در نشست وزیران خارجه کشورهای عضو ناتو در بروکسل در روز جمعه (۳۱ مارس/۱۱ فروردین)  رکس تیلرسون، وزیر امورخارجه آمریکا شدیداْ از سیاست‌های "تهاجمی روسیه در اواکراین و دیگر نقاط جهان به‌ویژه در شرق اروپا" انتقاد کرد.

پیمان نظامی ناتو پس از اشغال شبه جزیره کریمه توسط روسیه حضور خود در شرق اروپا را گسترش داد.

در سوریه نیز اختلافاتی میان منافع ناتو و روسیه دیده می‌شود. روسیه به همراه ایران از رژیم اسد طرفداری می‌کند. این دو کشور با مداخله مستقیم نظامی می‌کوشند حکومت اسد را تثبیت کنند.

به نظر کارشناسان نظامی روسیه در لیبی نیز در پی یافتن متحدانی منطقه‌ای است تا حضور سیاسی و نظامی خود در شمال آفریقا و در کرانه‌ی ‌جنوبی دریای مدیترانه را توجیه کند. به گفته منابع دولت آمریکا، روسیه دست به اعزام واحدهای ویژه نظامی به مناطق مرزی در غرب مصر زده تا از این طریق در لیبی دخالت مستقیم کند.

اولویت نخست: مبارزه با تروریسم

تیلرسون در نشست ناتو اعلام کرد که آمریکا از متحدانش می‌خواهد که تلاش‌های خود را نخست معطوف به "مبارزه علیه تروریسم" بکنند.

به گفته وزیرخارجه آمریکا ناتو باید آمادگی مقابله با "حملات سایبری" از سوی تروریست‌ها را داشته باشد. وی تصریح کرد که مبارزه با تروریسم "اولویت امنیت ملی آمریکا" است.

به گفته تیلرسون مقابله با تروریسم می‌تواند به بازگشت ثبات در عراق یاری ‌رساند. او تصریح کرد که مقابله با تروریسم بدین معنا نیست که ناتو در همه جای باید نقش رهبری داشته باشد.

تیلرسون افزود که آمریکا در حال تهیه پیشنهادهایی است که آنها را به نشست سران کشورهای عضو ناتو در ماه مه ۲۰۱۷ ارائه خواهد کرد. این پیشنهادها به‌طور مشخص همکاری میان کشورهای عضو ناتو در جنگ با گروه "دولت اسلامی" (داعش) را در بر می‌گیرند. اما تیلرسون در نشست ناتو خواستار اعزام نیروی زمینی از سوی کشورهای عضو به عراق و سوریه نشد.

نخستین حضور تیلرسون در نشست ناتو

پس از پیروزی دونالد ترامپ در آمریکا و انتصاب تیلرسون به عنوان وزیرامورخارجه، این نخستین دیدار رسمی او با همتایان خود در نشست ناتو بود.

بیشتر بخوانید: مرکل و ترامپ درباره چه موضوعاتی گفت‌وگو می‌کنند

نشست وزیران خارجه کشورهای عضو ناتو در اصل تدارکی برای نشست سران کشورهای عضو در ۲۵ ماه مه است که دونالد ترامپ نیز در آن شرکت خواهد جست.

تمجیدهای ترامپ از ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در دوران کارزار انتخاباتی آمریکا سبب نگرانی کشورهای عضو ناتو و حتی برخی از محافل حزب جمهوری‌خواه در آمریکا شده است.

 ترامپ پیش‌تر گفته بود که خواهان بازبینی مناسبات آمریکا با روسیه است و پوتین را متحد آمریکا در مبارزه با گروه تروریستی "دولت اسلامی" ارزیابی می‌کند.

اما مداخلات احتمالی روسیه در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا حال سبب دردسر برای ترامپ و همکارانش شده است. کمیته امنیت مجلس سنا و مجلس نمایندگان آمریکا در این باره تحقیقاتی را شروع کرده و پلیس فدرال آمریکا نیز سرگرم بررسی این ماجراست.

اختصاص ۲ درصد از تولید ناخالص ملی

در نشست‌های پیشین ناتو پیشنهاد شده بود که کشورهای عضو باید بکوشند حدود ۲ درصد از تولید ناخالص ملی خود را صرف هزینه‌های نظامی کنند.

زیگمار گابریل، وزیر امورخارجه آلمان در واکنش به این مطالبه‌ی آمریکا در بروکسل اعلام کرد: «این درخواست کاملاً غیرواقع‌بینانه است که از آلمان بخواهیم سالانه ۷۰ میلیارد یورو به بودجه نظامی خود اختصاص دهد.»

گابریل افزود که مفهوم امنیت را نباید تنها به هزینه‌های نظامی تقلیل داد، بلکه کمک‌های انسان‌دوستانه و هزینه‌های که برای ایجاد ثبات صرف می‌شوند را باید در این راستا لحاظ کرد.

بیشتر بخوانید: ترامپ: آلمان مبالغ هنگفتی به ناتو بدهکار است

آمریکا با بودجه نظامی ۶۶۴ میلیارد دلاری حدود ۶/ ۳ درصد از تولید ناخالص ملی خود را صرف هزینه‌های نظامی می‌کند. بودجه نظامی ۴۱ میلیارد دلاری آلمان تنها شامل ۲/ ۱ درصد تولید ناخاص ملی این کشور است. بریتانیا حدود ۶۰ میلیارد دلار هزینه می‌کند که ۲/ ۲ درصد از تولید ناخالص ملی این کشور را در بر می‌گیرد و فرانسه نیز با ۴۴ میلیارد دلار حدود ۸/ ۱ درصد تولید ناخاص ملی خود صرف هزینه‌های نظامی می‌کند.