در پی بازداشت یکی از کارکنان کنسولگری آمریکا در استانبول، سفارت آمریکا در ترکیه صدور ویزا در این کشور را متوقف کرد. ترکیه هم دست به اقدام متقابل زد و مناقشه دیپلماتیک میان دو کشور عضو ناتو اوج تازهای گرفت.
تبلیغات
سفارت آمریکا در ترکیه صدور روادید در این کشور را به طور موقت متوقف کرد. با این اقدام سفرهای تفریحی و تجاری شهروندان ترکیه به آمریکا با دشواری جدی روبهرو شده است. در بیانیه سفارت آمریکا در ترکیه، دلیل این تصمیم ارزیابی مجدد میزان تعهد آنکارا به تأمین امنیت سفارت ایالات متحده و کارکنان آن عنوان شده است.
اتهام "ارتباط با جنبش گولن"
ایالات متحده پیشتر نسبت به بازداشت کارمند کنسولگری خود در استانبول "عمیقا" ابراز نگرانی کرده بود. آنکارا این کارمند ترکیهای کنسولگری آمریکا را متهم به "جاسوسی" و ارتباط با جنبش گولن کرده است. واشنگتن اما این اتهامها را "بیاساس" دانسته و آنها را رد میکند.
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، فتحالله گولن، واعظ ناراضی ترک مقیم آمریکا را مسئول کودتای نافرجام ۱۵ ژوئیه سال گذشته (۲۰۱۶) میداند. او از دولت آمریکا خواسته است که گولن را به ترکیه تحویل دهد. گولن از سال ۱۹۹۹ در پنسیلوانیا زندگی کرده و از همین شهر نیز جنبش "خدمت" را هدایت میکند. اردوغان مدعی است که گولن از طریق همین جنبش سعی در سرنگونی حکومت او دارد.
واکنش متقابل ترکیه
ترکیه نیز با صدور بیانیهای تقریبا مشابه با ایالات متحده، صدور روادید برای شهروندان آمریکایی را به حال تعلیق در آورد. توقف متقابل صدور ویزا از جانب آمریکا و ترکیه، مناسبات پر تنش دو کشور عضو ناتو را هر چه بیشتر تیره میکند.
به گزارش رسانههای ترکیه، مولود چاووشاوغلو، وزیر خارجه این کشور، شنبه گذشته در همین رابطه با رکس تیلرسون، همتای آمریکایی خود، گفتوگو کرده است.
اردوغان اواخر ماه سپتامبر گذشته پیشنهاد مبادلهی اندرو برانسون، کشیش آمریکایی زندانی در ترکیه را در ازای استرداد گولن، در برابر ایالات متحده گذاشت.
اندرو برانسون و همسرش نورین، سرپرست کلیسایی در شهر ازمیر ترکیه بودند. آنها اکتبر سال ۲۰۱۶ به اتهام تهدید "امنیت ملی" ترکیه دستگیر شدند.
نورین برانسون اندکزمانی بعد آزاد شد، اما همسرش به اتهام رابطه با جنبش گولن کماکان در زندان است. دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا نیز خواستار آزادی اندرو برانسون شده است.
سالگرد کودتای نافرجام در ترکیه و پیامدهای آن
یک سال از کودتای نافرجام ترکیه میگذرد. در جریان این کودتا بیش از ۲۴۹ نفر کشته و بیش از ۲ هزار نفر زخمی شدند. اقدامات دولت ترکیه پس از این کودتا انتقادات و اعتراضات زیادی را در داخل و خارج از ترکیه در پی داشت.
عکس: picture-alliance/dpa/S. Suna
اولین تصویر از شامگاه ۱۵ ژوئیه ۲۰۱۶، استقرار خودروهای زرهی روی پل بسفر. جایی که ساعاتی بعد طرفداران رجب طبیب اردوغان با سربازان مواجه شدند.
عکس: picture-alliance/abaca/F. Uludaglar
تصویری از فرودگاه "آتاتورک" در استانبول و مردی که مقابل تانک کودتاچیان ایستاده است. نظامیان برج مراقبت فرودگاه را نیز تصرف کرده بودند.
عکس: Reuters/Ihlas
ساعت ۲ و ۳۲ دقیقه بامداد به وقت محلی جنگنده F16 کودتاگران ساختمان پارلمان ترکیه را بمباران میکند.
عکس: Getty Images/AFP/A. Altan
در جریان این کودتا بیش از ۲۴۹ نفر کشته و بیش از ۲ هزار نفر زخمی شدند.
عکس: Getty Images/B.Kilic
روند اتفاقات شامگاه ۱۵ ژوئیه ۲۰۱۶ نشان داد که کودتا موفق نخواهد بود. این عکس در میدان تقسیم استانبول، مقاومت مردم و دستگیری سربازان را نشان میدهد.
عکس: picture-alliance/dpa/S. Suna
ساعاتی پس از آغاز کودتا رجب طیب اردوغان در روشی غیرمعمول از طریق تماس تلفنی با شبکه تلویزیونی سیانان ترک از هواداران خود خواست تا برای مقابله با کودتاگران به خیابانها بریزند.
عکس: Screenshot/CNN Turk/Reuters
بسیاری از هواداران رجب طیب اردوغان نیز در پاسخ به خواسته او به خیابانها آمدند تا از شکست کودتا اطمینان حاصل کنند. تصویری از هواداران اردوغان روی تانک کودتاگران در آنکارا.
عکس: picture-alliance/abaca/O. Gurdogan
صبح روز بعد کودتاگران به عقب رانده شدهاند. ساعاتی پس از شکشت کودتا دستگیری عاملان و حامیان آن آغاز میشود.
عکس: Reuters
نیروهای امنیتی طرفدار اردوغان در پی دستگیری کودتاگران.
عکس: picture-alliance/AA
دولت ترکیه فتحالله گولن را به دست داشتن در این کودتا متهم میکند. گولن که ساکن آمریکا است این اتهام را رد میکند.
عکس: Reuters/C. Mostoller
۲۴ ساعت پس از آغاز کودتا، هزاران نفر شکست کودتاگران را روی پل بسفر جشن گرفتند.
عکس: picture-alliance/abaca/E. Öztürk
پنج روز بعد از کودتا نافرجام ترکیه رجب طبیب اردوغان در این کشور وضعیت اضطراری اعلام کرد. چندی بعد اردوغان از احتمال بازگشت مجازات اعدام به این کشور سحن گفت.
عکس: Reuters/K. Ozer
رجب طیب اردوغان همچنین تلاش برای کودتا را "نعمت خدا" خواند. او بر لزوم پاکسازی نیروهای مسلح این کشور تاکید کرد. به این ترتیب بسیاری از پرسنل ارتش به بهانه حمایت از فتحالله گولن دستگیر شدند.
عکس: picture-alliance/AA/A. Mehmet
"پاکسازی" تنها به ارتش محدود نشد، در این مدت بسیاری از روزنامهنگاران، متخصصان و دیگر مخالفان اردوغان نیز از کار برکنار شدند. در مجموع بیش از ۱۰۰ هزار نفر از کارکنان دولت کنار گذاشته شدند و بیش از ۵۰ هزار نفر نیز بازداشت شدند.
عکس: picture-alliance/AA/B. E. Gurun
به گفته ناظران سیاسی کودتای نافرجام ترکیه این موقعیت را در اختیار اردوغان قرار دارد که با مخالفان خود بهخصوص مخالفان کرد تسویه حساب کند.