جهان در هفتهاى كه گذشت: آدمربائى، ترور و ايدز از اروپا تا آسيا
۱۳۸۴ آذر ۶, یکشنبهنگاه به اوضاع جهان را از مرور رويدادهاى عراق آغاز میكنيم كه همچنان صحنه خشونت و ترور است. اين هفته، ترور رهبران قبايل سنى و شيعى به عنوان پديدهای تازه بر پيچيدگىهاى اوضاع عراق افزود. در شمال و غرب بغداد، ظرف چند ساعت رهبران دو قبيله سنى و شيعه به قتل رسيدند. اين ترورها تاييدكننده نظريهای است كه میگويد دستهائى مرموز در تلاش ايجاد جنگ خانگى ميان شيعيان و اهل تسنن هستند. از سوى ديگر، حملات انتحارى در بغداد، هيلا، كركوك و حله، در فاصله جمعه گذشته تا جمعه اين هفته، دست كم ۲۰۰ نفر را به كام مرگ كشيد.
اما مهمترين گزارش، سفر جلال طالبانى رئيس جمهور عراق به تهران و مذاكرات وى با رهبر مذهبى جمهورى اسلامى بود. آيتالله خامنهاى، در ديدار با طالبانى حضور نيروهاى خارجى در عراق را مخرب دانست و خواستار آن شد كه دولت عراق طرحى براى زمان بندى خروج نيروهاى خارجى تهيه كند. وى توسل به ترور را در عراق محكوم كرد، اما آمريكا را مسئول اصلى مشكلات دانست و اعلام داشت كه ايران به صورت نامحدود از اقدامات دولت عراق پشتيبانى میكند.
ايالات متحده آمريكا، همزمان با حمله به عراق و سرنگون ساختن رژيم صدام حسين، از سياستمداران عربى كه مناسبات خوبى با واشنگتن دارند خواست كه در كشورهاى خود دست به رفرمهائى براى استقرار دموكراسى بزنند. در اجراى همين سياست بود كه انتخابات رياست جمهورى مصر، چند ماه پيش براى نخستين بار با حضور برخى از رقباى حسنى مبارك برگزار شد. اكنون چند هفتهای است شاهد برگزارى انتخابات سه مرحلهای پارلمانى هستيم. اما از آنجا كه احزاب و گروههاى مخالف اعتمادى به دولت ندارند، هر مرحله از انتخابات، با درگيرىهائى روبرو میشود. از جمله، اين هفته درگيرى ماموران پليس با هواداران احزاب مخالف در اسكندريه يك كشته برجاى نهاد و خبر رسيد كه تاكنون ۳۰۰ نفر دستگير شدهاند.
آنچه بيش از همه بر اوضاع كشورهاى عربى و جهان اسلام اثر مینهد، سرنوشت فلسطين است. اين هفته باز هم شاهد دگرگونىهائى در صحنه سياسى اسرائيل بوديم كه میتواند در نهايت به تقويت سياستهاى ميانه روتر در اين كشور كمك كند و راه تفاهم بيشتر ميان اسرائيل و فلسطين را هموار سازد. در پى استعفاى آريل شارون از جبهه راستگراى ليكود و اعلام تشكيل حزبى به نام ”به پيش”، تعداد زيادى از نمايندگان مجلس و وزراى كابينه نيز اعلام كردند كه از حزب ليكود استعفا میدهند و به حزب جديد میپيوندند. آريل شارون قبلا اعلام كرده بود كه حزب ”به پيش” به تلاش در راه استقرار صلح ادامه خواهد داد. انتخابات پيش رس اسرائيل، قرار است روز ۲۸ مارس سال ۲۰۰۶ برگزار شود و ناظران داخلى معتقدند كه حزب مسئوليت ملى شانس زيادى براى پيروزى در اين انتخابات دارد.
و اما در اروپا، مسالهای كه اين هفته نگرانى سياستمداران را تشديد كرد، عمليات پنهان سازمان سيا، در زمينه نقل و انتقال محرمانه مظنونان به فعاليتهاى تروريستى بود. در هفتههاى گذشته فاش شد كه بسيارى از مظنونان، بدون اطلاع دولتهاى محلى، طى عملياتى محرمانه، از فرودگاههاى اروپائى به كشورهائى انتقال داده شدهاند كه سيا در آنها داراى زندانهاى مخفى است. اكنون وزراى خارجه كشورهاى عضو اتحاديه اروپا از آمريكا خواستهاند درباره سوخت گيرى جت متعلق به سيا در فرودگاههاى اروپائى توضيح بدهد. آنها جك استراو را مامور پى گيرى اين امر كردهاند.
و اما تكان دهندهترين گزارش هفته، گسترش شديد بيمارى ايدز در جهان بود كه نشان داد مبارزه با اين بيمارى بيش از هميشه ضرورت يافته است. سازمان جهانى مبارزه با ايدز اعلام كرد كه تعداد مبتلايان به ويروس ايدز هرگز به اندازه سال ۲۰۰۵ ميلادى افزايش نيافته است. ۴۰ ميليون و ۳۰۰ هزار نفر اكنون در سطح جهانى به ويروس ايدز آلوده شدهاند كه تقريبا پنج ميليون نفر از آنان، در سال جارى به فهرست بلند مبتلايان پيوستهاند. در همين سال، ضمنا سه ميليون نفر نيز بر اثر ابتلا به بيمارى ايدز جان باختند.