حمایت "ائتلاف جمهور" از همتی و اعلام خطر نسبت به جمهوریت
۱۴۰۰ خرداد ۲۶, چهارشنبه
ائتلافی متشکل از ۹ حزب و شش جمعیت و تشکل اصلاحطلب در بیانیهای اعلام کرد که به عبدالناصر همتی رای میدهد. "پیشگیری از حکومت دولت اقلیت بر مردم و قبضه شدن حاکمیت" از دلایل این حمایت عنوان شده است.
تبلیغات
در آخرین ساعات سهشنبه ۲۵ خرداد، بیانیهای از سوی "ائتلاف جمهور" متشکل از ۱۵ حزب و تشکل اصلاح طلب در اعلام حمایت از کاندیداتوری عبدالناصر همتی منتشر شد. بیانیه تاکید میکند یک "دولت کارآمد" در کنار "ملت روزآمد" میتواند خطر قهر و حذف، بحران و فاصله "دولت - ملت" را از ایران دور سازد.
در توضیحات "ائتلاف جمهور" آمده است: «ما اصلاحطلبان با اصولگرایان رقابت میکنیم تا نشان دهیم که یک قرائت و یک روایت از جمهوری اسلامی وجود ندارد. ما اصلاحطلبان با اصولگرایان رقابت میکنیم تا نشان دهیم در چارچوب همین نظام سیاسی امکان اصلاح وجود دارد.»
امضاکنندگان بیانیه با اشاره به رد صلاحیتهای بیسابقه گفتهاند که برای صیانت از جمهوریت ائتلاف کردهاند. آنها هشدار دادهاند که جمهوریت در خطر است و ضمن همدردی با افراد و احزابی که به علت رنجیدگی خاطر قصد حمایت از نامزدی را ندارند، افزودهاند: «این توهین و تحقیرملی نباید به انفعال منجر شود. باید اعتراض کرد و ما با رای خود به عبدالناصر همتی که نشان داده صدای بیقدرتان است، به قدرتمندان اعتراض میکنیم.»
حزب اعتماد ملی، حزب توسعه ملی، حزب کارگزاران سازندگی، حزب ندای ایرانیان، حزب مردمسالاری، حزب آزادی، حزب جوانان ایران اسلامی، حزب وحدت و همکاری، حزب اسلامی کار، مجمع نیروهای خط امام، خانه کارگر، مجمع اسلامی فرهنگیان، جمعیت حمایت از حقوق بشر زنان، مجمع زنان اصلاحطلب و جمعیت زنان نواندیش در این ائتلاف مشارکت دارند.
آنها گفتهاند که رای به عبدالناصر همتی به شرط وفاداری او به "عهدی است که با ملت بسته" و پشتیبانی خود را چنین توضیح دادهاند: «هدف ما از پیشنهاد عبدالناصر همتی به عنوان رئیس جمهور نه تداوم نزاع سیاسی که ایجاد فضایی آرام و امن برای رشد و توسعه همه جانبه ایران و عبور از تحریمها و گذار به ثبات سیاسی و اقتصادی کشور است. ما معتقدیم همتی به عنوان یک اقتصاددان و یک فن سالار مردم سالار میتواند در تعامل با حاکمیت و با رای ملت، ایران را به قطار توسعه و رفاه بازگرداند.»
احزاب و تشکلهای یاد شده در پنج بند دلایل مشارکت در رایگیری روز جمعه را "اعتراض به صحنهآرایی خطرناک شورای نگهبان" اعلام کرده و گفتهاند هدفشان پیشگیری از قبضه شدن حاکمیت از سوی یک جناح و محفل سیاسی، دولت تک حزبی، جلوگیری از محدود شدن جمهوریت نظام، ممانعت از حکومت دولت اقلیت بر مردم، کمک به مذاکرات و لغو تحریمها و تنزل نیافتن نماینده مستقیم مردم به ریاست قوه مجریه است.
مهدی کروبی، از رهبران جنبش اعتراضی انتخابات ۸۸ پیشتر اعلام کرده بود که از همتی حمایت میکند. عبدالکریم سروش، روشنفکر دینی مقیم آمریکا نیز در پیامی تلگرامی، حمایت از همتی را در متنی مبتنی بر اسامی کاندیداها اعلام کرد و نوشت: «به رضایی رضایت نمیدهیم و دلیلی در انتخاب جلیلی نمیبینیم... قاضی را به بازی نمیگیریم و مهر علیزاده را در دل نمینشانیم و زاغانی چون زاکانی را از در میرانیم... همتی را نصرت میکنیم تا ردای رییسی بپوشد و چشم خلایق به جمال عبدالناصر روشن شود.»
استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟
انتخابات ۱۴۰۰ سردترین انتخابات عمر جمهوری اسلامی است و برنده و بازنده آن برای افکار عمومی یکسان. حذف معتمدان نظام اما فصل تازه از کشمکشهای جناحی را نشان میدهد. رئیسی در صدر کاندیداهاست؛ نامی آشنا برای زندانیان سیاسی.
عکس: Aftabnews
ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضاییه و قاضی احکام اعدام در دادگاههای تابستان ۶۷ دومین خیز برای رفتن به پاستور را برداشته است. او در انتخابات دوره قبل رقیب روحانی بود و ۱۷ میلیون رای آورد. خبرگزاری فارس پیشاپیش با انتشار تصویری ترکیبی از هفت نامزد، به استقبال ریاست جمهوری رئیسی رفت؛ پوستری که عکس رئیسی متمایزتر و بزرگتر از سایرین است.
