و نیز سازمان میادین میوه و تره بار به توزیع این سبد کالایی می‌پردازند. نظارت بر توزیع این سبدها از طریق بازرسان سازمان حمایت و سایر دستگاه‌های نظارتی خواهد بود و تسویه حساب کامل جامعه هدف بر مبنای فاکتورهای فروش مباشران نیز مبنای دیگر نظارت تعیین شده است.

انتقاد از سبد کالایی

به گزارش خبرگزاری فارس، برخی از چهره‌های اصول‌گرا در مجلس از برنامه عرضه سبد کالایی انتقاد کرده‌اند. مهرداد بذرپاش، عضو شورای مرکزی فراکسیون اصول‌گرایان، در نشستی با اعضای شورای مرکزی مجمع دانش‌آموختگان دانشگاه صنعتی شریف، از "هدفمندکردن یارانه‌های پرداختی مانند سوخت و نان و انرژی" دفاع کرده است.

این نماینده مردم تهران در مجلس، اعطای سبد کالایی را مغایر "حق مردم در انتخاب کالای مورد نیاز" دانسته است. او از این که اعطای مستقیم یارانه به مردم توسط دولت سابق، "عوام‌فریبی" دانسته شده، انتقاد کرده می‌پرسد: «اگر پرداخت مستقیم عوام‌فریبی است پس سبد کالا چیست؟» آیا این عوام‌فریبی نیست؟

بذرپاش با توجه به گزارش‌های مبنی بر "خزانه خالی دولت" انتقاد کرد که دولت به روشنی معلوم نکرده که حدود ۳۶۰۰ میلیارد تومان بودجه لازم برای پرداخت سبد کالایی را از کدام منبع تأمین خواهد کرد.

خبرگزاری مهر نوشته است، براساس مصوبه دولت تدبیر و امید، ۱۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار برای ارایه دو سبد کالایی به مردم در ماه‌های بهمن و اسفندماه سال‌جاری در نظر گرفته شده است. بر این اساس ، اعتبار تعیین شده برای هر دوره‌ای که این سبدها توزیع می‌شود، ۷۵۰ میلیارد تومان است.