جوانترین زندانی سیاسی ایران به اعتصاب خود پایان داد
طاهر شیرمحمدی
۱۳۹۵ بهمن ۱, جمعه
محمدصابر ملکرئیسی بعد از ۲۰ روز به اعتصاب خود در زندان اردبیل پایان داد. او جوانترین زندانی سیاسی ایران است که حدود یک سوم از عمر خود را در زندان گذرانده است. مقامات زندان برای رسیدگی به مطالبات او "وعده مساعد" دادند.
تبلیغات
هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر روز پنجشنبه (۳۰ دی/ ۱۹ ژانویه) گزارش داد که محمد صابر ملک رئیسی زندانی سیاسی بلوچ که حکم محکومیت ۱۵ ساله خود را بصورت تبعیدی در زندان اردبیل سپری میکند به اعتصاب خود پایان داده است.
رئیسی در مهرماه ۱۳۸۸ زمانیکه محصل دوره دوم متوسطه بود دستگیر شد و بیش از یک سال در بازداشتگاه اداره اطلاعات زاهدان و زندان مرکزی این شهر در حبس بود. دادگاه عمومی انقلاب زاهدان این نوجوان ۱۷ ساله بلوچ را محاکمه و به ۱۵ سال حبس در تبعید محکوم کرد. اتهام این نوجوان "همکاری با گروههای معاند نظام" عنوان شده است و به گفته خودش تحت بدترینشکنجهها از او اعتراف گرفتهاند.
این زندانی در ۲۴ سالگی خود حدود یک سوم از عمرش را در تبعید و زندان بهسر برده است. او برای سالها از امکان ملاقات و تماس با خانواده خود نیز محروم بود.
بنابه گفته فعالان حقوق بشری، روز چهارشنبه ۸ دی ۹۵ رئیسی به مدت ۱۴ ساعت در هوای سرد اردبیل با دستبند و پابند در حیاط این زندان به میله پرچم بسته شده است. او در اعتراض به این عمل مسئولین زندان اردبیل به حسن روحانی رئیس جمهور ایران نامه نوشت و اعتصاب غذای خود را آغاز کرد.
این زندانی به دلیل نگارش نامه و اعتصاب غذا توسط مسئول حفاظت زندان اردبیل مورد توهین و ضرب و شتم قرار گرفت و به قرنطینه منتقل شد.
حبیب الله سربازی از کمپین حقوق بشری فعالین بلوچ که سالها درباره وضعیت او در زندان اردبیل گزارش داده به دویچه وله میگوید، محمد صابر ملک رئیسی با وعده مساعد مسئولان برای رسیدگی به مطالباتش با تعلیق یک هفتهای اعتصاب به اعتراض ۲۲ روزه خود پایان داده است و "اگر این مسئولان تا یک هفته دیگر به وعدههایشان عمل نکنند، بار دیگر اعتصاب خواهد کرد."
دستگیری در زمان نوجوانی
حبیب الله سربازی از کمپین فعالین بلوچ درباره جزئیات دستگیری این جوان میگوید که رئیسی در پی عدم همکاری برادرش عبیدالرحمن (که در پاکستان حضور داشت) با وزارت اطلاعات به همراه دو برادر دیگرش در سال ۱۳۸۸ دستگیر شد. ماموران وزارت اطلاعات در مراجعه به منزل آنها به پدر و مادرشان اعلام کردند در صورت عدم تحویل عبیدالرحمان، سه فرزند دیگرشان را در زندان اعدام خواهند کرد.
دو برادردستگیرشده بعد از پیگیری بستگان و ریش سفیدان محل، پس از گذشت ۴ ماه با قید وثیقه هفتاد میلیون تومانی آزاد شدند، اما برادر کوچکتر (محمد صابرملک) به زندان و تبعید محکوم میشود.
سربازی خاطرنشان میکند که فعالان حقوق بشری نسبت به وضعیت جوانترین زندانی سیاسی ابراز نگرانی میکنند.
خود این زندانی هم در نامهای که به حسن روحانی، رئیس جمهور نوشته گفته است مورد اذیت و آزار زندانبانان قرار گرفته و شکنجه شده است.
او در نامه خود مینویسد: «برای بهتر شدن وضعیتم دست به اعتصاب غذا زدهام وخواستار برخورد قانونی شدهام واز شما آن مقام محترم منتخب مردمی خواهشمندم متوجه این زندانیهایی که سالهاست در زندان به سر میبرند و هر نوع توهین وتحقیر و رنجی را تحمل میکنند و هیچ فریادرسی جز پروردگارشان ندارند، باشید و به تقاضای این زندانی که فقط تقاضای برخورد قانونی با جرائم ماست، توجه نمائید.»
خبرنگاران رسانههای خارجی که در زندانهای جمهوری اسلامی بودهاند
پس از انقلاب اسلامی خبرنگاران خارجی زیادی با انواع اتهامات از جمله "جاسوسی" مدتی را در زندانهای جمهوری اسلامی سپری کردند. یک تن از آنان حتی جان خود را در زندان از دست داد. در این گزارش با برخی از آنان آشنا شوید.
عکس: Imago
به گزارس روزنامه "لسآنجلس تایمز" در سال ۱۹۸۷، جرالد سب که آنموقع گزارشگر روزنامه "وال استریت ژورنال" بود در سفر به ایران به اتهام "جاسوسی" دستگیر شد. سفر جرالد سب به ایران به دعوت وزارت خارجه ایران صورت گرفته بود. در آن زمان وزارت خارجه ایران از جرالد سب و ۵۶ خبرنگار خارجی دیگر دعوت کرده بود تا از مناطق جنگ ایران و عراق بازدید کنند.
