جشنواره بین المللی ادبیات فرصتی برای ملاقات با ادیبان مشهور جهان و نویسندگان با استعداد ولی گمنام است. امسال نیزاین ترکیب خود را در ۱۵۰ مهمان شاعر و نویسنده دوباره بازیافته است. در ۱۳ روز بیش از ۲۵۰ برنامه در نظر گرفته شده است. یکی از اهداف جشنواره نگاهی به تحول و سمت‌گیری ادبیات در عرصه جهانی است. جشنواره ازطریق تنوع در موضوعات و دعوت از نویسندگان کشورها و فرهنگ های متفاوت خواهان تحقق این هدف است.

محل اصلی برگزاری نشست ها در ”خانه جشنواره ها دربرلین“ است، اما جشنواره با انتخاب محل های غیر معمول، بطور مثال در محیط کار و حتا در زندان ، سعی بر آن دارد که حضور همه جانبه ادبیات در زندگی را نشان دهد.

گستردگی جشنواره را می توان در پرداخت به موضوعات مختلف دربخش های مستقل فستیوال دید. بطور نمونه درکنار برنامه ”ادبیات جهان“ برنامه جداگانه ای تحت عنوان ”ادبیات بین المللی کودکان و جوانان“ برگزار می شود.

گزینش نویسندگان مهمان از سوی هیئت داوران ۱۱ نفره بین المللی صورت می گیرد که خود نیز از سوی دو نویسنده برای این مسئولیت کاندید شده اند.

آمریکای جنوبی

امسال در بخش مربوط به امریکای جنوبی (Fokus Lateinamerika) ، پیش از آغاز رسمی جشنواره چندین فیلم برجسته از این منطقه به نمایش در آمد. شرکت وسیع نویسندگان امریکای جنوبی با هدف معرفی چهره های جوان یکی از بخش های مطرح در جشنواره است. تغییرات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی در کشورهای این منطقه بازتاب خود را در آثار نویسندگان جوان نیز آشکار کرده است. جشنواره با برپایی نشست های بحث و داستان خوانی بدنبال ثبت تحولات در این قاره است. یکی از دیدنی ها در این بخش اجرای ”کنسرت جدید تانگو“ با شرکت معروفترین مفسر تانگو از آرژانتین خانم سیلوانا دلویجی (Silvana Deluigi) ، است. دکلمه و اجرای آثار بورخس به گونه مدرن یکی دیگر از برنامه های دیدنی در این بخش است.

تأملات

در بخش ”تاملات“ (Reflections) ، مسایل جدید سیاسی، اقتصادی و فرهنگی مورد بازبینی و نقد قرار می گیرند. یکی از مسایل مطرح در این بخش ”فرهنگ اسلام“ است. که در چهار نشست بدان پرداخته می شود. خانم آذر نفیسی (ایران/امریکا) و خانم شوشا گوپی (ایران/انگلستان) و خانم سیران آتش (ترکیه/آلمان) درباره زنان در جوامع اسلامی به گفتگو خواهند نشست. آذر نفیسی در نشستی دیگر کتاب پرفروش خود به نام ”لولیتا خوانی در تهران“ را معرفی خواهد کرد. نفیسی در جایی می‌گوید: "من این کتاب را با این قصد نوشتم که نشان بدهم فرهنگ به آدمی آن چیزی را برمی گرداند که سیاست از او گرفته است."

در این قسمت نشست دیگری به موضوع اسلام در اروپا اختصاص دارد که از سوی طارق رمضان یکی از بحث انگیزترین نمایندگان اسلام اروپایی اجرا می شود. او در بحث خود در تلاش برای تبیین هویت اسلام اروپایی است.

موضوع دیگر در این بخش ”شهر جهان– شهر جهانی “ است که به مشکلات و جذابیت در ابرشهرهای مکزیکوسیتی، ریودوژانیرو و پاریس پرداخته می شود. مسایلی مانند امنیت و جهانی شدن در رابطه با شهرهای بزرگ به بحث گذاشته می شود.

یادمان‌ها

در بخش یادمان ها آثارنویسندگان برجسته دنیا نظیر توماس برنهارد، چخوف و بورخس قرائت می‌شود.

کودکان و جوانان

در بخش ادبیات کودکان و جوانان جشنواره دست به برگزاری داستان خوانی در مدارس و جاهای دیگر زده است. یکی از خواسته های جشنواره آشنایی کودکان و جوانان با کتاب و ترغیب آنان به مطالعه است. در کنار نویسندگان این نوع ادبیات، نقاشان کتابهای مصور کودکان نیز حضور دارند.

برنامه افتتاحیه امسال با درآمدی از خانم زیگرید لوفلر (Sigrid Löffler) ،منتقد به نام ادبی ازاطریش آغاز شد. و سپس برنامه با سخنرانی نویسنده اسرائیلی داوید گروسمن (David Grossman) ، با عنوان ”صدای فرد“ ادامه یافت.

حضور تعداد کثیری از نویسندگان

امسال نویسندگانی نظیر ایزابل آلنده (شیلی)، ولف بیرمن (آلمان)، ولادیمیر کامینر (روسیه)، پیتر شنایدر (آلمان)، وله سوینکا (برنده جازه نوبل از نیجریه)، پتریسیا کاوالی (ایتالیا)، آرون آپل فلد (اسرائیل)، ماریو وارگاس لوسا (پرو)، آنتونیو لوبو (پرتقال) و دهها نویسنده دیگر از کشورهای ترکیه، عراق، امریکا، یونان، مکزیک، کوبا وغیره درجشنواره بین المللی ادبیات در برلین حضور دارند.