لبنان، روز سه‌شنبه ۱۷ سپتامبر (۲۷ شهریور) شاهد حادثه‌ای بی‌سابقه بود. در این روز، پیجرها و وسایل ارتباطی الکترونیکی متعلق به گروه تروریستی حزب‌الله، به گونه‌ای عجیب و تا کنون ناشناخته، همزمان با یکدیگر منفجر شدند. به باور کارشناسان، این حادثه غیرمعمول، اینک مرز میان جنگ عادی و جنگ الکترونیکی را محو کرده است و نشان می‌دهد که هیچ‌کس از این تهدید جدید در امان نیست.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله

این رخداد از آن جهت دارای اهمیت است که دقیقا همان چیزی را هدف قرار داده که اعضای حزب‌الله قصد داشتند از آن فرار کنند. آن‌ها، پیجر را جایگزین گوشی‌های موبایل کرده بودند تا دور از دنیای آنلاین، از رهگیری و شنود در امان باشند.

اما دقیقا این همان جایی بود که اسرائیل، در حمله‌ای که هنوز مشخص نیست چگونه و با استفاده از کدام فناوری صورت گرفته وارد شد و شگفتی بسیاری از ناظران سیاسی و نظامی را برانگیخت.

بسیاری از کارشناسان، اتفاق روز سه‌شنبه در لبنان را شبیه به موضوع داستان‌های علمی‌تخیلی می‌دانند که پیامدهای آخرالزمانی پس از آن، بیشتر به فیلم‌های هالیوودی شباهت دارد.

نیویورک تایمز با استناد به اظهارات مقام‌های دولتی لبنان گزارش داد که عوامل اسرائیل، این دستگاه‌ها را پیش از این رهگیری کرده و با مقادیر کمی مواد منفجره و یک کد همراه کرده بودند و سپس در زمانی که صلاح دانستند، این دستگاه‌ها را با استفاده از آن کد منفجر کردند.

بیشتر بخوانید: شهرت افسانه‌ای موساد، سرویس اطلاعاتی اسرائیل از کجا می‌آید؟

این عملیات پیچیده تنها به همین جا ختم نشد. با وجود این که حجم خسارات وارده با دست‌کم ۳۷ کشته و بیش از ۳ هزار مجروح، به خودی خود فراتر از تصور حزب‌الله بود اما تنها یک روز بعد، دستگاه‌های بیشتری نیز منفجر شدند؛ این بار واکی‌تاکی‌ها.

در همین زمینه دو نویسنده موسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک، با انتشار تحلیلی، این عملیات منتسب به اسرائیل را "ضربه‌ای تحقیرآمیز" و "شکستی سنگین در امنیت عملیاتی حزب‌الله" توصیف کردند.

با وجود آن که حزب‌الله اعلام کرده که انتقام این حمله را خواهد گرفت اما کارشناسان در این باره تردید دارند و می‌گویند این حمله یک حمله سایبری کلاسیک نبوده است و برای درک این نوع حملات، باید مثال‌های دیگری را بررسی کرد.

استاکس‌نت - اولین سلاح سایبری شناخته‌شده جهان 

مشهورترین نمونه حمله سایبری به زیرساخت‌های صنعتی، ویروس استاکس‌نت است که در سال ۲۰۱۰ کشف شد و تاسیسات غنی‌سازی اورانیوم حکومت ایران را هدف قرار داد. در واقع، این ویروس کامپیوتری پیشرفته، به رغم این که یک ویروس و کد نرم‌افزاری است، اما سانتریفیوژهای غنی‌سازی اورانیوم را به صورت فیزیکی تخریب کرد.

 استاکس‌نت نخستین ویروسی به شمار می‌رود که در عرصه جاسوسی و خرابکاری در تاسیسات اتمی طراحی و تولید شده بود. این ویروس در شرایطی وارد سامانه نرم‌افزاری تاسیسات اتمی نطنز شد که حکومت ایران اندکی پیش از آن کار نصب سانتریفوژها در نطنز را آغاز کرده بود.

