جایگاه‌های مردان خالی است اما ۳۵۰۰بلیط جایگاه‌های زنان برای بازی ایران-کامبوج به سرعت فروخته شدند. مقاومت زن‌ها و فشار فیفا نتیجه داد تا برای اولین بار در عمر ۴۰ساله جمهوری اسلامی زن‌ها به صورت غیرگزینشی به آزادی بروند.
عکس: Bornanews
تبلیغات
بامداد جمعه ۱۲ مهر، وقتی فروش اینترنتی بلیط بازی تیم ملی ایران با کامبوج آغاز شد، جایگاه‌های مخصوص زن‌ها به سرعت تکمیل شدند. نخست جایگاه آ-۶ سپس بلیط‌های جایگاه آ -۷ ،آ-۸ و آ-۹به فروش رسیدند. این جایگاه‌ها در نمودار خرید با رنگ بنفش مشخص شده‌اند و پر شدن آنها با عناوینی چون "بنفش شدن ورزشگاه" صدر خبرهای ورزشی و اجتماعی قرار گرفت.
بازی تیم‌های فوتبال ایران و کامبوج پنجشنبه ۱۸ مهر در ورزشگاه آزادی برگزار می‌شود و این نخستین مرتبه در عمر جمهوری اسلامی است که زن‌ها می‌توانند به صورت غیرگزینشی برای تماشای بازی بلیط بخرند و به استادیوم بروند.
خبرگزاری آلمان در گزارشی می‌نویسد این موفقیت بزرگی در مقابله با تبعیض علیه زنان است و یک پیروزی در برابر روحانیون تندرو که سرسختانه با حضور تماشاچیان زن در ورزشگاه‌ها مخالفت می‌کنند.
علاوه بر اعتراض و پیگیری زنان علاقمند به ورزش، تهدید فدراسیون جهانی فوتبال نیز در گشوده شدن درهای استادیوم آزادی به روی زنان موثر بود. تکاپوی مقامات دولتی و ورزشی در ایران برای حضور زن‌ها در ورزشگاه‌ها، پس از خودسوزی سحر خدایاری و پایان مهلت اعلام شده فیفا بالا گرفت. فدراسیون جهانی فوتبال اولتیماتوم داده بود که اگر از ۹ شهریور به بعد، ممنوعیت ورود زن‌ها به استادیوم‌ها ادامه یابد، همه بازی‌های ملی و باشگاهی ایران را تعطیل و تعلیق می‌کند.
دختران علاقمند به فوتبال و کاربران شبکه‌های اجتماعی، با هشتگ "#با من به ورزشگاه بیا" سرگرم ابراز خوشحالی و اظهارنظر در توییتر هستند. تایم‌لاین پر شده است از دخترهایی که بلیط خریده‌اند و شوق و ذوق دارند. برخی از آنها، به دوستانی که تولد دارند، بلیط بازی ایران کامبوج را هدیه داده‌اند و شماری به "دختر آبی" ادای احترام کرده‌اند که حسرت دیدن فوتبال در استادیوم آزادی به دلش ماند.
صبا آذرپیک، روزنامه نگار و جامعه‌شناس می‌نویسد: «ورود زنان به استادیوم‌ها نتیجه کنش مدنی موثر زنان بود. جنبش موثر زنان که "خودجوش و از پایین و در کف خیابان‌ها" شکل گرفت. تحقیر و حبس و مرگ هزینه‌هایی بود که زنان به تنهایی دادند تا حق‌شان را بگیرند. باخت عبرت آموزی برای نهادهای سیاسی و حزبی...»
یک نفر نوشته است آقایان کمی را در اطرافیانش می‌شناسد که اهل استادیوم رفتن باشند اما خانم‌های اطرافش که فوتبالی نیستند، بلیط خریده‌اند.
کاربر دیگری نوشته است: «همه خبرگزاری‌های دنیا بازی ایران کامبوج را پوشش خواهند داد. یک بازی کم اهمیت که حواشی پراهمیتی دارد. شاید پرتماشاگرترین بازی کم اهمیت فوتبال ایران و اولین ورود رسمی زنان به ورزشگاه آزادی.»
