جاسوسی برای روسیه؛ اتهام دو برادر ایرانیتبار در سوئد
۱۴۰۱ آبان ۲۰, جمعه
دادستانی سود اعلام کرد اتهام دو برادر ایرانیتبار که خبر بازداشت آنها منتشر شده بود جاسوسی برای روسیه است. این دو برادر که پیمان و پیام کیا معرفی شدهاند با نهادهای اطلاعاتی سوئد همکاری داشتهاند.
تبلیغات
رسانههای سوئدی حدود دو ماه و نیم پیش از بازداشت دو برادر ایرانیتبار ساکن سوئد به اتهام جاسوسی خبر دادند اما از کشوری که متهم به جاسوسی برای آن هستند اطلاعی ندادند.
به گزارش آسوشیتدپرس، دادستانی سوئد روز جمعه ۱۱ نوامبر (۲۰ آبان) اعلام کرد این دو برادر متهم شدهاند که حدود یک دهه برای روسیه و دستگاه اطلاعاتی ارتش آن جاسوسی کردهاند.
دستگاه قضائی سوئد دو متهم بازداشت شده را پیمان و پیام کیا معرفی کرده که به ترتیب ۴۲ و ۳۵ سال سن دارند. یکی از این دو برادر به دسترسی غیرمجاز به اسناد محرمانه طبقهبندی متهم شده است.
یک پرونده پیچیده با اتهامهای سنگین
پر لیندکویست، دادستان کل بخش امنیت ملی سوئد میگوید این پرونده بسیار پیچیده و بررسی آن دشوار بوده و این ظن وجود دارد که اتهامهای مطرح شده به ارتکاب "جنایت بسیار شدید" علیه امنیت ملی سوئد مربوط میشود.
او افزود صحبت از اطلاعاتی است که اگر در اختیار یک قدرت خارجی قرار گرفته باشد امنیت ملی سوئد را به خطر میاندازد. لیتدکویست به آسوشیتدپرس گفته این پرونده شامل "موضوعات فوقالعاده حساس" میشود و از ارائه جزئیات بیشتر خودداری کرده است.
پیمان کیا، برادر بزرگتر در ارتش و سازمان امنیت داخلی سوئد مسئولیتهای حساسی داشته و برادر کوچکتر نیز مدتی با این سازمان همکاری کرده است.
مطابق اسناد قضائی که آسوشیتدپرس آنها را مشاهده کرده این دو برادر متهم شدهاند که سالهااطلاعات محرمانه را در اختیار روسیه و نهاد اطلاعاتی ارتش آن گذاشتهاند.
بنابر کیفرخواست، پیام کیا متهم شده که پس از بازداشت بردارش حافظه کامپیوتر شخصی خود را متلاشی کرده که پلیس آن را در سطل زباله پیدا کرده است.
رسیدگی اولیه به این پرونده توسط سرویس امنیت سوئد (SAPO) انجام شده و دادستان کل بخش امنیت ملی میگوید بسیاری از اطلاعات تحقیقات مقدماتی محرمانه هستند و نمیتواند جزئیات آن را فاش کند.
آسوشیتدپرس به نقل از SAPO گزارش داد دستگاه امنیتی سوئد چند سال پیش به همکار خود پیمان کیا مظنون شده بود و در سال ۲۰۱۷ تحقیقات مقدماتی را انجام داده است.
به گفته لیندکویست این تحقیقات پس از آن آغاز شد که این ظن مطرح شده بود که در دستگاه امنیتی سوئد یک عامل نفوذی وجود دارد.
همکاری با دستگاه امنیتی و ارتش سوئد
دستگاه امنیتی سوئد تائید کرده که پیمان کیا در سالهای ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ برای این نهاد کار میکرده و پیش از آن با ارتش این کشور همکاری داشته است.
پدرو اوهلسون، رئيس واحد رسانهای نیروهای مسلح سوئد اتهامهای مطرح شده در پرونده دو برادر ایرانیتبار را "بسیار سنگین" توصیف کرده است.
به نوشته روزنامه سوئدی اکسپرس این دو برادر در سال ۱۹۹۴ تابعیت سوئد را کسب کردهاند. پلیس سوئد پیمان و پیام کیا را در ماههای سپتامبر و نوامبر سال ۲۰۲۱ بازداشت کرده اما خبر آن را منتشر نکرده بود.
به گزارش رسانههای سوئدی هر دو برادر بازداشت شده تمام اتهامهایی که به آنها وارد شده را رد کردهاند و هنوز تاریخ تشکیل دادگاه برای رسیدگی به این پرونده مشخص و اعلام نشده است.
در صورتی که این دو برادر در دادگاه محکوم شناخته شوند احتمال میرود حکم حبسابد علیه آنها صادر شود. این سنگینترین مجازات در سوئد است و به طور معمول به معنای ۲۰ تا ۲۵ سال زندان خواهد بود.
جنجالیترین ماجراهای جاسوسی صد سال اخیر
جاسوسی از کشورها و دولتهای رقیب، دشمن و گاهی دوست تاریخی دیرینه دارد. سازمان اطلاعات مخفی آلمان ۱۳ فروردین (اول آوریل) ۶۰ ساله میشود. این مجموعه نگاهی دارد به شماری از جاسوسان خبرساز صد سال اخیر.
