جایزه سال سازمان شفافیت بینالملل به یک خبرنگار افغان رسید
۱۳۹۹ آذر ۱۳, پنجشنبه
ذکی دریابی خبرنگار افغان و روزنامه "اطلاعات روز" افغانستان موفق به دریافت جایزه سال ۲۰۲۰ سازمان شفافیت بینالملل شدند. این سازمان در عین حال به خبرنگار افشاگر قزاقستان، بوتاکوز کوپبایوا نیز جایزه مشابهی اهدا کرد.
تبلیغات
جایزه مقابله با فساد سال ۲۰۲۰ سازمان شفافیت بینالملل به دو خبرنگار افشاگر تعلق گرفت. بوتاکوز کوپبایوا، به خاطر تلاش او در زمینه افشا و پردهبرداری از فساد مالی در قزاقستان و ذکی دریابی، خبرنگار افغان به علت تلاش برای افشای فساد دولتی در افغانستان جایزه این سازمان را کسب کردند.
جایزه این دو خبرنگار در نوزدهمین کنفرانس بینالمللی مقابله با فساد مالی که به طور مجازی برگزار میشد، اهدا شد.
تلاشهای افشاگرانه بوتاکوز کوپبایوا پیامدهای سنگینی برای این زن خبرنگار در پی داشت. به خانه او حمله کردند و حتی خود او نیز مورد ضرب و شتم قرار گرفت. بهرغم این فشارها، او مبارزه خود را علیه فساد مالی ادامه داد.
جایزه سازمان شفافیت بینالملل برای قدرشناسی از شهامت این زن خبرنگار و پیگیریاش به او اهدا شده است.
خبرنگار افغان روزنامه "اطلاعات روز"
جایزه دیگر سازمان شفافیت بینالملل به ذکی دریابی خبرنگار افغان و روزنامه "اطلاعات روز" افغانستان تعلق گرفت. گفته میشود که این روزنامه و خبرنگار افشاگر آن بهرغم دشواریها و فشارهای سیاسی اقدام به افشاگری پیرامون فساد حکومتی و سوءاستفاده از قدرت در افغانستان نمودهاند.
کمیته اهدای جایزه سازمان شفافیت بینالملل از تلاشهای خستگی ناپذیر ذکی دریابی در ارتباط با تحقیقات او درباره فساد مالی در دولت افغانستان تقدیر کرده است.
دریابی در پاسخ به اهدای این جایزه گفته است: «در جهان بههم پیوسته امروز، فساد مالی موضوعی محلی یا منطقهای نیست. فساد تهدیدی است بینالمللی و مبارزه علیه آن در هر کجای جهان بازتاب دهنده مسئولیت جمعی ماست.»
نگاهی به وضعیت بد آزادی رسانهها در چند کشور جهان
یونسکو روز سوم ماه مه را روز آزادی مطبوعات نامیده است. در این روز بر اهمیت آزادی رسانهها تاکید میشود و بخصوص یاد خبرنگارانی گرامی داشته میشود که در رابطه با کار و فعالیتشان جانشان را از دست دادهاند.
عکس: picture-alliance/dpa
مجارستان
دولت راستگرای پوپولیست ویکتور اوربان، نخست وزیر مجارستان، میکوشد صداهای انتقادی در این کشور را خاموش کند. بیشترین فرستندههای رادیو تلویزیونی مجارستان دولتی هستند. مطبوعات محلی نیز در اختیار شرکتهای نزدیک به اوربان قرار دارند.
عکس: picture alliance/AP Photo/M. Balazs
لهستان
مدافعان حقوق رسانهها آزادی مطبوعات در لهستان را، از زمانی که دولت ملی محافظهکار این کشور در سال ۲۰۱۵ دست به اصلاحاتی زده، در معرض خطر میبینند. شمار زیادی از خبرنگاران از کارشان اخراج شدند و جای آنان را خبرنگاران رسانههای محافظهکار پر کردند. کارشناسان رسانهای میگویند که رسانههای خصوصی لهستان که بیشترشان به دولت انتقاد میکنند هم به دور از خبررسانی بیطرفانه هستند.
