جو بایدن نسبت به تهدید هستهای از سوی روسیه هشدار داد
۱۴۰۱ مهر ۱۵, جمعه
رئیس جمهور آمریکا با اشاره به تهدیدهای روسیه، خطر فاجعه هستهای را حتی بالاتر از بحران موشکی کوبا در دوران جنگ سرد دانست. روسیه بارها تهدیده کرده است که در صورت لزوم از سلاح هستهای در جنگ اوکراین استفاده میکند.
تبلیغات
جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا در یک سخنرانی وضعیت فعلی جهان را با خطر فاجعه هستهای در بحران کوبا در سال ۱۹۶۲ میلادی مقایسه کرد. او شامگاه پنجشنبه ۱۴ مهر (ششم اکتبر) گفت: «اگر وضع به همین منوال پیش رود، برای اولین بار پس از بحران کوبا با خطر مستقیم یک فاجعه هستهای سر و کار خواهیم داشت.»
روسیه بارها تهدید کرده در صورت لزوم حتی به سلاح هستهای متوسل خواهد شد. با این حال، تاکنون هیچ اقدام مشخصی برای استفاده از این سلاحها از سوی روسیه مشاهده نشده است.
رئیس جمهور آمریکا گفت که پوتین را بسیار خوب میشناسد و میداند که وقتی او در مورد استفاده بالقوه از سلاحهای هستهای، شیمیایی و بیولوژیکی تاکتیکی صحبت میکند، شوخی نمی کند، زیرا ارتش روسیه در جنگ اوکراین ضعیف شده است. او تاکید کرد: «در عین حال پوتین میداند که به راحتی نمیتوان از سلاح هستهای استفاده کرد، بدون این که منجر به یک فاجعه آخرالزمانی شود.»
آیا روسیه گام مشخصی برداشته است؟
ایالات متحده تا به حال شاهد هیچ گام مشخصی در رابطه با استفاده روسیه از سلاح هستهای نبوده و این را اعلام نیز کرده است. روسیه اخیرا چهار بخش از مناطق اشغالی اوکراین را با نقض قوانین بینالمللی ضمیمه خود کرده و پوتین گفته است که با تمام امکانات از آنها دفاع خواهد کرد.
مدتی است که ایالات متحده مستقیما با رهبری روسیه در تماس است و تلاش میکند آن را قانع کند که استفاده از سلاح هستهای تاکتیکی عواقب جدی در پی خواهد داشت. در عین حال کاخ سفید نمیخواهد علنا در مورد این پیامدها اظهار نظر کند.
بحران کوبا تشدید چشمگیر جنگ سرد در اکتبر ۱۹۶۲ پس از استقرار موشکهای میان برد اتحاد جماهیر شوروی در این کشور بود. دو ابرقدرت حدود دو هفته به شدت به جنگ هستهای نزدیک شده بودند، اما با مذاکره با یکدیگر این خطر را از بین بردند.
گرامیداشت قربانیان اولین و آخرین بمباران اتمی تاریخ بشریت
بمباران اتمی شهرهای هیروشیما و ناگازاکی در ششم و نهم اوت ۱۹۴۵، تا کنون تنها حمله اتمی یک کشور به کشوری دیگر بوده است. هر سال مردم نقاط مختلف جهان یاد قربانیان این واقعه را زنده نگه میدارند.
عکس: Courtesy of the National Archives/Newsmakers
حمله نخست
ششم اوت ۱۹۴۵ بمبافکن "انولا گِی" آمریکا یک بمب اتمی را به سمت هیروشیما پرتاب کرد. این نخستین بمب اتمی به کاررفته در یک جنگ در سراسر تاریخ است. نام به ظاهر بیخطر "پسر کوچک" بر روی این بمب نوشته شده بود؛ بمبی که انفجار آن در شهر ۳۵۰ هزار نفری هیروشیما، بر اساس برآوردها، ظرف چند ثانیه از هر ۵ شهروند یکی را کشت. موج این انفجار به حدی بود که هسته مرکزی شهر هیروشیما با خاک یکسان شد.
عکس: Three Lions/Getty Images
سرنشینان "انولا گی"
حمله اتمی به هیروشیما قرار بود روز اول اوت ۱۹۴۵ انجام شود. پرواز بمبافکن اما به دلیل شرایط بد جوی لغو شد. "انولا گی" ۵ روز دیرتر از موعد مقرر با ۱۳ سرنشین به پرواز درآمد. سرنشینان ظاهرا تازه در پرواز رفت متوجه میشوند که حامل بمب اتمی هستند.
