رئیس جمهوری آمریکا همزمان با یکصد و ششمین سالگرد بزرگداشت قربانیان قتل‌عام و تبعید ارامنه در امپراتوری عثمانی این واقعه را به عنوان "نسل‌کشی" به رسمیت شناخت.
جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکاعکس: Evan Vucci/AP Photo/picture alliance
تبلیغات
جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا به وعده انتخاباتی خود عمل کرد و روز شنبه ۴ اردیبهشت (۲۴ آوریل) در یکصد و ششمین سالگرد بزرگداشت قربانیان قتل‌عام و تبعید ارامنه در امپراتوری عثمانی، این واقعه را به عنوان "نسل‌کشی" به رسمیت شناخت.
او اولین رئیس جمهوری آمریکا است که کشتار ارامنه در زمان امپراتوری عثمانی را رسما "نسل‌کشی" قلمداد کرده است.
ترکیه نسبت به این اقدام هشدار داده بود. مولود چاووش‌اوغلو، وزیر خارجه ترکیه در گفت‌وگو با شبکه "هابرتورک" (خبرترک) گفته بود "اگر آمریکا بدنبال بدتر ساختن روابط است، تصمیم‌گیری در این مورد به عهده آن‌ها است".
مورخین تعداد قربانیان کشتار ارامنه را که از روز ۲۴ آوریل سال ۱۹۱۵ میلادی آغاز شد تا یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفر تخمین زده‌اند.
با پایان امپراتوری عثمانی، دولت جدید در ترکیه این رقم را بین ۳۰۰ هزار تا ۵۰۰ هزار نفر دانست و ابراز تاسف کرد ولی در عین حال "نسل‌کشی" را به‌شدت رد کرد. ترکیه معتقد است در جنگ داخلی دو طرف صدها هزار نفر کشته داده‌اند.
سنای آمریکا در سال ۲۰۱۹ در اقدامی تاریخی و با تصویب یک قطعنامه غیر الزام‌آور قتل‌عام ارامنه را به عنوان نسل‌کشی به رسمیت شناخت که خشم دولت ترکیه را برانگیخت.
فرانسه در سال ۲۰۰۱ و آلمان در سال ۲۰۱۶ نیز قتل‌عام ارامنه را به عنوان "نسل‌کشی" به رسمیت شناخته‌اند.
جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا پیش از "نسل‌کشی" خواندن کشتار ارامنه، شامگاه جمعه با رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه تلفنی گفت‌وگو کرد.
کاخ سفید در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که جو بایدن خواستار "رابطه‌ای سازنده" بین آمریکا و ترکیه شده است. او همچنین بر "رویکردی موثر برای حل اختلافات بین دو کشور" تاکید کرده است.
بر اساس این گزارش بایدن و اردوغان قرار گذاشته‌اند در حاشیه اجلاس ناتو که در روز ۱۴ ژوئن برگزار می‌شود ملاقات و تبادل نظر کنند.
یادبود صد و یکمین سالروز کشتار ارامنه در تهران
هم زمان با صد و یکمین سالروز کشتار ارامنه، مراسمی در شورای خلیفه‌گری ارمنی‌ها در تهران برگزار شد. عکس‌هایی از هربرت کریم مسیحی، یکی از کاربران ما را از این مراسم که روی تلگرام دویچه‌وله فرستاده است، می‌بینید.
عکس: Herbert Karim Masihi
روز یکشنبه پنجم اردیبهشت/ ۲۴ آوریل همزمان با صد و یکمین سالگرد نسل‌کشی ارامنه توسط دولت عثمانی، ارامنه تهران از مقابل کلیسای شورای خلیفه‌گری تا سفارت ترکیه راهپیمایی کردند.
عکس: Herbert Karim Masihi
"هولوکاست ارامنه"، "تراژدی بزرگ"، "کشتار عظیم"، "جنایت مهیب"، "نسل‌کشی ارمنیان"، عناوین گوناگونی است که کشورهای مختلف بسته به رابطه سیاسی خود با کشور ترکیه، به حذف فیزیکی برنامه‌ریزی‌شده ارامنه در بحبوحه جنگ جهانی اول اطلاق می‌کنند.
عکس: Herbert Karim Masihi
این فاجعه انسانی در ۲۴ آوریل ۱۹۱۵ با دستگیری‌های گسترده روشنفکران، نویسندگان و رهبران سیاسی ارامنه آغاز شد و در پی آن به قتل عام بیش از ۲ هزار تن از نخبگان آنان انجامید.
عکس: Herbert Karim Masihi
بر اساس پژوهش‌های تاریخ‌نگاران ارمنی، انهدام، تبعید و کوچ اجباری ارامنه به شکلی "دقیق و محرمانه" از سوی سازمانی به نام "تشکيلات مخصوص" برنامه‌ریزی شده بود و در فاصله سال‌های ۱۹۱۵ ـ ۱۹۱۶ گام به گام به مرحله اجرا در آمد.
عکس: Herbert Karim Masihi
راهپیمایی ارامنه تهران
عکس: Herbert Karim Masihi
اسقف اعظم ارامنه تهران و شمال کشور در نشست خبری با موضوع یکصد و یکمین سالگرد نسل کشی ارامنه که عصر شنبه چهارم اردیبهشت / ۲۳ آوریل در کلیسای جامع ارامنه در خیابان کریمخان برگزار شد، اظهار داشت: «خوشحالیم که یک قرن پس از نسل کشی توانسته ایم در ارمنستان و کشورهای دیگر زندگی خود را ادامه داده و برای احقاق حق خود تلاش کنیم.»
عکس: Herbert Karim Masihi
اسقف اعظم ارامنه تهران در مراسم صد و یکمین سالروز کشتار ارامنه در تهران گفت: «متاسفانه شاهد هیچ اقدام مثبت ترکیه در جهت شناسایی این نسل کشی نبودیم. حتی امروز خبرنگاران و روزنامه‌نگاران ترکیه معتقدند که اردوغان از عدم شناسایی نسل‌کشی در رنج است و زندگی تلخی دارد، ای کاش اشتباه خود را می‌پذیرفتند ولی متاسفانه تاریخ همواره مطابق میل ما پیش نمی‌رود.»
عکس: Herbert Karim Masihi
یادبود صد و یکمین سالروز کشتار ارامنه در تهران
عکس: Herbert Karim Masihi
همزمان با برگزاری این مراسم در تهران، ارامنه دیگر شهرهای ایران نیز در کلیساهای جامع یاد کشته شدگان را گرامی داشتند.
عکس: Herbert Karim Masihi
دولت ترکیه مدعی است که تنها بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ هزار تن از ارامنه کشته شده‌اند و این تعداد تقریبا با کشته‌شدگان ترک در جریان شورش ارامنه علیه دولت عثمانی که با حمایت ارتش روسیه انجام گرفت برابری می‌کند.
عکس: Herbert Karim Masihi
برخی از کشورها این ادعای ارمنستان را به رسمیت می‌شناسند. آمریکا اما از جمله کشورهایی است که حاضر به پذیرش رسمی "نسل‌کشی ارامنه" توسط دولت عثمانی نیست. با این حال اخیرا باراک اوباما این واقعه را اولین سبعیت قرن بیستم خواند.