عکس: Getty Images/AFP/W. Radwanski
ترکیه
تعداد زیادی از خبرنگاران ترکیه در زندانهای این کشور به سر میبرند. جان دوندار، سردبیر پیشین روزنامه انتقادی "جمهوریت"، در آلمان به سر میبرد و در تبعید نیز احساس امنیت نمیکند. ششم اردیبهشت (۲۶ آوریل) دادگاهی در ترکیه جانشین دوندار و چند خبرنگار دیگر روزنامه جمهوریت را به حبسهای طولانی محکوم کرد. ترکیه در فهرست آزادی مطبوعات در جهان در مقام ۱۵۷ از ۱۸۰ قرار دارد.
عکس: picture alliance/dpa/abaca/C. Erok
مالت
دافنه کاروانا گالیتسیا، خبرنگار مالتی، بخاطر گزارشهای تحقیقی افشاکنندهاش درباره فرارهای مالیاتی رهبران جهان معروف و مورد تهدید بود. او در تاریخ ۲۶ اکتبر ۲۰۱۷ بر اثر انفجار بمبی که زیر خودروی او تعبیه شده بود، به قتل رسید. پیش از آن، حساب بانکی او را در پی افشاگریهایش درباره وزیر اقتصاد مالت بسته بودند. وضعیت آزادی مطبوعات در مالت بدتر شده و این کشور در رده ۷۷ فهرست آزادی مطبوعات قرار دارد.
عکس: Reuters/D. Z. Lupi
اسلواکی
در روز ۲۵ فوریه ۲۰۱۸ جان کوشاک، روزنامهنگار تحقیقی اسلواکیایی، همراه با نامزدش مارتینا کوزنیرووا به قتل رسید. کوشاک درباره ارتباط میان کارمندان دولت اسلواکی با مافیای ایتالیا و دیگر معاملهگران بزهکار تحقیق کرده بود. او را تهدید به مرگ کرده بودند و او بدین خاطر در پاییز ۲۰۱۷ به مقامات اسلواکیایی مراجعه کرده بود.
عکس: picture-alliance/dpa/M. Martin
صربستان
الکساندر ووچیچ، رئیس جمهور صربستان، از رسانههای نزدیک به دولت استفاده میکند تا خبرنگاران منتقد را بترساند و بر آنان مهر خیانت بزند. در دسامبر ۲۰۱۸ میلان یووانوویچ، خبرنگار تحقیقی صرب، و همسرش از یک سوءقصد جان سالم به در بردند. خانه آنان را به آتش کشیده بودند. چند روز پس از این واقعه یووانوویچ که درباره فساد ادارات محلی گزارش داده بود مجددا مورد سوءقصد قرار گرفت.
عکس: DW/I. Petrovic
جمهوری چک
در جمهوری چک ماموران امنیتی میلوش زمان، رئیس جمهور کشور، به خبرنگارانی حمله میکردند که درباره انتخاب مجدد او به مقام رئیس دولت گزارش میدادند. میلوش زمان در سال ۲۰۱۷ همگان را فرا خواند تا خبرنگاران را "نابود" کنند و خودش هم در برابر دوربین تلویزیون کلاشنیکفی به دست گرفت که رویش نوشته شده بود "برای خبرنگاران".
عکس: picture-alliance/dpa/CTL/M. Chaloupka
روسیه
رسانههای دولتی روسیه در خدمت تبلیغ برای دولت هستند. رسانههای مستقل در این کشور به شدت زیر فشار از هر نظر، از جمله مالی قرار میگیرند. بیش از ۴۰ خبرنگار و وبلاگنویس در سال ۲۰۱۷ به حبس محکوم شدند و پنج خبرنگار را به زور در کلینیک روانی بستری کردند. روزانه چندین وبسایت در روسیه فیلتر و غیر قابل دسترس میشوند.
عکس: Reuter/S. Zhumatov
آمریکا
هیچ زمانی پیش از این خبرنگاران آمریکا که دونالد ترامپ آنان را "دشمن مردم" مینامد، به اندازه سال ۲۰۱۸ نامههای تهدیدآمیز دریافت نکرده بودند. اینکه این تهدیدها تا چه حد میتوانند واقعی باشند را حمله به دفتر روزنامه محلی "کاپیتال گازت" در آناپولیس در نزدیکی واشنگتن نشان داد. در پایان ماه ژوئن ۲۰۱۸ فردی مسلح وارد دفتر این روزنامه شد و پنج نفر را به ضرب گلوله کشت.