عکس: picture alliance/dpa/P. Steffen
جاسوسی با اغواگری
این زن هلندی در دهه نخست قرن بیستم در پاریس چهره شناخته شدهای بود. ماتا هاری رقصندهای بود که به سرعت به جمع چهرههای مشهور شهر پیوست. او با شماری از سیاستمداران و مقامات ارتش فرانسه رابطه عشقی داشت و به همین علت سازمان اطلاعات مخفی آلمان او را استخدام کرد. سپس سازمان اطلاعات مخفی فرانسه هم به او پیشنهاد همکاری داد. او تا زمانی که لو رفت جاسوسی دوجانبه بود. ماتا هاری در سال ۱۹۱۷ اعدام شد.
عکس: picture alliance/Heritage Images/Fine Art Images
روزنبرگ و بمب
پرونده جولیوس و اتل روزنبرگ در اوایل دهه پنجاه قرن بیستم میلادی جامعه آمریکا را دو پاره کرد. این زوج به اتهام ارائه اطلاعات محرمانه برنامه اتمی آمریکا به مسکو محاکمه شدند. در حالی که گروهی از مردم آمریکا اعدام آنها را درس عبرتی برای سایرین میدانستند، گروه دوم اتهام آنها را هیستری اغراقآمیز علیه کمونیستها میخواندند. این زوج بهرغم انتقادهای بینالمللی در سال ۱۹۵۳ اعدام شدند.
عکس: picture alliance/dpa
جاسوس در دفتر صدراعظم آلمان
جنجال جاسوسی گونتر گیوم (نفر وسط) یکی از کارمندان دفتر صدراعظم آلمان غربی به بحرانی بزرگ در این کشور دامن زد. معاون ویلی برانت اطلاعات محرمانه دفتر او را به پلیس مخفی آلمان شرقی "اشتازی" میداد. رسوخ یک جاسوس آلمان شرقی تا قلب نظام سیاسی آلمان غربی در سال ۱۹۷۴ میلادی موجب کنارهگیری ویلی برانت، صدراعظم وقت از مقام خود شد.
عکس: picture alliance/AP Images/E. Reichert
"کمبریج فایو"
اعتراف آنتونی بلانت، محقق بریتانیایی و نامدار تاریخ هنر در سال ۱۹۷۹ میلادی بزرگترین رسوایی جاسوسی تاریخ بریتانیا را رقم زد. او اعتراف کرد که عضوی از یک حلقه جاسوسی پنج نفره بوده که با بالاترین مقامات دولتی در ارتباط بوده و از جنگ جهانی دوم به بعد برای روسیه جاسوسی میکرده است. چهار عضو این حلقه شناسایی شدند اما هویت نفر پنجم یا "فیفت من" تا امروز ناشناس مانده است.
عکس: picture alliance/empics
از جاسوسی تا دنیای مد
آنا چپمن در سال ۲۰۱۰ میلادی توسط پلیس فدرال آمریکا به عنوانی یکی از اعضای یک حلقه جاسوسی روسی در آمریکا بازداشت شد. او که در آمریکا به عنوان جاسوسی حرفهای شناخته میشد، پس از تبادل زندانیان میان آمریکا و روسیه در مسکو به عنوان مدل و مجری تلویزیونی مشغول به کار شد. چپمن حتی با لباس زیر و تفنگی در دست برای مجله مشهور مردان "ماکسیم" در روسیه هم ژست گرفته و تصویرش یکبار روی جلد این مجله آمده است.
عکس: picture alliance/dpa/M. Shipenkov
خانم و آقای جاسوس
هایدرو انشلاگ زن خانهداری بود که هر سهشنبه پای دستگاه موج کوتاه در خانهاش در شهر ماربورگ در ایالت هسن مینشست تا دستورات لازم را از یک مرکز جاسوسی در مسکو دریافت کند. او و همسرش دو سال تمام صدها سند اتحادیه اروپا و ناتو را به روسیه فرستادند. آنها در سال ۲۰۱۳ هر به دو به اتهام جاسوسی محاکمه و محکوم شدند.
عکس: Getty Images
اتهام جاسوسی به یک اسطوره
فرانس یوزف اشتراوس اسطوره حزب سوسیال مسیحی آلمان به شمار میرود. گمانهزنی در مورد جاسوسی او دهها سال پس از مرگش به جنجالی در محافل عمومی بدیل شد. گفته میشود که اشتراوس برای اداره خدمات استراتژیک ارتش آمریکا کار میکرده است. "مرکز فدرال برای آموزش سیاسی آلمان" حتی دست به جمعآوری اطلاعاتی در این مورد زد و نتیجه آن را به مناسبت صدمین سالگرد تولد اشتراوس منتشر کرد. این نتیجه مورد مناقشه است.
عکس: picture alliance/dpa
جاسوسی در وب
اگر در دوران جنگ سرد دولتها از جاسوسهای دو جانبه هراس داشتند، حال بسیاری نگران شنود، رصد اطلاعات تلفنی و اینترنتی هستند. ادوارد اسنودن کارمند سابق آژانس امنیت ملی آمریکا که به صدها هزار سند محرمانه دسترسی داشت تابستان ۲۰۱۳ به روسیه گریخت. او از فعالیتهای آژانس امنیت ملی آمریکا پرده برداشت و شیوه کار این نهاد برای شنود ارتباطات تلفنی، رصد اینترنت و بایگانی اطلاعات میلیونها کاربر را تشریح کرد.