سرانجام پس از ۱۲ ساعت بحث و گفت‌وگو مذاکرات سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا با ترکیه در بروکسل در شامگاه دوشنبه (۷ مارس) به پایان رسید. بر اساس گزارش خبرگزاری آلمان در این نشست توافقی قطعی و نهایی حاصل نشد.

به گفته دونالد توسک، رئیس شورای اروپایی (شورای اتحادیه اروپا) قرار است که مذاکرات اتحادیه اروپا با ترکیه در اواسط ماه آینده ادامه یابد. احتمالاً در نشست آتی بسته نهایی برای حل بحران پناهجویی به امضا خواهد رسید.

• به کانال تلگرام دویچه وله فارسی بپیوندید!

ترکیه و اتحادیه اروپا اعلام کردند که در نشست اخیر "توافقاتی اصولی" برای حل بحران پناهجویی به‌دست آمده است. آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان گفت: «ما گامی کیفی برداشته‌ایم و در نشست سران اتحادیه اروپا با ترکیه در ۱۷ و ۱۸ ماه مارس می‌توان به توافق نهایی دست یافت.»

دیوید کامرون، نخست‌وزیر بریتانیا نیز نشست ۷ مارس را "نقطه‌ی عطفی" در مذاکرات با ترکیه خواند. وی تاکید کرد از این پس می‌توان تمامی پناهجویان غیرقانونی را از یونان به ترکیه بازگرداند.

فرانسوا اولاند، رئیس جمهور فرانسه نیز تاکید کرد که نشست سران کشورهای اروپایی با ترکیه این "امید" را تقویت می‌کند تا برای معضل پناهجویان "با همبستگی تمامی کشورهای عضو اتحادیه اروپا" راه‌حلی یافته شود.

پیشنهادهای مشخص ترکیه

احمد داوداوغلو، نخست‌وزیر ترکیه پیشنهادهای مشخصی را به سران اتحادیه اروپا ارائه داد که برخی از آنها تا کنون بدین نحو بیان نشده بودند.

به گفته داوداوغلو ترکیه از این پس خود را موظف می‌داند که تمامی "مهاجران غیرقانونی" در یونان را به خاک خود بازگرداند، اما هزینه مالی این کار باید برعهده اتحادیه اروپا باشد.

بیشتر بخوانید: ترکیه خواستار ۳ میلیارد یورو اضافی از اتحادیه اروپا شد

برای هر شهروند سوری که به ترکیه عودت داده می‌شود، اتحادیه اروپا موظف است که امکان ورود یک پناهجوی سوری از خاک ترکیه به کشورهای عضو اتحادیه اروپا را فراهم کند.

دولت ترکیه در قبال اسکان پناهجویان در خاک خود تقاضای ۳ میلیارد یورو تا سال ۲۰۱۸ را کرده است. این کمک مالی اضافه بر ۳ میلیاردی است که اتحادیه اروپا پیشتر برای کمک به ترکیه تصویب کرده بود.

ترکیه هم‌چنین از اتحادیه اروپا خواسته است که با لغو اجبار دریافت ویزا، سفر شهروندان ترکیه به کشورهای اروپایی را تسهیل کند. پیشرفت در مذاکرات برای پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا نیز از جمله خواست‌های داوداوغلو بود.

توافق اصولی در مورد بازگرداندن پناهجویان

ژان کلود یونکر، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا اعلام کرد که از این پس اتحادیه اروپا مجاز است که پناهجویان غیرقانونی از سوریه را دوباره به ترکیه بازگرداند. یونکر افزود اما برای جلوگیری از فشار بیشتر بر ترکیه اتحادیه اروپا راه‌های قانونی برای پذیرش مستقیم پناهجویان از ترکیه را گسترش خواهد داد.

صدراعظم آلمان از امکان عودت پناهجویان به خاک ترکیه استقبال کرد و آن را فرصتی برای کشورهای عضو اتحادیه اروپا دانست تا مقدمات مهاجرت قانونی پناهجویان را فراهم کنند.

داوداوغلو نیز گفت که کشورهای عضو اتحادیه اروپا به‌طور اصولی موافقت خود را با لغو ویزا برای شهروندان این کشور اعلام کرده‌اند. نخست‌وزیر ترکیه افزود: «امیدواریم که از اواخر ژوئن امسال سفر شهروندان ترکیه بدون ویزا به کشورهای عضو پیمان شنگن فراهم شود.»

عدم توافق درباره بسته ماندن مسیر بالکان

پیش از برگزاری نشست سران اتحادیه اروپا با ترکیه بحث‌های شدیدی پیرامون بسته ماندن مسیر بالکان برای پناهجویان درگرفته بود. در بیانیه پیشنهادی آمده بود که "مسیر بالکان باید بر روی پناهجویان بسته بماند."

بیشتر بخوانید: مسیر بالکان به روی پناهجویان بسته می‌ماند

اما این صورت‌بندی با مخالفت آلمان و یونان مواجه شد. به همین دلیل در جمع‌بست نهایی آمده است که "جریان غیرقانونی مهاجران در مسیر کشورهای بالکان باید هر چه زودتر پایان یابد."