جنجال بر سر "کاخ سفید" ترکیه
۱۳۹۳ آبان ۶, سهشنبه آمریکا کاخ سفید دارد، ترکیه هم از روز چهارشنبه (۲۹ اکتبر/ ۷ آبان) بهطور رسمی صاحب "کاخ سفید" میشود. رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، همزمان با سالروز بنیانگذاری ترکیه نوین (۲۹ اکتبر ۱۹۲۳) محل کار جدید خود را در آنکارا افتتاح میکند.
محل کار جدید در میان مردم به "آک سارای" (کاخ/ قصر سفید) مشهور شده است. این نام به نوعی از حروف "AK" در "AKP" برگرفته شده است. "AKP" مخفف نام حزب حاکم – "عدالت و توسعه" – است. طرفداران گاهی این حزب را هم "حزب سفید/ پاک" میخوانند.
طرحهای اصلی تزئینات کاخ برگرفته از عناصر معماری عثمانی و سلجوقی است. در ساخت این مجموعهی بسیار بزرگ تدابیر امنیتی روز دنیا هم به کار گرفته شده است. در ساختمان از جمله سالنهای کنفرانس ضدشنود، مراکز فرماندهی مقاوم در برابر حملات اتمی و محل فرود هلیکوپتر وجود دارد.
گفته میشود ساختمان در برابر حملات موشکی هم مقاوم است. صفحههایی برای استفاده از انرژی خورشیدی و سیستم جمعآوری و استفاده از آب باران از دیگر ویژگیهای "کاخ سفید" ترکیه است.
"آک سارای" با هزاران اتاق و تالار در مجموعهای به وسعت چند صد هزار متر مربع نماد همان مفهومی برشمرده میشود که اردوغان به دنبالش است: قدرت منطقهای "ترکیه نوین".
منتقدان چه میگویند؟
مخالفان کاخ جدید از "تظاهر" و "ساختمانسازی دولت بدون مجوز بنا" انتقاد میکنند. منتقدان، ساخت این مجموعه را ناقض حکم دادگاه میدانند. کاخ در "مزرعه و باغ وحش آتاتورک" (مجموعهای تفریحی دارای فضای سبز، باغ وحش، رستوارن و...) در آنکارا بنا شده است. از قرار معلوم ساخت و ساز در این محل ممنوع است و دادگاه به همین دلیل خواستار توقف پروژه ساخت کاخ ریاست جمهوری شده بود.
گروهی هم اردوغان را به شکستن سنتهای جمهوری ترکیه متهم میکنند. از زمان مصطفی کمال پاشا (آتاتورک)، بنیانگذار ترکیه نوین، همواره "کاخ صورتی" در منطقه "چانکایا" در آنکارا محل کار رئیس جمهور بوده است. اما ظاهرا این محل از نظر اردوغان به حد کافی باشکوه نیست. او پیش از انتخابات ریاست جمهوری گفته بود که ساختمانهای تشریفاتی ساخته شده تا کنون "در حد جمهوری ترکیه نبودهاند".
در ترکیه جناحها و گروههایی هم علاقهای به دیدن "کاخ سفید" ندارند. حزب سکولار "جمهوریخواه خلق" (CHP)، بزرگترین حزب اپوزیسیون، ظاهرا قصد دارد مراسم روز ملی در "آک سارای" را تحریم کند. بسیاری از نهادهای منتقد دولت هم مردم را به شرکت در جشنهای جایگزین دعوت کردهاند.