عکس: gemeinfrei
حمله دوم
ارتش آمریکا سه روز پس از هیروشیما، ناگازاکی را بمباران اتمی کرد. هدف حمله در ابتدا کیوتو بود؛ اما پس از مخالفت وزیر دفاع وقت ایالات متحده به ناگازاکی تغییر میکند. برای بمب دوم که معادل ۲۲ هزار تن "تری نیترو تولوئن" (تیانتی) قدرت انفجار داشت، نام "مرد چاق" انتخاب شده بود. بنا بر برآوردها، تا دسامبر همان سال ۷۰ هزار تن دیگر در اثر این حملات جان خود را از دست دادند.
عکس: Courtesy of the National Archives/Newsmakers
گزینش استراتژیک اهداف
بندر ناگازاکی در سال ۱۹۴۵ مقر کنسرن تسلیحاتی میتسوبیشی بود. مراکز مختلف تولید و تعمیر کشتی و شناور زیر نظر این کنسرن فعالیت میکردند. اژدرهایی که ارتش امپراتوری ژاپن در حمله مشهور "پرل هاربر" با آنها به ناوهای جنگی ایالات متحده حمله کرد هم در ناگازاکی تولید میشدند. در آن زمان شمار اندکی از سربازان ژاپنی در این شهر مستقر بودند؛ اما به دلیل دید بد، امکان حمله مستقیم به تأسیسات کشتیسازی وجود نداشت.
عکس: picture-alliance/dpa
قربانیان
تا ماهها پس از بمباران اتمی هیروشیما و ناگازاکی دهها هزار نفر در ژاپن در اثر پیامدهای این حملات جان میدادند. تنها در هیروشیما تا پایان سال ۱۹۴۵، ۶۰ هزار تن دیگر به خاطر قرار گرفتن در معرض تشعشعات هستهای، سوختگی یا آسیبهای دیگر جان سپردند. ۵ سال بعد شمار قربانیان حمله به دو شهر ۲۳۰ هزار نفر برآورد شد.
عکس: Keystone/Getty Images
پایان جنگ در سایه وحشت
پس از پرتاب دو بمب یادشده، بسیاری از شهروندان ژاپنی وحشتزده در انتظار حمله هستهای دیگری به شهر توکیو بودند. امپراتوری ژاپن اما اعلام کاپیتولاسیون کرد و بدین ترتیب جنگ جهانی دوم در آسیا هم به پایان رسید. حملات اتمی به شهرهای ژاپن به دستور هری ترومن، رئیس جمهوری وقت ایالات متحده انجام شدند. او عقیده داشت که تنها به این ترتیب میتوان جنگ جهانی دوم را به سرعت پایان بخشید.
عکس: AP
بازسازی
هسته ویران شهر هیروشیما بهطور کامل بازسازی شد؛ تنها یک جزیره کوچک در رود "اوتا" بهعنوان پارک صلح به یادگار نگهداشته شد. امروز چند بنای یادبود در این پارک وجود دارد که از میان آنها میتوان به موزه صلح، بنای یادبود صلح کودکان و ویرانه اتاق صنعت و تجارت اشاره کرد. در این جزیره همچنین مشعلی روشن است که قرار است با نابودی آخرین بمب اتم در دنیا خاموش شود.
عکس: Keystone/Getty Images
گرامیداشت قربانیان در ژاپن
در ناگازاکی از سال ۱۹۵۵ موزه بمب اتم و پارک صلح یادآور حمله اتمی به دو شهر ژاپن هستند. در فرهنگ ژاپنی و باور ملی شهروندان این کشور گرامیداشت یاد قربانیان جایگاه ویژهای دارد. هیروشیما و ناگازاکی در سطح جهان به عنوان نمادهای وحشت از یک جنگ هستهای شناخته میشوند.
عکس: Getty Images
گرامیداشت با هدف ماندگاری
از حملات اتمی سال ۱۹۴۵ تا کنون مردم نقاط مختلف جهان یاد قربانیان را گرامی میدارند. در هیروشیما هر سال مراسم یادبود ویژهای برگزار میشود. بازماندگان، بستگان قربانیان، شهروندان و سیاستمداران ژاپن با شرکت در این مراسم به احترام قربانیان یک دقیقه سکوت میکنند. بسیاری از شهروندان ژاپنی برای نابودی تسلیحات هستهای تلاش میکنند.