تکاپوی دیپلماتیک برای حل بحران کریمه
۱۳۹۲ اسفند ۱۲, دوشنبه اوضاع کریمه همچنان متشنج و مغشوش است. دولت موقت اوکراین میگوید دستکم ۱۵ هزار سرباز روس در کریمه حضور دارند. ارتش اوکراین در آمادهباش به سر میبرد و نیروهای ذخیره نیز به خدمت فراخوانده شدهاند.
انتقادهای غرب از روسیه با دفاع پوتین از منافع این کشور در منطقه پاسخ داده میشود. وزیران خارجه اتحادیه اروپا روز دوشنبه ( ۳ مارس/۱۲ اسفند) نشست ویژهای در بروکسل برگزار میکنند تا واکنش به عملیات نظامی روسیه در کریمه را هماهنگ سازند. به گفته محافل دیپلماتیک، این نشست بار دیگر پوتین را به چشمپوشی از عملیات نظامی در کریمه فراخواهد خواند.
در نخستین ساعات دوشنبه، گروه هفت متشکل از آمریکا، کانادا، بریتانیا، فرانسه، آلمان، ایتالیا و ژاپن با صدور یک بیانیه، روسیه را به نقض حق حاکمیت اوکراین متهم کرد. در این بیانیه از طرفین خواسته شده که خویشتندار بمانند و مسئولیت خود در کاهش تنش را ادا کند.
این گروه همچنین عنوان کرده که شرکت در نشست مشورتی اجلاس "جی هشت" در سوچی را در واکنش به رفتار روسیه به حالت تعلیق در میآورد.
پیش از این، جان کری، وزیر خارجه آمریکا گفته بود که تداوم حضور نظامی روسیه در کریمه میتواند به حذف این کشور از گروه "جی هشت" بیانجامد.
غرب حضور نظامی روسیه در کریمه را یکصدا محکوم کرده است. وزیر خارجه آمریکا، جان کری در توییتر خود نوشته که روز سهشنبه به کییف میرود تا در دیدار با مقامات دولت موقت اوکراین، مراتب حمایت واشنگتن را به آنها اعلام کند. ویلیام هیگ، وزیر خارجه بریتانیا روز یکشنبه وارد اوکراین شده است. هیگ در توییتر نوشته که نقض حق حاکمیت اوکراین توسط روسیه پذیرفتنی نیست. (بیشتر بخوانید: بحران اوکراین؛ تلاشهای بینالمللی برای کاهش تنشها)
دیوید کامرون نخست وزیر بریتانیا هم در توییتر خود نوشته که عدم تغییر در شرایط کنونی میتواند هزینههای بسیاری برای روسیه داشته باشد. کامرون از گفتگوی تلفنی با اوباما و تاکید بر غیرقابل قبول بودن رفتار روسیه نیز خبر داده است.
رئیس جمهور آمریکا در گفتگو با صدراعظم آلمان، دخالت نظامی در کریمه را "کاملا غیرقانونی" خواند. آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان نیز طی تماسی تلفنی با ولادیمیر پوتین او را به نقض حقوق ملل و نادیده گرفتن مفاد قرارداد بوداپست متهم ساخت. این پیمان در سال ۱۹۹۴ بین روسیه، آمریکا و بریتانیا منعقد شده و امضاکنندگان آن متعهد شدهاند که در صورت تحویل سلاحهای اتمی اوکراین، استقلال و تمامیت ارضی این کشور را محترم بشمارند.
مرکل در این تماس، پیشنهاد آلمان مبنی بر تشکیل گروه تماس و شروع گفتگوهای دیپلماتیک در بحران کریمه را تکرار کرده است. اشتاین مایر، وزیر خارجه آلمان پیشتر از تلاش برای تشکیل این گروه خبر داده بود.
واکنش مقامات روس
رئیس جمهور روسیه در پاسخ مرکل بار دیگر بر خطراتی تاکید کرد که متوجه شهروندان روستبار و روس زبان در کریمه و اوکراین میشود. او گامهای کنونی روسیه در دفاع از حقوق این شهروندان را "کاملا متناسب" توصیف کرد. پوتین در عین حال پیشنهاد مرکل برای شروع مذاکره به منظور حل مسالمتآمیز مناقشه را پذیرفت.
احتمال دارد که گروه تماس یاد شده تحت سرپرستی سازمان امنیت و همکاری اروپا تشکیل شود.
وزارت خارجه روسیه در این میان تصریح کرده که قصد جنگ با اوکراین در کار نیست و نتیجهگیری غرب از تحرکات اخیر روسیه در اوکراین نادرست است.
دیمیتری مدودف، نخست وزیر روسیه در فیسبوک خود نوشته که رهبری اوکراین قدرت را به طور غیرقانونی تصاحب کرده است. مدودف گفته که زعامت این گروه با یک "انقلاب جدید" و خونریزیهای دیگر به پایان خواهد رسید.
ناتو همچنان از اوضاع کریمه ابراز نگرانی میکند. آندرس فوگ راسموسن دبیرکل این سازمان از روسیه خواسته که سربازان خود را به پایگاههایشان بازگرداند و از دخالت در اوکراین بپرهیزد.
راسموسن پس از نشست اضطراری شورای ناتو در بروکسل، پیشروی نظامی روسیه در کریمه را نقض حقوق بینالملل خواند. در بیانیه این شورا آمده که ناتو در کنار اوکراین به عنوان یک شریک ارزنده میماند. (بیشتر بخوانید: اوکراین؛ آمادهباش به ارتش و استمداد از ناتو)
ناتو در صدد است به منظور تامین ثبات منطقه، ناظران بینالمللی را به اوکراین اعزام کند. قرار است این ماموریت تحت نظارت شورای امنیت یا سازمان امنیت و همکاری اروپا انجام دهد.
لهستان در این میان از برگزاری یک مانور نظامی خبر داده اما تاکید کرده که این رزمایش ربطی به اوضاع اوکراین و تحرکات روسیه در کریمه ندارد.