شهر فرانکفورت در کنار رود اودر، از شرقی‌ترین شهرهای آلمان است. دست کم از نظر جغرافیایی. این شهر درست در مرز لهستان قرار دارد. از دید بسیاری از مردم غرب آلمان این شهر گرفتار بیکاری بالا و فقر است. بعضی دانش‌آموزان این شهر از پیش‌داوری‌های موجود درباره‌ی شهرشان به تنگ آمده‌اند. بسیاری نیز این شهر را ترک می‌کنند؛ چون چشم‌اندازی در آن نمی‌بینند.

مشکلات اقتصادی شرق

بسیاری از جوانان شرق آلمان وقتی به وحدت و بخش غربی این کشور می‌اندیشند؛ ابتدا سیاست یا تاریخ را به یاد می‌آورند.

آن‌ها درباره‌ی آینده‌ی خود در بازار کار می‌اندیشند. نرخ بیکاری در شرق آلمان ۵ / ۱۱ درصد، تقریبا دو برابر غرب این کشور است. در سال ۱۹۹۰ در فرانکفورت ۸۸‌هزار نفر زندگی می‌کردند. در ۲۰ سال پس از اتحاد آلمان، نزدیک ۳۰ هزار نفر این شهر را ترک کرده‌اند.

۲۰ سال بعد از وحدت دو آلمان، بیش از هر چیز وضعیت اقتصادی است که میان جوانان غرب و شرق آلمان تمایز ایجاد می‌کند. این جوانان در سایر موارد از نظر امکانات زندگی تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند. آن‌ها بر این باورند که آلمان کشوری تقسیم شده نیست.

البته حرف‌های بسیاری درباره‌ی وجود دیوار برلین و ادامه‌ی حیات آن در ذهن افراد در میان است؛ اما برای نمونه دانش‌آموزان شرق نمی‌خواهند چیزی به نام مفهوم آلمان دوپاره را حتا در حد ذهنیت به رسمیت بشناسند.

جوانان شرق و غرب، بسیار شبیه‌

جوانان آلمانی از نظر فرهنگ تفریحی، گروه‌های موسیقی مورد علاقه و ورزش‌های مورد علاقه، بسیار شبیه‌ به یکدیگر رشد می‌کنند. به نظر توماس گنزیکه، پژوهشگر علوم اجتماعی در شهر مونیخ، در مقایسه‌ی مردم شرق با غرب آلمان، جوانان بیشترین شباهت را با یکدیگر دارند. این پژوهشگر نیز یکی از مهاجران شرق به غرب آلمان است که ماجرای زندگی‌اش را تبدیل به محور کار پژوهشی خود کرده است.

با وجود تمام شباهت‌ها میان شرق و غرب ‌آلمان هنوز هم تفاوت‌‌هایی میان آن‌ها به چشم می‌خورند. جوانان شرق آلمان نسبت به نظام سیاسی تردید بیشتری دارند. وقتی از جوانان شرق آلمان درباره‌ی نظام سیاسی این کشور و کارآمدی دموکراسی می‌پرسند، آن‌ها اغلب سیستم را قابل اصلاح می‌دانند. البته مفهوم جمهوری فدرال آلمان در شرق این کشور برای بعضی پدیده‌ای تقریباَ نوست.

خوشحالی از وحدت

اما آیا موضع انتقادی جوانان شرق آلمان باعث بی‌اعتبار دانستن کل نظام کشور می‌شود؟ خیر! بسیاری از نوجوانان شرق آلمان خوشحال‌اند که پس از سقوط دیوار برلین آزادی‌های بسیاری، از جمله مسافرت به خارج آلمان شرقی سابق را به دست آورده‌اند.

شرق و شرقی‌ها، غرب و غربی‌های آلمان: با تمام بی‌طرفی افراد این عبارت‌ها هنوز در میان مردم به گوش می‌رسند. البته ناآشنایی گذشته‌ی مردم شرق و غرب آلمان نسبت به یکدیگر نیز در این فاصله تغییر کرده و مردم شرق و غرب بیش از گذشته درباره‌ی یکدیگر می‌دانند. هرچند این چیزی از اشتیاق بسیاری از جوانان و نوجوانان شرق نسبت به غرب آلمان و تلاش برای رفتن به آن‌جا نمی‌کاهد.

Benjamin Hammer

FS/ BM