بیشتر بخوانید: حسن نصرالله انفجارهای پیجرهای حزب‌الله را "اعلان جنگ" دانست

تاسیسات اتمی نطنز از کنترل و نظارت امنیتی بسیار بالایی برخوردار است و به دلیل آن که این سیستم به شبکه جهانی اینترنت متصل نبود، امکان رخنه از بیرون به نر‌م‌افزارهای آن وجود نداشت.

از این رو، تنها راه ممکن دسترسی مستقیم به دستگاه‌های این تاسیسات، نفوذ پیچیده از طریق ویروس مخرب کامپیوتری بود که ظاهرا طراحان این حمله به خوبی و با موفقیت از پس آن برآمدند.

درگیری در سایه میان حکومت ایران و اسرائیل 

از زمان انقلاب ۱۹۷۹، ایالات متحده و اسرائیل دشمنان اصلی جمهوری اسلامی محسوب می‌شوند. با شروع جنگ غزه در حدود یک سال پیش، بارها این تهدید وجود داشته که این درگیری در سایه، در نهایت به یک جنگ تمام‌عیار تبدیل شود.

به ویژه پس از آن که حکومت ایران در انتقام کشته شدن مقام‌های ارشد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در یک حمله بی‌سابقه در نیمه‌شب منتهی به یکشنبه ۱۴ آوریل (۲۶ فروردین)، صدها پهپاد و موشک به سوی اسرائیل شلیک کرد.

بیشتر بخوانید: چگونه مواد منفجره وارد پیجرهای حزب‌الله شدند؟

سیاستمداران اسرائیلی سال‌هاست با نگرانی به لحن تهدیدآمیز رهبران حکومت ایران نگاه می‌کنند. حکومتی که حق موجودیت اسرائیل را انکار می‌کند و تمام توان خود را برای نابودی اسرائیل به کار می‌گیرد.

چندی پیش از حمله گروه تروریستی حماس به خاک اسرائیل در هفتم اکتبر سال ۲۰۲۳، علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی تهدیدهای قدیمی علیه اسرائیل را تکرار کرد و این کشور را "غده سرطانی" نامید.

از آن زمان تا کنون، هکرهای مرتبط با حکومت ایران و گروه‌های متحد آن نیز به اهدافی سایبری در اسرائیل حمله کرده‌اند. طبق یک گزارش سالانه از سوی سازمان سایبری اسرائیل، تعداد حملات در ماه‌های پس از شروع جنگ غزه بیش از دو برابر شده بود.

بیشتر بخوانید: تایوان و بلغارستان؛ تکذیب ارتباط با پیجرهای انفجاری لبنان

این اهداف شامل بخش‌های مختلفی بودند، مانند نهادهای دولتی، بیمارستان‌ها یا دوربین‌های نظارتی. طبق این گزارش، از میان، ۸۰۰ حادثه نیز با "پتانسیل خسارت قابل‌توجه" طبقه‌بندی شده‌اند.

از دیگر سو، گروه هکری مشهور به "گنجشک‌های درنده" نیز در عملیاتی ناشناخته و پیچیده، حدود دو سوم از پمپ‌بنزین‌های ایران را از کار انداخت و از آن زمان، زیرساخت‌های ایران نیز به طور مداوم هدف حملات سایبری مرموز قرار گرفته است. هرچند اسرائیل هرگز دخالت خود در چنین حملاتی را تایید نکرده است اما حکومت ایران، به سرعت عوامل اسرائیل را مسئول این حادثه دانست.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

به گزارش روزنامه تایمز اسرائیل، مسئولیت این حادثه را یک گروه هکری با نام گنجشک‌های درنده بر عهده گرفت که پیش از این، حملات سایبری به صنعت فولاد ایران را انجام داده بود.

آن چه مسلم است این است که به نظر می‌رسد جنگ‌های آینده خاورمیانه، تنها با گلوله و موشک نخواهند بود و دیر یا زود، مرز میان جنگ عادی و جنگ الکترونیکی به کلی محو خواهد شد.