حزب سوسیال دموکرات (Sozialdemokratische Partei Deutschlands – SPD) پرسابقه‌ترین حزب سیاسی موجود در آلمان است و در تاریخ خود تمام فراز و نشیب‌های "سوسیالیسم" را از سر گذرانده است. این حزب در سال ۱۸۷۵ زیر عنوان "حزب کارگری سوسیالیست آلمان" با یگانه گشتنِ "اتحادیه‌ی عمومی کارگران آلمان" (تأسیس ۱۸۶۳) و "حزب کارگری سوسیال دموکرات آلمان" (تأسیس ۱۸۶۹) تشکیل شد. در سال ۱۸۹۱عنوان آغازین به "حزب سوسیال دموکرات آلمان" تغییر یافت. حزب در دوران نازی‌ها (۱۹۳۳تا ۱۹۴۵) ممنوع شد. پس از سقوط رژیم هیتلر در سال ۱۹۴۵ فعالیت خود را در سرتاسر آلمان از سر گرفت. در سال ۱۹۴۶ بخش فعال در منطقه‌ی شرق که زیر اشغال شوروی بود، در وضعیتی که با اختیار کامل همراه نبود، با "حزب کمونیست" وحدت کرد. حاصل وحدت "حزب متحد سوسیالیست آلمان" شد که تا پایان کار جمهوری دموکراتیک آلمان، بر این کشور فرمان می‌راند. در آلمان غربی حزب سوسیال دموکرات به یک حزب توده‌ای تبدیل شد. میان آن و سندیکاهای کارگری به طور سنتی رابطه‌ی تنگاتنگی برقرار بوده است. در سالهای اخیر اما سندیکاها رفتار مستقل‌تری از خود نشان می‌دهند و از حزب، به ویژه در حالتی که در حکومت است، انتقاد می‌کنند. حکومت آلمان فدرال در سالهای ۱۹۶۹ تا ۱۹۸۲ و از ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۵ در دست ائتلافهایی به رهبری حزب سوسیال دمکرات بوده است. به لحاظ برنامه‌ای حزب سوسیال دموکرات خود را یک «حزب مردمی چپ» می‌داند که برای «آزادی، عدالت و همبستگی» مبارزه می‌کند. به آن انتقاد می‌شود که در سیاست عملی، عدالتخواهی پیگیری ندارد.

به نقل: فرهنگ سیاسی فارسی / آلمانی (سایت فارسی دویچه‌وله)