در میانه سرهای زنانی که تنها به خاطر تن ندادن به اجبار حجاب بر "جسمهای سخت" کوبانده میشوند، گیسوانی که بر دستان جلادان میپیچند، تنهای جوانی که تنها برای "یک زندگی معمولی" به اغما میروند، نرگس محمدی، زن ایرانی، معترض حجاب اجباری، فعال حقوق بشر و حقوق زنان، مبارز و زندانی سیاسی برنده جایزه نوبل صلح شد.
این خبر همانقدر نیکوست که اگر روزی بشنویم قانون حجاب اجباری دیگر در ایران وجود ندارد. این خبر به همان اندازه قلبهایمان را پرامید میکند که بشنویم آرمیتا گراوند از اغما خارج شده و تمامی زندانیان سیاسی آزاد شدهاند.
بیشتر بخوانید: واکنشهای جهانی به اعطای جایزه نوبل صلح به نرگس محمدی
۲۰ سال پیش درست در همین روزها ما که هنوز در ایران بودیم و همچنان امید به تغییر داشتیم، اهدای همین جایزه به یک زن ایرانی دیگر، یک فعال حقوق بشر دیگر و یک مدافع حقوق زنان دیگر را جشن گرفتیم: شیرین عبادی.
در عرض دو دهه، دو زن ایرانی مهمترین جایزه حقوق بشری دنیا را گرفتهاند و این نشانه قدرت زنان ایرانی و تلاش مداوم آنها برای رسیدن به برابری و آزادی است.
پیام نرگس: پیروزی نزدیک است
نرگس محمدی روز جمعه ۶ اکتبر درباره برنده شدنش در پیامی که روزنامه نیویورک تایمز میگوید از او دریافت کرده، مینویسد که حمایت جهانی و به رسمیت شناختن تلاش او برای حقوق بشر او را "مصممتر، مسئولیتپذیرتر، پرشورتر و امیدوارتر میکند".
او همچنین نوشته امیدوار است این به رسمیت شناختن، "اعتراضات ایرانیان برای تغییر را قویتر و سازماندهیشدهتر کند".
نرگس محمدی نوشته است: «پیروزی نزدیک است".
"جایزهای برای مقاومت"
مدیر کمیته نوبل خبر اعلام نام برنده جایزه صلح را با شعار "زن، زندگی، آزادی" شروع کرد. این حرکت حاوی یک پیام روشن است: دنیا جنبش زن، زندگی، آزادی را به رسمیت شناخته و برای آن ارزش زیادی قائل است و این جایزه برای همه کسانی است که در این جنبش تلاش کردهاند.
تقی رحمانی، همسر نرگس محمدی که همراه با دو فرزند دوقلوی این زوج در فرانسه زندگی میکند به دویچهوله میگوید: «این جایزه برای همه کسانی است که در ایران برای آزادیهای مدنی و دموکراسی تلاش میکنند و نرگس یکی از آن افراد است. اما مهم این است که این جایزه به مقاومت داده شد یعنی به کسی داده شد که در زندان است و در کنار او زندانیان زن دیگری هستند از جمله بهاییان، فعالان صنفی و مدنی و فعالان سیاسی و زندانیان مردی که در زندان هستند و کسانی که در حصر هستند. در حقیقت این جایزه ستایش مقاومتی است که در راه آزادی، دموکراسی و برابری مدنی صورت میگیرد.»
تقی رحمانی که خود ۱۷ سال از عمرش را در زندان گذرانده امیدوار است که این جایزه توجه جهانیان را به ایران بیش از پیش جلب کند و "نهادهای مدنی در اروپا به دولتهایشان فشار بیاورند تا در روابط دیپلماتیک خود حقوق بشر یکی از سندهای مهم باشد و از طرف دیگر دولتها درک کنند که آزادی در جهان جهانی شده یک مسئله بینالمللی است".
کمکی به زنان ایران در راه دموکراسی
شیرین عبادی اولین برنده ایرانی جایزه نوبل صلح با تبریک به نرگس محمدی برای دریافت این جایزه به دویچهوله گفت: «این جایزه حق او بود، سالها به خاطر فعالیتهای حقوق بشری میلههای زندان را تحمل کرده بود.»
خانم عبادی که ریاست کانون مدافعان حقوق بشر در ایران را بر عهده دارد به نایب رییسی نرگس در این کانون اشاره کرده و میگوید: «این باعث افتخار است که دو نفر از یک ان جی اوی حقوق بشری در ایران دو بار برنده جایزه نوبل صلح میشوند و مایلم بگویم که خود این ان جی او در سال ۱۳۸۳ (۲۰۰۴ میلادی) برنده جایزه حقوق بشر دولت فرانسه هم شد.»
شیرین عبادی ابراز امیدواری میکند که این جوایز حقوق بشری حکومت ایران را متوجه رفتار ضد حقوق بشریاش کرده و وادار به احترام به حقوق مردم کند. او همچنین ابراز امیدواری میکند که نرگس محمدی و سایر زندانیان سیاسی و عقیدتی به زودی از زندانهای ایران آزاد شوند.
خانم عبادی معتقد است این جایزه باعث جلب توجه بیشتر جامعه بینالمللی به نقض حقوق بشر در ایران شده و میتواند "زنان را در دستیابی به برابری و جامعه ایران را در رسیدن به دموکراسی" کمک کند.
نرگس محمدی در حالی این جایزه را میگیرد که خودش و دهها بلکه صدها زن دیگر تنها به خاطر طلب برابری و آزادی در زندان به سر میبرند و تن نحیف ۱۶ ساله آرمیتا گراوند همچنان زیر دستگاههای بیروح و سنگین نفس میکشد.
از تنهایی که تنها در یک سال گذشته زیر خاک رفتند نمیگویم که امروز روز امید است، امید به آزادی نرگس و تمامی زندانیان سیاسی و عقیدتی، امید به زنده ماندن آرمیتا و امید به آزادی ایران که قطعا به دست زنان این سرزمین رقم خواهد خورد.