در ماه مارس امسال، دولت آلمان از رای دادن به قطعنامه ایجاد حریم فضائی ممنوعه در لیبی خودداری کرد. این قطعنامه، با این که تنها جلوگیری از پرواز بمب‌افکن‌های لیبی را در حریم ممنوعه تصویب کرده‌بود، به دستاویزی برای ناتو تبدیل شد که ظرف پنج ماه گذشته خاک لیبی را ۷ هزار و ۵۰۰ بار بمباران کند.

اکنون، با سقوط طرابلس، رسانه‌های آلمانی، بحث گسترده‌ای را درباره درستی یا نادرستی موضعی که آلمان اتخاذ کرد، به راه انداخته‌اند. این بحث‌ها سبب شد که روز پنجشنبه (۲۵ اوت، ۳ شهریور) گیدو وستروله وزیر خارجه آلمان، در محل وزارت خارجه به تحلیل اوضاع لیبی بپردازد.

دفاع وستروله از سیاست آلمان

وستروله، آزادی‌خواهی مردم لیبی را ستود و درباره تحریم‌های بین‌المللی گفت که این تحریم‌ها در تضعیف خودکامه لیبی نقش تعیین کننده‌ای داشته است. وزیرخارجه، این را تاییدی بر سیاست آلمان دانست که حاضر نشد ارتش خود را در منازعات داخلی لیبی دخالت دهد. وی گفت:«تصمیم ما درست بود، زیرا ما روی به‌ثمر رسیدن یک راه‌حل سیاسی حساب می‌کردیم.»

وزیر خارجه آلمان، در مورد حضور نظامی ناتو در لیبی خویشتندارانه گفت:«هرکس به روش خود، ایفای نقش کرد.» او به‌جای تایید نقش ناتو، به متحدان آلمان در این پیمان اندرز داد که نباید پیروزی مردم لیبی را به حساب خودشان بگذارند.»

احتمالا، منظور وستروله نیکلا سارکوزی رئیس‌جمهور فرانسه بود که از «پیروزی شورشیان و متحدین» سخن رانده و به نوشته بخش آلمانی دویچه وله، با سینه سپر کرده آن را به حساب فرانسه گذاشته است.

مخالفت آلمان و نقش ناتو در لیبی

دویچه وله در گزارش خود می‌نویسد:« حتی خود وستروله هم باور ندارد که تحریم‌ها به تنهائی می‌توانست به این سرعت قذافی را از پای در آورد. حتی شورشیان مسلح نیز، بدون پشتیبانی نظامی، نمی‌توانستند تا این‌جا پیشروی کنند. اما طبعا روند فعلی هم در ماه ماس هنگامی که ناتو عملیات خود را در لیبی آغاز کرد، قابل پیش‌بینی نبود. این عملیاتی خطرناک بود که هفته‌ها بدون نتیجه‌ای آشکار ادامه یافت و اعضای ناتو را به مرز توانائی خودشان رساند.»

 

در بخش دیگری از گزارش دویچه وله می‌خوانیم:«مخالفت دولت آلمان در ماه مارس، از این دیدگاه نیز قابل فهم بود که می‌گفت حملات هوائی می‌تواند از غیرنظامیان قربانی بگیرد و به یک درگیری نظامی بلندمدت دامن بزند.»

از زاویه دیگر، هدف ناتو حفاظت از جان مردم در برابر سلاح‌های مدرن نیروهای قذافی بود. قذافی تهدید می‌کرد که به «موش‌های صحرائی»  رحم نخواهد کرد و فرمان داد که تانک‌ها شهرها را به گلوله ببندند.

نقش آلمان در آینده لیبی

از دید نینا ورک‌هویزر همکار تحریریه‌مرکزی دویچه وله، آلمان احتمالا در لیبی پس از قذافی برای جلب اعتماد متحدان موقعیت دشواری خواهد داشت. وی می‌نویسد:«این نظریه پخش شده در بسیاری از رسانه‌های داخلی که می‌گوید آلمان باید در ماه‌های آینده برای جبران زیان در لیبی بسیار فعال باشد، با واقعیت سیاست خارجی انطباق ندارد. جلب اعتماد کامل متحدان، به این سادگی نخواهد بود.»

JT/FW