یکی دیگر می‌نویسد: «به نظرم چون الان فیفا زوم کرده روی فروش بلیط بدون قید و شرط هر چقدر می‌توانید بخرید چون مجبور میشن هی جایگاه اضافه کنن. نشون بدین که فقط ۳۸۰۰ تا زن طرفدار فوتبال نیستن.»
کاربر دیگری می‌نویسد، شاید در حال حاضر توان تغییر همه قوانین تبعیض‌آمیز علیه زنان را در کشورمون نداشته باشیم، اما همین که سرمان را جلوی هر بی‌عدالتی خم نکنیم؛ قدم بزرگی برداشته‌ایم.
ذوق و شوق‌ها منتقدانی نیز دارد. در یک ورزشگاه ۱۰۰ هزار نفری، حق حضور ۳۵۰۰ تماشاچی زن را داده‌اند. کاربری می‌نویسد: «زنان هم‌چون تمامی عرصه‌های انقلاب دوشادوش مردم، در ۱درصد ورزشگاه چپانده شدند.»
در توییت دیگری، مینا اکبری، کارگردان سینما میگوید: «این لکه کوچک بنفش جایگاه واقعی ما زنان ایرانی است که در کل کشور طی این چهل سال برامون قائل شدند. منتها تا حالا کسی این قدر دقیق با رسم شکل و رنگ تو چشم‌مون نکرده بود...»
یک منتقد دیگر هم میگوید: «وسط ابراز خوشحالی‌هاتون با هشتگ "با من به ورزشگاه بیا" باید عرض کنم که تبعیض جنسیتی هنوز کاملا برقراره چون تفکیک جنسیتی هنوز برقراره... همونطور که آب خوری‌های جداگانه برای سیاهپوست‌ها و سفیدپوست‌ها مصداق تبعیض بود و اپارتاید... اگر به تب راضی بشیم، باز هم ما رو به مرگ می‌گیرند...»
آزادی گزینشی زنان در "آزادی"
بازی دوستانه ایران و بولیوی مسابقه‌‌ای تعیین‌کننده نبود اما با حضور تماشاچیان زن در صدر خبرها نشست. تماشاچیانی دستچین شده از بازیکنان زن، کارکنان زن فدراسیون و خانواده‌‌های ورزشکاران. گامی رو به جلو یا اقدامی نمایشی؟
عکس: Mehr
بعد از تماشای مسابقات جام جهانی از طریق ویدئو پروژکتور، حق مسلم حضور در ورزشگاه به تعداد محدودی از زنان در دیدار ایران و بولیوی داده شد. یک دستاورد یا یک مانور تبلیغاتی با حضوری گزینشی؟
عکس: khabaronline.ir
ورود گزینش شده شماری از تماشاگران زن در مسابقه فوتبال ایران و بولیوی، برخی رسانه‌ها را به اشتباه انداخت تا آنجا که از رفع ممنوعیت حضور زنان در ورزشگاه آزادی خبر دادند. کسی نپرسید چرا تعدادی از دختران و زنان علاقمند به فوتبال در حالی که استادیوم خالی بود، اجازه ورود نداشتند.
عکس: khabaronline.ir
معاون فرهنگی وزیر ورزش در بهار ۹۷ گفته بود طرحی سه مرحله‌ای برای حضور زنان در ورزشگاه‌ها در دست اقدام است و مرحله اول شامل تماشای مسابقاتی می‌شود که فاقد حساسیت‌های اجتماعی هستند. مسابقه ایران و بولیوی حساسیت خاصی نداشت. خبرگزاری مهر نوشت سوژه اصلی این مسابقه، سکوی تماشاچیان بود نه زمین بازی.
عکس: negaam
زنان حاضر در ورزشگاه آزادی، عمدتا اعضای تیم‌های ملی فوتبال و فوتسال زنان و کارکنان زن فدراسیون فوتبال بودند. تازه همین عده را هم شورای تامین استان تایید کرده بود. پایگاه خبری ورزش زنان ایران می‌نویسد گرچه درهای آزادی فقط برای بازیکنان تیم ملی زنان باز شد اما این، یک اتفاق ویژه و نوعی "خط شکنی خفیف" به شمار می‌رود.
عکس: asriran
بازیکنان تیم فوتبال زنان بر اساس درخواست فدراسیون فوتبال مستقیما از اردوی تمرینی به استادیوم آزادی آمدند. تیم ملی زنان زیر ۱۹ سال هم شاهد بازی ایران و بولیوی بود.
