جلوگیری از غنی‌سازی با درجات بالاتر، در کانون مذاکرات اتمی
۱۳۹۱ فروردین ۱۲, شنبه
بالاخره پس از ماه‌ها انتظار و در شرایطی که تنش میان ایران و جامعه جهانی بر سر برنامه بحث‌برانگیز هسته‌ای جمهوری اسلامی به شدت بالا گرفته٬ قرار است چند هفته دیگر٬ در اواسط ماه آوریل٬ مذاکرات بار دیگر از سر گرفته شود.
به گزارش خبرگزاری رویترز از وین٬ دیپلمات‌ها و تحلیل‌گران می‌گویند درخواست از ایران برای توقف غنی‌سازی اورانیوم با خلوص ۲۰ درصد و بالاتر از آن٬ از اولویت‌ها و اهداف اصلی این مذاکرات خواهد بود. ایران غنی‌سازی ۲۰ درصدی را از دو سال پیش آغاز کرد و از آن زمان تنش‌ها سیری صعودی در پیش گرفت.
"فرصت رو به پایان است"
تحلیل‌گران معتقدند تهران با آغاز غنی‌سازی اورانیوم با خلوص ۲۰ درصدی گام‌های مهمی به سوی تولید بمب هسته‌ای برداشته است. واکنش غرب تا کنون تشدید پیوسته تحریم‌ها و تلاش برای بهره‌گیری از دیپلماسی برای حل و فصل موضوع بوده٬ اما برخی از مقامات غربی اخیرا به صراحت هشدار داده‌اند که فرصت حل این بحران برای ایران رو به پایان است. آن سوی میدان اسرائیل قرار گرفته که برای حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران لحظه‌شماری می‌کند.
گرگ تیلمان٬ از پژوهشگران موسسه تحقیقاتی کنترل تسلیحات در واشنگتن٬ در گفت‌وگو با رویترز می‌گوید: «احساس ما این است که کاخ سفید این بار نسبت به اتخاذ یک استراتژی واقع‌گرایانه علاقمندی نشان می‌دهد. تمرکز بر توقف غنی‌سازی ۲۰ درصدی به‌عنوان گام اول برای اعتمادسازی اقدامی واقع‌گرایانه به نظر می‌رسد.»
ایران غنی‌سازی اورانیوم را حق مسلم خود می‌داند و تا کنون بارها درخواست آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و سازمان ملل برای توقف غنی‌سازی در خاک خود را با قاطعیت رد کرده است. متخصصان می‌گویند متقاعد کردن ایران به توقف غنی‌سازی در سطوح بالا٬ می‌تواند راهی برای برون‌رفت از بن‌بست بگشاید.
"توافق موقت"
محققان موسسه علوم امنیت بین‌الملل در آمریکا معتقدند تعیین سقف غنی‌سازی پنج درصدی برای ایران می‌تواند گامی در جهت یک توافق موقت و راهگشای مذاکرات جدی‌تر و موثرتر با جمهوری اسلامی باشد.
اما برخی از منتقدان هشدار داده‌اند که پذیرش توقف غنی‌سازی ۲۰ درصدی از سوی ایران نباید موفقیت تلقی شود٬ چون حتی غنی‌سازی ۳/۵ درصدی در داخل ایران نیز نقض قطعنامه‌های سازمان ملل محسوب می‌شود. فرانسه از جمله منتقدان است و می‌گوید نمی‌توان و نباید از خواسته‌های مصرح در قطعنامه‌های شورای امنیت علیه برنامه هسته‌ای ایران عقب‌نشینی کرد.
از زمانی که آخرین دور مذاکرات گروه ۱+۵ با ایران با ناکامی پایان یافت بیش از یک سال می‌گذرد و حالا با توجه به آنچه در این مدت روی داده٬ کمتر کسی انتظار بزرگی از ازسرگیری مذاکرات دارد.
دیپلمات‌ها می‌گویند اولین دور مذاکرات که هنوز مکان آن مشخص نیست٬ می‌تواند نقطه آغاز برای «گفت‌وگوی مستمر» میان ایران و جامعه جهانی باشد. گفته می‌شود ممکن است این مذاکرات در استانبول انجام شود و ترکیه نقش میانجی را برعهده بگیرد.
EN/BM