عکس: Getty Images/A. Wong
پس از مدتی جرالد سب آزاد و از ایران خارج شد. پس از آزادی آقای سب گفت اصلا دلیل دستگیری خود را نفهمیده است. او با رد اتهام جاسوسی گفت: «من یک روزنامهنگار هستم و این همه آنچیزی است که من هستم.» او هماکنون رئیس دفتر واشنگتن روزنامه "وال استریت ژورنال" پرتیراژترین روزنامه ایالات متحده آمریکا است. نمایی از مصاحبه جرالد سب با باراک اوباما رئیسجمهور آمریکا.
عکس: Getty Images/D. Angerer
به گزارس روزنامه "لسآنجلس تایمز" راجر کوپر، خبرنگار آزاد و مترجم بریتانیایی از دیگر خبرنگاران خارجی است که به اتهام "جاسوسی" در ایران دستگیر شد. او در سال ۱۹۸۵ در ایران دستگیر شد و بیش از ۵ سال در ایران زندانی بود. او مدتی زیادی از حبس خود را در سلول انفرادی کوچکی گذراند. آقای کوپر آن چه بر او در زندان مخوف اوین گذشته است را به رشته تحریر درآورده و در کتابی منتشر کرده است.
عکس: picture-alliance/dpa/M. Dolezal
دویل مکمانوس (نفر سمت چپ) هم در سال ۱۹۸۰ به اتهام "جاسوسی" مدتی را در زندانهای جمهوری اسلامی سپری کرد. سپاه پاسداران او و ۶ خبرنگار خارجی دیگر را به اتهام "جاسوسی" دستگیر و پس از مدتی آزاد کرد.
عکس: https://twitter.com/DoyleMcManus
زهرا کاظمی خبرنگار ایرانی - کانادایی در سال ۱۳۸۲ هنگام عکسبرداری از تجمع خانوادههای دانشجویان زندانی در مقابل زندان اوین دستگیر و چند روز بعد جنازه او به خانوادهاش تحویل داده شد. پرونده او یکی از پروندههای جنجالی چند سال اخیر بود که طی آن نام سعید مرتضوی دادستان تهران به عنوان متهم اصلی به میان آمد. این پرونده هنوز به سرانجام نرسیده است.
عکس: Getty Images/AFP/B. Mehri
رکسانا صابری خبرنگار ایرانی - در ژانویه ۲۰۰۹ در ایران دستگیر شد. اتهام اولیهی او، نداشتن کارت معتبر خبرنگاری و خرید شراب عنوان شده بود. وی پس از آزادی در مصاحبهای گفت که ماموران امنیتی او را تهديد کردند که اگر به جاسوسی اعتراف نکند، به ۱۰ تا ۲۰ سال زندان محکوم خواهد شد.
عکس: picture-alliance/dpa/A. Taherkenareh
صابری تصریح کرد: «بازجويان بارها مرا به مجازات اعدام تهديد کردند و من برای این که زنده بمانم، زیر فشارها مجبور شدم به جاسوسی اعتراف کنم.»
عکس: Getty Images/AFP/B. Mehri
مازیار بهاری گزارشگر هفتهنامه نیوزویک در ایران پس از انتخابات ۲۲ خرداد ۸۸ مازیار بهاری دستگیر شد و ۱۱۸ روز را در زندان اوین گذراند. این خبرنگار ایرانی-کانادایی در سال ۲۰۱۲ یک فیلم مستند درباره پیشینه اعترافات اجباری در سیستم جمهوری اسلامی ساخته است.
عکس: Getty Images/AFP/Fars News
تصویر یاسن آتانا سیادیس فودن چند روز قبل از دستگیری در قم
یاسن آتانا سیادیس فودن عکاس و خبرنگار یونانی – بریتانیایی كه براى روزنامه آمريكايى "واشينگتن تايمز" كار مى كرد نیز پس از انتخابات سال ۸۸ از سوى نيروهاى امنيتى ايران دستگير شد و مدتی را در زندان سپری کرد.
عکس: Imago
مارکوس هلویگ و ینس کوخ، خبرنگاران آلمانی روزنامه آلمانی "بیلد ام زونتاگ" در تاریخ ۱۰ اکتبر ۲۰۱۰ در شهر تبریز دستگیر شدند.
عکس: picture-alliance/dpa/A. Taherkenareh
در آن زمان سکینه آشتیانی به اتهام "زنا" به سنگسار محکوم شده بود. این دو خبرنگار آلمانی به اتهام نداشتن ویزای خبرنگاری و قصد مصاحبه با پسر و وکیل سکینه محمدی آشتیانی دستگیر شدند.
عکس: dapd
پس از مدتی این دو آزاد و با گیدو وستروله، وزیر سابق امور خارجه آلمان به آلمان بازگشتند.
عکس: picture-alliance/dpa/A. Taherkenareh
جیسون رضائيان ۳۹ ساله، دارای تابعیت ایرانی و آمریکایی، از سال ۲۰۱۲ از ایران برای واشنگتن پست کار میکرد. جیسون رضایيان از سال ۱۳۹۰ به شکل قانونی ریاست دفتر "واشنگتن پست" در ایران را بر عهده داشت. او در تاریخ ۲۲ ژوئیه ۲۰۱۴ در تهران بازداشت و در دادگاه به "جاسوسی" و "همکاری با دولتهای متخاصم" متهم شد. کاخ سفید اتهامهای مطرح شده علیه این خبرنگار روزنامه واشنگتنپست را "مضحک" خوانده است.
عکس: Reuters/Zoeann Murphy/The Washington Post
یگانه صالحی همسر جیسون رضائيان دارای تابعیت ایرانی و همکار نشریه انگلیسیزبان "نشنال" در امارات متحده عربی نیز همزمان با جیسون رضائيان بازداشت شده بود، اما پس از مدتی به قید وثیقه آزاد شد.