ثمره یک برنامه پس از نیم قرن؛ بیش از ۳ هزار ببر در هند
۱۴۰۲ فروردین ۲۱, دوشنبه
ببرها در حال حاضر تنها در ۱۳ کشور جهان زندگی می‌کنند و بیشتر آنها نیز در هند یافت می‌شوند. حدود نیم قرن پس از آغاز یک برنامه برای حفاظت از ببرها در هند، شمار آنها در این کشور به بیش از ۳ هزار قلاده افرایش یافته است.
عکس: Mahesh Kumar A/AP/picture alliance
تبلیغات
برای نخستین‌بار حدودا پس از ۱۵ سال، شمار ببرها در هند به بیش از ۳ هزار قلاده رسیده است. آخرین سرشماری حاکی از آن است که هم‌اینک به طور دقیق ۳۱۶۷ ببر در هند زندگی می‌کنند که ۲۰۰ قلاده بیشتر از سرشماری پیشین در سال ۲۰۱۹ به شمار می‌رود.
در همین خصوص، نخست‌وزیر هند، از افزایش شمار ببرها در این کشور به عنوان یک برنامه موفقیت‌آمیز و غرورآفرین یاد کرد و آن را نه تنها موفقیتی برای هند بلکه برای کل جهان دانست.
نارندرا مودی در عین حال یادآور شد که حفاظت از حیات وحش، بخشی از فرهنگ مردم هند به شمار می‌رود.
نخست‌وزیر هند گفت که حدود نیم قرن پس از آغاز یک برنامه برای حفاظت از ببرها در این کشور، حالا ۷۵ درصد از کل ببرهای جهان در هند زندگی می‌کنند.
اشاره او به ''پروژه ببر'' است که در سال ۱۹۷۳ پس از آن آغاز شد که سرشماری گربه‌سانان بزرگ در هند از کاهش شدید شمار آنها خبر می‌داد. به‌طوری که عملا ببرهای هندی به دلایلی همچون تخریب زیستگاه‌ها و شکار بی‌رویه، غیرقانونی و حتی گاه تفریحی در آستانه انقراض قرار گرفته بودند.
ممنوعیت شکار ببر از جمله مهمترین اقدام‌های دولت هند بود که به طرز ملموسی از کاهش شمار ببرها در این کشور جلوگیری کرد.
سال ۱۹۰۰ و صدهزار ببر در جهان
بر اساس برخی برآوردها و تحقیق‌ها، در سال ۱۹۰۰ میلادی حدود یک صد هزار ببر در کشورهای مختلف جهان زندگی می‌کردند اما این تعداد در یک قرن گذشته تقریبا ۹۳ درصد کاهش یافت؛ به طوری که ببرها هم‌اینک تنها در ۱۳ کشور جهان دیده می‌شوند.
عکس: Nicolas Asfouri/AFP/Getty Images
به عنوان مثال، در هند علیرغم برنامه موفق برای حفاظت از ببرها اما همچنان شمار این گربه‌سانان بزرگ نسبت به دهه‌های قبل بسیار پایین‌تر است؛ به‌طوری که در سال ۱۹۴۷ میلادی حدود ۴۰ هزار ببر در هند به ثبت رسیده بود اما حالا شمار آنها کمی بیش از ۳ هزار قلاده است.
علاوه بر هند، کشورهای روسیه، چین و چند کشور دیگر در جنوب و جنوب شرقی آسیا نیز پیشتر میزبان شمار زیادی از ببرها بودند.
در سال ۲۰۱۰ میلادی قراردادی میان هند و ۱۲ کشور دیگر به امضا رسید که هدف از آن، افزایش دو برابری شمار ببرها تا سال ۲۰۲۲ میلادی بود. کارشناسان سازمان ''صندوق جهانی طبیعت'' می‌گویند که هند اگرچه در این بازه زمانی نتوانسته شمار ببرها در این کشور را به دو برابر افزایش دهد اما با این وجود در محافظت از ببرها، این کشور به موفقیتی مثال‌زدنی دست یافته است.
انتقادها از برنامه حفاظت از ببرها
حفاظت از ببرها در هند اما منتقدانی نیز دارد.
بیشتر این منتقدان می‌گویند که حمایت و حفاظت از این گربه‌سانان باعث شده تا بسیاری از ساکنان در اطراف مناطق حفاظت‌شده برای ببرها، پس از سال‌ها ناچار مجبور به ترک خانه و کاشانه خود شوند.
شمار دیگری از منتقدان نیز بر این باور هستند که اختصاص برنامه‌های ویژه برای حفاظت از ببرها، به زیستگاه دیگر حیوانات صدماتی وارد کرده و عملا از توجه به زیستگاه‌های دیگر، کاسته شده است.
حیواناتی که شاید از صحنه روزگار حذف شوند
به رغم بهبود نسبی وضعیت زندگی بعضی از حیواناتی که نسل‌شان در خطر انقراض قرار داشت، باز بر فهرست حیواناتی از این دست افزوده شده است. اتحادیه بین‌المللی حفاظت از محیط زیست فهرست این حیوانات را منتشر کرده است.
عکس: picture-alliance/dpa
کاهش شدید شمار اوکاپی
شمار اوکاپی‌ها، حیوانات افسانه‌ای، که شبیه اسب‌اند، به شدت کاهش یافته است. این حیوانات که به خانواده زرافه‌ها تعلق دارند، در جنگل‌های انبوه کنگو زندگی می‌کنند. اتحادیه بین‌المللی حفاظت از محیط زیست (IUCN) اعلام کرده که مشخص نیست در حال حاضر چند اوکاپی در جهان موجودند. شمار این حیوانات در دهه ۱۹۹۰ در شمال شرق کنگو بیش از ۴ هزار و ۴۰۰ بوده، اما ۱۰ سال بعد، این تعداد به ۲ هزار و ۵۰۰ رسیده است.
