احمد توکلی نماینده تهران در مجلس ایران روز چهارشنبه (۴آردیبهشت/۲۴ آوریل) در جلسه علنی مجلس در تذکری درباره موج تازه‌ گرانی‌ها گفت، به واسطه تغییر قیمت ارز، کالاهای اساسی مانند گوشت ۶۰ درصد گران شده و روغن نیز ۳۵ درصد افزایش قیمت پیدا کرده است.

این نماینده مجلس افزود: «این دیگر هرج و مرج بازار ماشین نیست که زندگی روزمره مردم را داغان نکند. مردم گوشت نخورند، حبوبات نخورند؛ اشکنه هم نخورند که یک قاشق روغن می‌خواهد؟»

توکلی سپس اظهارات خود را متوجه محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور کرد و گفت، کمر مردم و تولید از این گرانی‌ها شکسته است. وی افزود: «آقای رئیس جمهور که می‌گوید ما می‌خواهیم ۲۵۰ هزار تومان به مردم بدهیم و مجلس نمی‌گذارد. چرا نمی‌گوید که این کار را می‌خواهد با ۹ برابر کردن قیمت سوخت، آب و برق انجام دهد.»

نماینده تهران در ادامه تذکر خود از علی لاریجانی خواست که مجلس در خصوص گرانی‌های اخیر نشستی ویژه با حضور اعضای دولت برگزار کند. توکلی گفت: «مردم به ما می‌گویند این چه وضعی است؟ ما از شما رئیس مجلس می‌خواهیم مانند گذشته که وقتی مسایل مهمی در خصوص زندگی مردم به وجود می‌آمد جلسه می‌گذاشتید خواهش می‌کنم این بار نیز از همین الان به وزرا ابلاغ کنید تا در جلسه بعدی به مردم گزارش دهند که با چه وضعیتی کشور را اداره می‌کنند.»

حذف ارز مرجع، علت موج تازه گرانی‌ها

موج تازه گرانی کالاهای اساسی در ایران در پی تغییر نرخ ارز تخصیص‌داده شده برای واردات این کالاها به‌وجود آمده است. دولت به تازگی اختصاص "ارز مرجع" برای واردات کالاهای اساسی را حذف و اعلام کرده که این کالاها و یا مواد اولیه برای تهیه این کالاها، از این پس با "ارز مبادله‌ای" وارد کشور خواهند شد.

"ارز مرجع" بر اساس هر دلار ۱۲۲۶ تومان محاسبه می‌شد و "ارز مبادله‌ای" هر دلار ۲۵۰۰ تومان بود. قیمت دلار در بازار آزاد تهران در حال حاضر - چهارشنبه ۴ اردیبهشت ۹۲- در حدود ۳۶۰۰ تومان است.

"خبر آنلاین" در گزارشی درباره حذف تخصیص "ارز مرجع" برای کالاهای اساسی نوشته است، از ابتدای سال زمزمه‌های حذف ارز مرجع به گوش می‌رسید. بعد از گذشت یک ماه از سال ۹۲، این تصمیم دولت با ارسال بخشنامه بانک مرکزی عملی شد تا کالاهای اساسی و دارو که در اولویت اول و دوم تخصیص ارز برای واردات قرار داشتند بدون دریافت "ارز مرجع" و با "ارز مبادله‌ای" وارد کشور شوند.

در ادامه این گزارش آمده است، با این تصمیم دولت، هزینه واردات این کالاها دو برابر می‌شود و در قیمت نهایی مصرف‌کننده تاثیر چشم‌گیری دارد. به عنوان مثال در چند روز گذشته که ارز مرجع برای واردات روغن و مواد اولیه تولید روغن حذف شد، قیمت آن در بازار افزایش ۳۵ درصدی را از سر گذراند.

دارو و تجهیزات پزشکی و دندانپزشکی هم که به گفته وزیر بهداشت از ابتدای امسال ارز مرجع دریافت نکرده‌اند افزایش هزینه را به دوش بیماران خواهد گذاشت.

به نوشته "خبر آنلاین" این موضوع زمانی نگران‌کننده‌تر می‌شود که برنامه بعدی دولت، حذف "ارز مبادله‌ای" است تا نظام ارز تک نرخی ایجاد شود. اگر چنین شود ارز در بازار آزاد مبنای واردات و قیمت‌گذاری کالاها قرار خواهد گرفت.

کدام کالاها گران می‌شود؟

خبر آنلاین در ادامه گزارش خود می‌نویسد، به غیر از دارو و تجهیزات پزشکی، کالاهای اساسی پرمصرف در معرض گرانی قرار گرفته‌اند. همانطور که روغن نباتی طی یک روز ۳۵ درصد گران شد، کالاهای دیگر هم افزایش قیمت قابل توجهی را تجربه خواهند کرد.

کالاهای اولویت اول وارداتی که تاکنون ارز مرجع دریافت می‌کردند شامل گوشت قرمز، مرغ، شکر، دانه سویا، ذرت دامی و برنج، شیر خشک صنعتی و گوسفند زنده هستند که بر اساس بخشنامه جدید بانک مرکزی از دریافت ارز مرجع محروم شده‌اند و باید به جای دلار ۱۲۲۶ تومانی با دلار ۲۵۰۰ تومانی وارد شوند.

بر این اساس، انواع وارداتی گوشت قرمز و مرغ به عنوان پروتئین‌های پرمصرف با افزایش قابل توجه قیمت مواجه خواهند شد. هرچند که ارز مرجع خوراک دام نظیر جو، ذرت دامی و دانه سویا هنوز حذف نشده است اما به نظر می‌رسد در مرحله بعد این کالاها نیز از دریافت ارز مرجع منع شوند که در این شرایط نمونه‌های داخلی گوشت و مرغ هم گران خواهد شد.

گوسفند زنده هم که با ارز ۱۲۲۶ تومانی وارد کشور می‌شد حالا باید با قیمت دوبرابر وارد شود که این موضوع راه گرانی گوشت گوسفند را هم هموار خواهد کرد. تا این کالا که از سبد مصرف بسیاری از خانواده ها خارج شده است بازهم سطح وسیع‌تری را در حسرت باقی بگذارد.

به نوشته خبر آنلاین، شیر خشک صنعتی هم به عنوان مواد اولیه کارخانجات لبنیات در اولویت اول وارداتی قرار دارد که دو برابر شدن هزینه‌های واردات آن موجب گرانی انواع لبنیات به عنوان یکی از استراتژیک‌ترین کالاهای اساسی می‌شود.