عکس: khabaronline.ir
خبر آنلاین می‌نویسد حدود ۲۰۰ دختر و زن توانستند مسابقه ایران و بولیوی را در آزادی تماشا کنند. گزارشگر این سایت نوشت: «از اتوبوس پیاده شدیم و ایست بازرسی را رد کردیم. از میان تونلی از سربازان نیروی انتظامی گذشتیم که ایستاده بودند تا آقایانی را که در مسیر درهای ورودی ورزشگاه بودند سریع تر رد کنند و چهره‌های بهت زده مردانی که عادت به دیدن چهره‌های زنانی این چنین شاد در محوطه ورزشگاه را نداشتند.»
عکس: khabaronline.ir
فاطمه ذوالقدر، عضو فراکسیون زنان مجلس ابراز امیدواری کرده که دامنه حضور زنان در مسابقات فوتبال به حداکثر برسد. او اذعان کرده که حضور زنان در ورزشگاه‌ها یک ضرورت است و تعویق آن خطر محرومیت‌های بین‌المللی برای ایران را در بر دارد.
عکس: alef.ir
فدراسیون‌های والیبال و بسکتبال پیشتر تلاش‌هایی برای حضور زن‌ها در ورزشگاه‌ها، آن هم به صورت خانوادگی انجام داده بودند. در بهار ۹۷، جیانی اینفانتینو، رئیس فدراسیون جهانی فوتبال در سفری یکروزه به تهران اعلام کرد که در ملاقات با حسن روحانی درباره مسئله منع ورود زنان به ورزشگاه‌ها صحبت کرده است.
عکس: picture-alliance/dpa/S. Zareian
وبسایت فرارو می‌نویسد حضور همین تعداد محدود زنان در ورزشگاه آزادی می‌تواند سرآغازی باشد برای رخ دادن اتفاق بزرگی که هواداران فوتبال سال‌ها منتظر آن بوده‌اند. وزیر ورزش ایران پیش از این، پیشنهاد کرده که خانواده‌ها در بازی پرسپولیس و السد قطر حضور یابند.
عکس: khabaronline.ir
زنان و دختران همچنان برای تماشای مستقیم مسابقات فوتبال گریم می‌کنند، ریش می‌گذارند و خود را مرد جا می‌زنند. این ریسکی است پر زحمت که خطر برخورد ماموران انتظامی را نیز در بر دارد. دخترانی که با قیافه مبدل به استادیوم‌های فوتبال می‌روند می‌گویند بیشتر تماشاچیان مرد وقتی می‌فهمند آنها زن هستند، کمک‌شان می‌کنند و مراعات‌کار می‌شوند.
عکس: asriran
وقتی عربستان، شرط همراهی مردان با زنان در استادیوم‌های ورزشی را نیز لغو کرد، صدای اعتراض زنان ایرانی بلندتر شد و کاربران فضای مجازی ایران را "تنها کشوری" خواندند که به زنان اجازه تماشای بازی فوتبال را نمی‌دهد. زنان ایران تا قبل از انقلاب بهمن ۱۳۵۷ مشکلی برای حضور در ورزشگاه‌ها نداشتند و ممنوعیت‌ها با انقلاب اسلامی رواج یافت.
عکس: BORNA/S. Salimi
یک سال پیش نیز حواشی بازی فوتبال ایران و سوریه بر متن چربید. تماشاچیان زن ایرانی را در حالی به استادیوم راه ندادند که هواداران تیم سوریه به طور خانوادگی در ورزشگاه حضور داشتند. در آن بازی، زنان سوری با پرچم حزب‌الله مسابقه را تماشا کردند.
عکس: ISNA
سه سال قبل تعدادی از مخالفان حضور تماشاگران زن در مسابقات ورزشی، در مقابل ساختمان وزارت ورزش و جوانان تجمع کردند و جلوی در این وزارتخانه نماز خواندند. این تجمع در ابراز انزجار از "حضور غیرشرعی زنان در مسابقات مردان" برگزار شد. پس از بازی ایران و بولیوی دادستان کل ایران گفت حضور تماشاچیان زن هیچ توجیه شرعی ندارد و با بسترسازی حضور زنان در ورزشگاه‌ها برخورد خواهد شد.