عکس: cc-by-sa-3.0/Raul654
در آستانه انقراض
اتحادیه بین‌المللی حفاظت از محیط زیست (IUCN) اوکاپی را از انواع حیواناتی دانسته که در خطر انقراض‌اند. در جدول این سازمان جهانی همچنین به حیواناتی که در خطر شدید انقراض قرار دارند و حیواناتی که نسل‌شان منقرض شده نیز اشاره شده است. یکی از حیواناتی که نسل‌شان منقرض شده "ببر بالی" است. البته همه انواع ببرهای جهان چون "ببر سیبری" (عکس) نیز در خطر انقراض‌اند.
عکس: picture-alliance/dpa
بیش از ۲۰۰ نوع پرنده در خطر انقراض
اتحادیه بین‌المللی حفاظت از محیط زیست (IUCN) در سال ۱۹۴۸ تاسیس شده و مقر آن در شهر ژنو سوئیس است. برپایه گزارش این اتحادیه، بیش از ۲۰۰ نوع پرنده در خطر انقراض هستند. یکی از انواع این پرندگان کرکس‌های بنگالی هستند که در هند و جنوب شرقی آسیا زندگی می‌کنند. اتحادیه بین‌المللی حفاظت از محیط زیست بر این نظر است که نسل این پرندگان در چین و مالزی منقرض شده است.
عکس: picture-alliance/dpa
کاهش شمار فیل‌های آسیا
شمار فیل‌های آسیا حدود ۴۰ تا ۵۰ هزار راس تخمین زده می‌شود. اتحادیه بین‌المللی حفاظت از محیط زیست در گزارش خود اعلام کرده که فیل‌های آسیا در خطر انقراض قرار دارند. شمار این حیوانات طی سه نسل به نصف تقلیل یافته و روند کاهش آنها همچنان ادامه دارد. فیل‌های آسیا بیشتر در بنگلادش، هند، چین و اندونزی زندگی می‌کنند.
عکس: picture-alliance/Horst Galuschka
فیل‌های آفریقا هم در خطر انقراض‌اند
فیل‌های آفریقا نیز با خطر انقراض روبرو هستند. این فیل‌ها به خاطر شرایط نامساعد زندگی و کشتار به خاطر تجارت عاج‌هایشان در خطر انقراض قرار دارند. کنفرانس اتحادیه بین‌المللی حفاظت از محیط زیست در بوتسوانا از دوم تا چهارم دسامبر ۲۰۱۳ به بررسی راهکارهایی برای مقابله با کشتار فیل‌ها در آفریقا پرداخت. گفته می‌شود تنها در سال ۲۰۱۲ دست‌کم ۲۰ هزار فیل در قاره آفریقا به طور غیرقانونی کشته شده‌اند.
عکس: picture-alliance/dpa
مرگ در تور ماهیگیری
تهدید بزرگ برای نهنگ‌ها این است که آنها ناخواسته به تور کشتی‌های ماهیگیری می‌افتند و آنجا جان می‌دهند. البته نهنگ‌ها در معرض انقراض نیستند و تنها نوع خاصی از آن که در منطقه کالیفرنیا زندگی می‌کند با خطر نابودی روبرو شده است. تخمین زده می‌شود که در سراسر جهان تنها حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰ نهنگ کالیفرنیا وجود دارد.
عکس: WDC
بهبود شرایط بعضی حیوانات در خطر انقراض
در میان حیواناتی که در خطر انقراض قرار داشتند و به تدریج شرایط‌‌شان بهبود یافته، لاک‌پشت‌های چرمی هستند. لاک‌پشت‌های‌چرمی بزرگ‌ترین گونه از لاک‌پشت‌های دریایی هستند. طول آنها می‌تواند تا بیش از دومتر و وزن‌شان به بیش از نیم‌تن برسد. زندگی این جانوران ۱۰ سال پیش در خطر شدید انقراض قرار داشت، اما در گزارش اتحادیه بین‌المللی حفاظت از محیط زیست، نسل لاک‌پشت چرمی اکنون در خطر (نه خطر شدید) قرار دارد.
عکس: gemeinfrei
شادی‌ها و نگرانی‌ها در حمایت از حیوانات
شرایط زندگی پرندگانی چون آلباتروس نیز بهبود یافته است. آلباتروس‌ها از رسته‌ی کبوتران دریایی هستند و بال‌هایی بلند و باریک و منقاری قلابدار دارند. آنها بزرگ‌ترین پرندگان دریایی هستند. خانم جین اسمارت، رئیس اتحادیه بین‌المللی حفاظت از محیط زیست با اشاره به "موفقیت‌های فوق‌العاده" برای حمایت از حیوانات گفت هنوز بیش از ۲۱ هزار نوع حیوان در خطر انقراض قرار دارند.
عکس: picture-alliance/dpa
خرس پاندا و کرگدن در آستانه انقراض
خرس پاندا و کرگدن از جمل حیواناتی هستند که نسل‌شان در آستانه انقراض است. در سراسر جهان تنها یک تا دوهزار خرس پاندا (تصویر) موجود است. این نوع خرس در نواحی مرکزی و جنوب غربی چین زندگی می‌کند. گفته می‌شود تنها حدود ۲۲۰ کرگدن سوماترا در جهان موجودند. فهرست اتحادیه بین‌المللی حفاظت از محیط زیست (IUCN) از سال ۱۹۶۳ منتشر می‌شود و مبنای گزارش‌هایش اطلاعاتی هستند که کشورهای جهان در اختیارش قرار می‌دهند.
