آمار نشان می‌دهند که خشونت در چند ماه گذشته در عراق کاهش یافته است. حملات شورشیان عراقی از ماه ژوئن امسال در سراسر کشور عراق، ۵۵ درصد کمتر شده‌است. در همین چارچوب زمانی از شمار کشته‌شدگان غیر نظامی ۶۰ درصد کاسته شده است. تعداد قربانیان عادی در پایتخت این کشور، بغداد‌، حتی ۷۵ درصد نزول یافته است. استیوارت براون، (Stuart Brown) بازرس کل آمریکا در امر بازسازی عراق،علت این دگرگونی مثبت را از جمله، حضور بیشتر نیروهای آمریکایی در مناطق مختلف این کشور می‌داند.

آمریکا در ماه ژوئن امسال، شمار نیروهای خود را با اعزام حدود ۳۰ هزار تن، به ۱۷۰ هزار نفر افزایش داد. کارشناسان سیاسی ولی به دلایل دیگری نیز اشاره می‌کنند. گیودو اشتاین‌برگ، (Guido Steinberg) کارشناس امور عراق در "بنیاد علم و سیاست" در برلین،علت اصلی کاهش حملات تروریستی را در تغییر سیاست آمریکا می‌داند. او در مصاحبه با دویچه وله می‌گوید: «آمریکایی‌ها در همه‌ی شهرها حضور دارند‌، با سران قبایل سنی مسلک، متحد می‌شوند و در کنار هم، علیه سازمان القاعده مبارزه می‌کنند.»

نقش ایران

برخی از کارشناسان، گفت‌وگوهای ایران و آمریکا را در بهبود شرایط امنیتی عراق بی‌تأثیر نمی‌دانند. مذاکرات سه‌جانبه‌ی عراق، آمریکا و ایران درباره‌ی تأمین بیشتر امنیت در این کشور و مبارزه با تروریست‌های افراطی، از ماه مه‌ی امسال آغاز شده است. دور چهارم این گفت‌و‌گوها، روز شنبه‌، (۲۴ نوامبر) برگزار خواهد شد.

قبایل سنی عراق متحد آمریکا

ولی نقش تعیین‌ کننده در کاهش حملات تروریستی در عراق به سیاست جدید آمریکا بر‌می‌گردد که "همکاری با سنی‌ها" در صدر آن قرار دارد. یعنی آن‌چه به عنوان "نهضت انبار"، (Anbar Awakening) در این ایالت آغاز شد و به اتحاد ۲۰۰ شیخ سنی با آمریکا انجامید، در حال حاضر در سایر ایالت‌های عراق نیز پیاده می‌شود. در واقع می‌توان گفت که سنی‌ها با همکاری آمریکا به مبارزه با سازمان تروریستی القاعده برخاسته اند. ظاهراً مردم عادی، پس از پنج سال جنگ و ترور بی‌وقفه، به جان آمده‌اند. از این‌رو، سران قبایل سنی "کمیته‌های دفاع ملی" بر پا کرده‌اند و با حملات خود، شورشیان را تار و مار می‌کنند. اشتاین‌برگ این‌ پدیده را که حالا سنی‌ها، به‌ویژه با تروریست‌ها به مبارزه پرداخته‌اند، روندی منطقی می‌داند. او می‌گوید: «مردم عادی سنی مسلک، هدف حملات تروریستی القاعده هستند، نه نیروهای آمریکایی.»

امنیت هنوز تأمین نیست

با وجود این آمار مثبت، نمی‌توان در این راستا از نقطه‌ی عطفی سخن گفت. چون خشونت در عراق‌، همچنان امری روزمره است. به گزارش نیروهای پلیس، تنها در روز یکشنبه، (۱۸ نوامبر) در سراسر عراق، حداقل ۲۹ تن کشته شده‌اند. در میان کشته‌شدگان سه کودک هم دیده می‌شوند که هنگام حمله‌ی انفجاری، در یک پارک در شهر بعقوبه مشغول بازی بودند و سربازان آمریکایی را تماشا می‌کردند که در حال پخش اسباب‌بازی و وسایل ورزشی بودند. یک تروریست انتحاری که جلیقه‌ای پر از مواد انفجاری به تن داشت، خود، بچه‌ها و سربازان آمریکایی را منفجر کرد. در این حمله، هفت کودک دیگر نیز به سختی زخمی شدند.

شرایط در بغداد هم بهتر از بعقوبه نیست. به گفته‌ی سخنگوی نظامی این شهر، قاسم عطا، (Kassem Atta)، چند محله هنوز در دست تروریست‌های مسلح است. او روز دوشنبه، (۱۹ نوامبر) در گفت‌و‌گویی با روزنامه‌ی عراقی "التقی" می‌گوید‌: «ما به نتایج مهمی دست یافته‌ایم. ولی هنوز به سطح امنیتی‌ای که برای خود تعیین کرده‌ایم، نرسیده‌ایم.»

جشن در کاخ سفید

کاخ سفید این که شمار حملات تروریست‌ها در هفته به ۵۷۵ مورد رسیده است، به عنوان "موفقیت" جشن می‌گیرد. چون تعداد این حملات در نیم سال گذشته، تقریباً دو برابر بود. کارشناسان به نقاط ضعف این به اصطلاح "دست‌آوردهای بزرگ" اشاره می‌کنند. اشتاین‌برگ معتقد است، از آن‌جا که این موفقیت‌های نظامی ـ امنیتی با موفقیت‌های سیاسی همراه نیستند، موردی برای "جشن گرفتن" وجود ندارد. از نظر کارشناسان، موقعیت سیاسی در عراق هم‌چنان حساس و خطرناک است. اشتاین‌برگ: «دولت، عملاً فاقد قدرت است، مجلس و دولت با هم توافق ندارند.» او هم‌چنین مواضع سیاسی گروه‌های سنی را که با آمریکا در مبارزه با القاعده متحد شده اند، زیر علامت سئوال می‌برد: «با حمایت سنی‌ها در جنگ با تروریست‌ها، گروه‌هایی تقویت می‌شوند که قانون اساسی عراق را در سال ۲۰۰۵ رد کردند.» او معتقد است که "تغییر سیاست آمریکا و به اصطلاح موفقیتش" ، ممکن است پی‌آمدهای وخیمی دربر داشته باشد. او می‌گوید: «شاید با این کار امروز، طرف‌های جنگ‌های داخلی فردا بازسازی می‌شوند.»