ابوالفضل حسنی مدیرکل دفتر گسترش آموزش عالی در گفت و گو با خبرگزاری مهر اعلام کرد ۱۲ رشته علوم انسانی تا تابستان سال آینده مورد بازنگری قرار خواهند گرفت.

وی نام این رشته‌ها را چنین اعلام کرد: حقوق، مطالعات زنان، حقوق بشر، مدیریت، مدیریت فرهنگی و هنری، جامعه‌شناسی، علوم اجتماعی، فلسفه، روانشناسی، علوم تربیتی و علوم سیاسی.

به گفته‌ی مدیرکل دفتر گسترش آموزش عالی، این رشته‌ها باید با "اولویت‌های بومی و دین‌محوری" بازنگری شوند.

وی همچنین اضافه کرد: «دانشگاه‌هایی که این رشته‌ها را ندارند و می‌خواهند اقدام به راه‌اندازی آنها کنند باید اول صبر کنند تا طرح آمایش مبنی بر نیازسنجی آماده شود و ببینیم نیاز هست که این رشته‌ها در دانشگاه‌های متقاضی راه‌اندازی شوند یا نه».

به گفته‌ی آقای حسنی این رشته‌ها تا ۷۰ درصد بازنگری می‌شوند و این بازنگری شامل دوره‌های کارشناسی ارشد و دکترا خواهد بود اما متوقف شدن توسعه این رشته‌ها شامل دوره کارشناسی نیز می‌شود.

پیش‌زمینه پالایش علوم انسانی

آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی پس از انتخابات پرمناقشه سال ۸۸ چندین بار درباره "خطر علوم انسانی غربی" صحبت کرده است.

وی در چهارم شهریور سال ۸۸، تحصیل حدود دو میلیون نفر از سه و نیم میلیون دانشجو در رشته‌های علوم انسانی را نگران‌کننده توصیف کرده و گفت که آموزش این علوم موجب "تردید در مبانی دینی و اعتقادی" می‌شود. وی از دولت، مجلس و شورای انقلاب فرهنگی خواست به این موضوع رسیدگی کنند.

کمی بعد، در اعتراف‌نامه‌ای که در رسانه‌های وابسته به حکومت به نام سعید حجاریان، از چهره‌های مشهور اصلاح‌طلبان منتشر شد، "یکی از عوامل ضایعات و صدمات به اموال عمومی در جریان انتخابات" تدریس نظریه‌های علوم انسانی معرفی گردید.

آیت‌الله خامنه‌ای در مهرماه سال گذشته یک بار دیگر تاكید كرد: «مبنای علوم انسانی غرب که در دانشگاه‌های کشور به صورت ترجمه‌ای تدریس می شود، جهان بینی مادی و متعارض با مبانی قرآنی و دینی است، در حالی که پایه و اساس علوم انسانی را باید در قرآن جستجو کرد».

این مسئله‌ای بود كه آن روزها آیت‌الله مصباح یزدی نیز بر آن تاکید کرد و گفت: «حوادث اخیر به روشنی ضعف علوم انسانی در دانشگاه‌ها را برملا کرد چرا که تفکر براندازی نظام اسلامی محصول اندیشه اساتیدی است که از سالیان گذشته چنین تئوریسین‌هایی را تربیت كرده‌اند».

آیت‌الله صادق لاریجانی، رییس قوه قضاییه نیز چندی پیش اعلام کرد که علوم انسانی غربی با آموزه‌های دین اسلام مغایرت دارد. به نقل از خبرگزاری‌های ایران، آقای لاریجانی تاکید کرده که اتکا بر علوم انسانی با پیش‌‌‌‌‌فرض‌های غیر الهی در کشوری اسلامی بی‌معناست.

بعد از این سخنان بود كه كمیته‌ای در شورای عالی انقلاب فرهنگی به ریاست حداد عادل برای بازنگری در متون درسی تشكیل شد و پالایش علوم انسانی با اخراج و بازنشسته کردن زودهنگام اساتید مشهور این رشته آغاز شد.

آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار با طلاب و اساتید حوزه علمیه قم (پنجشنبه ۲۹ مهر ۱۳۸۹) نیز یک بار دیگر مسئله علوم انسانی را به میان آورد و گفت: «این علوم انسانى‌اى كه امروز رائج است، محتواهایى دارد كه ماهیتاً معارض و مخالف با حركت اسلامى و نظام اسلامى است. متكى بر جهان‌بینى دیگرى است، حرف دیگرى دارد، هدف دیگرى دارد. وقتى اینها رایج شد، مدیران بر اساس آنها تربیت می‌شوند و همین مدیران مى‌آیند در رأس دانشگاه، در رأس اقتصاد كشور، در رأس مسائل سیاسى داخلى، خارجى، امنیت، غیره و غیره قرار میگیرند».

گفته‌های اخیر مدیرکل دفتر گسترش آموزش عالی نشان می‌دهد با گذشت بیش از یک سال از انتخابات و حوادث پس از آن، پالایش رشته‌های علوم انسانی کم‌کم رنگ جدی‌تری به خود می‌گیرد.

SH/MM