جشنواره فیلم برلیناله در دوران کرونا چگونه برگزار میشود؟
۱۳۹۹ اسفند ۱۰, یکشنبه
جشنواره فیلم برلیناله برای دستاندرکاران صنعت فیلم از اول مارس آغاز میشود. اما به دلیل پاندمی کرونا مخاطب عمومی باید تا سه ماه دیگر در انتظار تماشای فیلمهای این دور بماند. همه فیلمها در مرحله اول نمایش داده نمیشوند.
تبلیغات
جشنواره فیلم برلیناله به روال همیشگی خود همه ساله در زمستان برگزار میشود و با وجود سردی هوا علاقمندان برای خرید بلیط فیلم یا گرفتن امضا از هنرپیشههای معروف ساعتها در خیابان منتظر میمانند. خبرنگاران برای گرفتن عکس و فیلم و دادن گزارش کنار فرش قرمز انتظار بازیگران و کارگردانانی را میکشند که از لیموزینهای خود بر فرش قرمز پا میگذارند. هواداران فیلم و سینما ساعتها کنار فرش قرمز بردبارانه میایستند تا با ستارههای مورد علاقه خود سلفی بگیرند. انبوهی از روزنامهنگاران از یک کنفرانس خبری به کنفرانس دیگر میشتابند تا مصاحبه بگیرند.
از این شور و هیجان امسال خبری نخواهد بود. به دلیل پاندمی کرونا، برگزارکنندگان برلیناله تصمیم گرفتهاند جشنواره را به دو رویداد جداگانه تقسیم کنند. "رویداد صنعت" که فقط مختص فیلمسازان و مطبوعات است و از اول تا پنجم مارس به صورت آنلاین برگزار میشود و برنده جایزه خرس طلایی برلیناله نیز در روز پنجم مارس اعلام خواهد شد. اما در این دور همه فیلمهای منتخب برای بخشهای مختلف برلیناله به نمایش گذاشته نمیشوند. رویداد دوم، نمایش عمومی فیلمها با عنوان "ویژه تابستان" (Summer Special) است، برای نهم تا ۲۰ ژوئن برنامهریزی شده است.
"رویداد صنعت" در درجه اول به عنوان بستری جایگزین برای بازار فیلم اروپا (EFM) عمل میکند که در کنار جشنواره فیلم کن و بازار فیلم آمریکا، یکی از سه نقطه مهم تلاقی اهالی فیلم و سینما و رسانههای بینالمللی است.
از آنجا که برگزاری جشنوارههای یاد شده در تقویم صنعت فیلم روالی ثابت دارد، بازار فیلم برلین، اگر کاملا لغو نشود، باید در سه ماهه اول سال برگزار میشد. فراوکه گرینر، سخنگوی مطبوعات جشنواره توضیح میدهد که برگزاری کل جشنواره در ماه ژوئن میتوانست "خیلی دیر باشد و این برای صنعت فیلم خوب نمیبود".
۴۷۰ فیلم از ۶۰ کشور
اما حتی بدون انبوه طرفداران فیلم، هفته پیش روی برلیناله شلوغ خواهد بود؛ بیش از ۴۷۰ از تقریبا ۶۰ کشور برای نسخه دیجیتال EFM ثبت نام کردهاند. نمایش در این قالب که بدون هزینههای معمول سفر است، بسیاری از تازهواردان به این صحنه را نیز به خود جلب میکند. طبق گزارش وبسایت بازار فیلم اروپا، تقریبا ۲۰۰ کمپانی سازنده فیلم برای اولین بار در جشنواره امسال شرکت میکنند.
برگزارکنندگان به یک لیست پرشمار حاوی ۷۸۰ فیلم برای نمایش دسترسی دارند. این تازه جدا از ۹۰ فیلمی است که از سوی بازار فیلم اروپا برای نمایش در طول این هفته برنامهریزی شده است. در کنار این باید به نشستهای مختلف برای گفتوگو و استفاده از فرصتها برای معرفی محصول و کارگاههای گوناگون نیز اشاره کرد.
هیئت داوران جشنواره بینالمللی فیلم برلین (برلیناله) امسال دارای دو ویژگی است: رئیس ندارد و اعضای آن همگی از برندگان خرس طلایی هستند. با اعضای هیئت داوران دوره ۷۱ برلیناله در این گزارش تصویری آشنا شوید:
عکس: Berlinale 2021
محمد رسولاف
محمد رسولاف، کارگردان ایرانی، سال ۲۰۲۰ با فیلم "شیطان وجود ندارد" برنده خرس طلایی برلیناله شد. در تیرماه سال ۱۳۹۸ رای محکومیت یک سال زندان با دو سال ممنوعیت خروج از کشور و محرومیت فعالیتهای سیاسی و اجتماعی به اتهام فعالیت تبلیغی علیه نظام از سوی دادگاه بدوی به او ابلاغ شد و به فاصله کوتاهی پس از کسب خرس طلایی برای اجرای حکم زندان فراخوانده شد. رسولاف متولد ۲۵ آبان ۱۳۵۱ در شیراز است.