عکس: yjc
ده سال تلاش سبزوار رضایی میرقائد برای ورود به پاستور. محسن رضایی در میان کاندیداها از همه مسنتر است؛ ۶۷ سال دارد، برای سومین مرتبه نامزد شده و عنوان دکتر سرلشگر پاسدار را یدک میکشد. دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام و مدرس دانشگاه امام حسین، ۱۶ سال فرمانده کل سپاه پاسداران بوده و واحد اطلاعات سپاه را پایهگذاری کرده است.
عکس: Daynews
سعید جلیلی ۵۶ سال دارد. دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی، عضو فعلی مجمع تشخیص مصلحت نظام برای دومین مرتبه کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری شده است. در فاصله سالهای ۱۳۸۶ تا ۱۳۸۹ که او مسئولیت مذاکرات اتمی را بر عهده داشت، سه قطعنامه علیه ایران در شورای امنیت به تصویب رسید. جلیلی یک پای خود را در جنگ از دست داده و اینک "نماینده رهبری در شورایعالی امنیت ملی" است.
عکس: picture alliance / AP Photo
علیرضا زاکانی ۵۶ ساله، نماینده مردم قم در دورههای هفتم، هشتم، نهم و یازدهم و رئیس کنونی مرکز پژوهشهای مجلس. این منتقد سرسخت برجام که در رشته پزشکی هستهای تحصیل کرده، در سومین تلاش برای انتخابات ریاست جمهوری از سد شورای نگهبان گذشته است. صلاحیت او در سالهای ۱۳۹۲ و ۱۳۹۶ تایید نشده بود. زاکانی میگوید برای "مقابله با اشرافیت سیاسی" و کسانی به میدان آمده که داعیه "دولت سوم روحانی" را در سر دارند.
عکس: FARS
در میان هفت کاندیدا، سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی واجد دو ویژگی است: کمترین سن و طویلترین اسم. این پزشک گوش و حلق و بینی ۵۰ ساله است و برای اولین مرتبه در انتخابات ریاست جمهوری شرکت میکند. سوابق اجرایی او در نمایندگی چهار دوره مجلس و ریاست دانشکده پزشکی سمنان خلاصه میشود. قاضیزاده هاشمی عضو جبهه پایداری است و روز ثبتنام، با دختر ۲۰ سالهاش به وزارت کشور رفته بود.
عکس: TASNIM
عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی ۶۴ سال دارد و برای اولین مرتبه در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کرده است. جزو معدود کسانی که از دولت پنجم به بعد، در همه کابینهها سمتهای کلیدی داشته اما بیحاشیه بوده است. دوازده سال رئیس کل بیمه مرکزی ایران بوده و پنج سال معاون سیاسی صدا و سیمای جمهوری اسلامی. او در رشته اقتصاد درجه دکترا دارد و تحصیلات تکمیلی خود را در دانشگاه لندن به پایان برده است.
عکس: eghtesadonline
محسن مهر علیزاده، رئیس فدراسیون ورزشهای زورخانهای و تنها کاندیدای اصلاحطلب از حزب "راه ملت". استاندار خراسان در دولت اول خاتمی، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان تربیت بدنی در دولت دوم خاتمی، استاندار اصفهان در دولت روحانی. مهرعلیزاده در سال ۱۳۸۴ نیز کاندیدا بود و بین هفت نامزد، نفر هفتم شد. صلاحیت او اما برای انتخابات ۱۳۹۴ تایید نشد.
عکس: basijpress
رد صلاحیت علی لاریجانی با کارنامه طویلی از مناصب اجرایی چون وزارت ارشاد، ریاست صداوسیما، ریاست مجلس و دبیری شورایعالی امنیت ملی، بیش از همه با شگفتی همراه شد. شماری او را رقیب اصلی ابراهیم رئیسی میدانستند و حتی پیشبینی کرده بودند که انتخابات با رقابت فشرده آنها به دور دوم کشیده شود. او در بیانیهای اعلام کرد که برای رفع مشکلات "عزمی راسخ" داشت اما "راضی به رضای الهی" است.
عکس: Atta Kenare/AFP
اسحاق جهانگیری، معاون اول روحانی در زمان اعلام کاندیداتوری در توییتر نوشته بود: «در میان دولتهای دهههای اخیر، دولت من به دولت آقای خاتمی شباهت بیشتری خواهد داشت، اما با استفاده از تجربههای انباشته در ایران و جهان مرحلهٔ نوینی از اصلاحات راهگشا را آغاز خواهد کرد.» او بعد از رد صلاحیت در بیانیهای ابراز امیدواری کرد که جمهوریت نظام، منافع ملی و آینده ایران فدای مصالح آنی سیاسی نشود.
عکس: Fatemeh Bahrami/AA/picture alliance
رد صلاحیت احمدینژاد قابل پیشبینی بود اما رئیس دولتهای نهم و دهم در زمان ثبتنام گفت اگر تایید نشود، انتخابات را قبول نخواهد داشت و در آن شرکت نمیکند. سخنی بیسابقه از سوی یک مقام عالی که عبور از "خط قرمز نظام" و دعوت هوادارانش به تحریم تلقی شد.
عکس: Vahid Salemi/dpa/AP/picture alliance
پیشبینی میشود که انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ کمترین میزان مشارکت رایدهندگان در عمر جمهوری اسلامی را داشته باشد. خانواده کشتهشدگان آبان و قربانیان سرنگونی هواپیمای اوکراینی، جامعه فرهنگیان، بازنشستگان، کارگران و بسیاری از کنشگران مدنی و سیاسی اعلام کردهاند که انتخابات را تحریم میکنند.