عکس: Cosmopol Film
ناداو لاپید
کارگردان اسرائیلی که در سال ۲۰۱۹ با فیلم "مترادفها" برنده جایزه خرس طلایی شد. این فیلم دراماتیک که شباهتهایی هم به زندگی خود ناداو لاپید دارد حکایت یک اسرائیلی است که در پاریس زندگی میکند و در بحران هویت به سر میبرد. لاپید متولد ۸ آوریل سال ۱۹۷۵ است و قبلا در جشنوارههای فیلم لوکارنو و کن هم عضو هیئت داوران بوده است.
عکس: Alexander Janetzko / Berlinale 2019
آدینا پینتیلی
کارگردان و فیلمنامه نویس اهل رومانی که با فیلم "به من دست نزن" با موضوع سکسوالیته خرس طلایی ۲۰۱۸ را تصاحب کرد. پینتیلی متولد ۱۲ ژانویه ۱۹۸۰، سینماگری باتجربه و از بنیانگذاران فستیوال بینالمللی "فیلم تجربی" بخارست است.
عکس: Dirk Michael Deckbar / Berlinale 2018
ایلدیکو انیدی
کارگردان اهل مجارستان که با فیلم "در جسم و روح" در سال ۲۰۱۷ برنده خرس طلایی برلیناله شد. این فیلم در همان سال هم برای دریافت جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی زبان نامزد شد. انیدی متولد ۱۵ نوامبر ۱۹۵۵ است. او پیشتر در سال ۱۹۹۹ نیز عضو هیئت داوران برلیناله بوده و تجربه حضور در هیئت داوران چندین فستیوال فیلم دیگر را هم در کارنامه دارد.
عکس: Ali Ghandtschi / Berlinale 2016
جانفرانکو روزی
کارگردان ایتالیایی (محل تولد: اسمره – اریتره/ سال ۱۹۶۴) در سال ۲۰۱۶ با فیلم مستند "فانوس دریایی" و با موضوع سفر خطرناک مهاجران با قایق در دریای مدیترانه خرس طلایی برلیناله را دریافت کرد. فیلم "سکرو جی ئهره. آ" به کارگردانی او سال ۲۰۱۳ اولین فیلم مستندی بود که جایزه شیر طلایی ونیز را به دست آورد. روزی تنها مستندساز اروپایی است که دو جایزه برتر در سه فستیوال معتبر اروپایی را به دست آورده است.
عکس: Ali Ghandtschi / Berlinale 2016
یاسمیلا ژبانیچ
کارگردان اهل بوسنی و هرزگوین متولد ۱۹ دسامبر ۱۹۷۴با فیلم "گروباویتسا" (راز اسما) با موضوع تجاوز جنسی سیستماتیک به زنان بوسنی توسط سربازان صرب در جنگ یوگسلاوی در سال ۲۰۰۶ برنده خرس طلایی برلیناله شد. او در سال ۲۰۱۰ هم با فیلم "در مسیر" نامزد دریافت خرس طلایی بود. آخرین فیلم او "کجا میروی آیدا؟" برای شیر طلایی ونیز کاندید شد و در لیست فیلمهای خارجی جایزه گلدن گلوب هم راه یافت.
عکس: Andreas Teich / Berlinale 2006
عکس 61 | 6
تنها ۱۵ فیلم در بخش رقابت
برلیناله امسال در تعداد فیلمهای بخش رقابت نیز محدودیتهایی دارد. اگرچه همچنان در بخشهای مختلف جشنواره تعداد فیلمهایی که به نمایش گذاشته میشوند، بسیار بیشتر از آن است که یک نفر بتواند در یک روز تماشا کند، اما در بخش رقابت رسمی امسال فقط ۱۵ فیلم به نمایش درمیآید. در حالی که معمولا حدود ۲۰ عنوان برای خرسهای طلایی و نقرهای رقابت میکنند.
از مطبوعات پیشاپیش برای تهیه گزارش در مورد جشنواره دعوت شده است. اما همه عناوین به طور مستقیم برای گزارشدهی در دسترس نیستند. تهیهکنندگان فیلم - و نه برگزار کنندگان جشنواره - این حق را دارند که تعیین کنند آیا می خواهند محصولات خود را به صورت آنلاین برای نمایش مطبوعات در دسترس قرار دهند یا اینکه آنها را به مناطق خاصی محدود کنند.
سخنگوی برلیناله به دویچهوله گفته است که نمایش فیلمها به صورت آنلاین و قرار گرفتن آنها در دسترس منتقدین فیلم و رسانه در درجه اول امکانی است برای حمایت از آندسته از سازندگان فیلم که میخواهند تولیداتشان دیده شود. به گفته گرینر، بعضی از تولیدکنندگان با کمال میل این پیشنهاد را قبول کرده و برخی دیگر تصمیم گرفتند نمایش فیلم خود را برای تابستان بگذارند.
گزارش تصویری از برلیناله ۲۰۲۰؛ سینمای ایران خرس طلایی را شکار کرد
فیلم شیطان وجود ندارد، تازهترین اثر محمد رسولاف خرس طلایی جشنواره فیلم برلین را شکار کرد. این فیلم در بخش مسابقه با ۱۷ اثر دیگر رقابت داشت. این کارگردان ایرانی به خاطر ممنوعالخروج بودن از حضور در برلینله محروم ماند.
عکس: picture-alliance/AP Photo/M. Sohn
شادی ایران
موفعیتی دیگر برای سینمای ایران در برلیناله؛ "شیطان وجود ندارد" تازهترین اثر محمد رسولاف کارگردان ایرانی گوی سبقت را از ۱۷ فیلم دیگر ربود و خرس طلایی هفتادمین دوره از جشنواره فیلم برلین را شکار کرد. رسولاف خود به خاطر ممنوعالخروج بودن امکان حضور در برلیناله را نداشت. این جایزه را باران رسولالف (چپ در تصویر) به نمایندگی از پدرش دریافت کرد. جرمی آیرونز (چپ) رئیس هیأت داوران بخش مسابقه بود.
عکس: picture-alliance/AP Photo/M. Sohn
رقابت با ۱۷ فیلم دیگر
"شیطان وجود ندارد" چهار داستان را روایت میکند که پیرامون موضوع اعدام دور میزند. علیرغم تلاشهای دستاندرکاران جشنواره فیلم برلین، حضور رسولاف در برلیناله امکانپذیر نشد. احسان میرحسینی، شقایق شوریان، کاوه آهنگر، علیرضا زارعپرست و سالار خمسه از بازیگران این فیلم ۱۵۰ دقیقهای هستند که در کاتالوگ برلیناله از آن به عنوان محصول مشترک آلمان، ایران و جمهوری چک یاد شده است.
عکس: Cosmopol Film
غیبت کارگردان
دستاندرکاران برلیناله تلاشهای فراوانی کردند تا خروج رسولاف (تصویر) را از ایران برای حضور در جشنواره میسر سازند اما تلاشهای آنها بینتیجه ماند. امتیاز پخش و فروش جهانی فیلم "شیطان وجود ندارد" را شرکت فیلمز بوتیک (Films Boutique) در اختیار دارد که دفترش در برلین است.
عکس: privat
صندلی خالی رسولاف
با توجه به غیبت رسولاف در برلیناله برای او صندلی خالی در نظر گرفته شده بود. رسولاف اواخر تیرماه ۱۳۹۸، در دادگاه انقلاب به اتهام "تبلیغ علیه نظام اسلامی" به یک سال حبس تعزیری و دو سال ممنوعیت خروج از کشور محکوم شد. او از جمله فیلمسازان ایرانی است که با وجود سانسور شدید و فشارهای آشکار و پنهان، همواره در فیلمهای خود، سرکوب و اختناق در ایران را مطرح میکند.
عکس: picture-alliance/dpa/B. Pedersen
شادمانی توأم با اندوه
باران رسولاف (راست) ، بازیگر فیلم و دختر محمد رسولاف، هنگام دریافت جایزه از احساس توامان شادمانی و اندوه خود گفت. کاوه فرنام، (وسط) یکی از تهیهکنندگان فیلم با اشاره به دیوار برلین که پیشتر غرب و شرق کشور را از هم جدا کرده بود، گفت که این موضوع یادآوری خوبی است که "هیچ دیواری نمیتواند تخیل و عشق را متوقف کند. این دیوارها فقط زندگی دیکتاتورها را کوچک میکنند."
عکس: Reuters/F. Bensch
با خرس طلایی
باران رسولاف با خرس طلایی هفتادمین دوره از جشنواره فیلم برلین.
عکس: picture-alliance/dpa/J. Carstensn
شکار خرس
شادی عوامل فیلم "شیطان وجود ندارد" از شکار خرس طلایی برلیناله ۲۰۲۰.
عکس: picture-alliance/AP Photo/M. Sohn
خرس نقرهای بهترین بازیگر زن
جایزه خرس نقرهای بهترین بازیگر نقش اول زن را پاولا بر به خاطر درخشش در فیلم اوندینه دریافت کرد. "اوندینه" به کارگردانی کریستیان پتسولد روایتی شاعرانه از عشقی سودایی است که تا جنون و جادو سر میکشد.
عکس: Reuters/M. Tantussi
خرس نقرهای بهترین بازیگر مرد
جایزه خرس نقرهای برای بهترین بازیگر مرد را الیو جرمنو هنرپیشه ایتالیایی برای نقشآفرینی در پنهان در ناکجا به دست آورد
عکس: Reuters/M. Tantussi
برندگان در کنار هم
باران رسولاف (وسط) در کنار برندگان خرسهای نقرهای بهترین بازیگر زن و مرد.
عکس: Reuters/F. Bensch
بهترین کارگردانی
جایزه خرس نقرهای بهترین کارگردانی نصیب هونگ سانگسو، برای فیلم زنی که دوید، شد. این فیلم محصول کره جنوبی است.
عکس: Reuters/F. Bensch
وداع با برلیناله
تصویری از همه برندگان هفتادمین دوره از جشنواره فیلم برلین. برلیناله ۲۰۲۰ روز یکشنبه اول مارس رسما به پایان میرسد.