کنفرانس سازمان ملل متحد در استانبول در ارتباط با کمک‌های عاجل به پناهجویان روز دوشنبه (۳ خرداد / ۲۳ مه) آغاز به کار کرد. بسیاری از رهبران کشورهای مختلف جهان و از جمله آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، در این کنفرانس شرکت کرده‌اند تا راهکاری برای بهبود همکاری‌های جهانی برای کمک به پناهجویان بیابند.

رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، پیش از این کنفرانس در مقاله‌ای که در روزنامه بریتانیایی گاردین منتشر شد، با پرداختن به موضوع پناهجویی با تقدیر از فعالیت‌های کشورش در این باره خواستار همکاری بیشتر اروپا با ترکیه شد.

اردوغان در این مقاله نوشته است تصویرهایی که در سراسر جهان منتشر شده‌اند و پناهجویان را در مرز کشورها، نعش کودکان را در سواحل دریا یا انسان‌های فقیر و درمانده را نشان می‌دهند، همگی نمادهای آوارگی انسان‌هایی هستند که از کشورهای بحران‌زده جهان می‌آیند؛ کشورهایی چون سوریه، لبنان و یمن.

رئیس‌جمهوری ترکیه در ادامه این مقاله نوشته است که "ترکیه برای پناهجویان ساحلی امن است" و این کشور هنوز هم در این رابطه سخاوتمندترین کشور جهان به حساب می‌آید.

اردوغان با تمجید از سیاست کشورش در قبول حدود سه میلیون پناهجوی سوری، از جامعه جهانی انتقاد کرد و گفت مسئولیت‌های بین‌المللی در بیشتر موارد نادیده گرفته شده و کشورهای جهان چشم‌های خود را بر جنایات‌بشار اسد، دیکتاتور سوریه بسته‌اند.

اردوغان در مقاله خود با انتقاد از کشورهای اروپایی گفت تازه پس از آن که پای پناهجویان سوری به کشورهای اروپایی رسید، این کشورها واکنش نشان دادند و حاضر شدند در این باره مذاکره کنند و توافق اتحادیه اروپا و ترکیه در این راستا بوجود آمد.

بر اساس توافق اتحادیه اروپا وترکیه همه پناهجویانی که از روز ۲۰ مارس به طور غیرقانونی به یونان وارد می‌شوند به ترکیه باز پس فرستاده می‌شوند. در ازای هر پناهجوی پس‌گرفته شده اروپا یک پناهجوی سوری را از ترکیه به طور قانونی می‌پذیرد.

ترکیه خواهان آن است که در ازای همکاری با اروپا در مهار موج پناهجویی، الزام ویزا برای شهروندان این کشور در سفر به کشورهای اروپایی لغو شود و در عین حال به روند عضویت ترکیه به اتحادیه اروپا سرعت بخشیده شود.

اجرایی شدن این توافق اما بامشکلات بسیاری روبرو شده است.

اردوغان در مقاله‌اش در گاردین، خواستار همکاری بیشتر اتحادیه اروپا با ترکیه شده و گفته است این اتحادیه باید همکاری‌اش را با ترکیه افزایش دهد تا در پی این همکاری، رژیم اسد و همچنین "دولت اسلامی" از میان بروند و دمکراسی بتواند در سوریه امکان رشد یابد.

سکوت و تهدیدهای اردوغان

رئیس جمهوری ترکیه در این باره که سربازان ترکیه در مرز با سوریه به سوی پناهجویان تیراندازی کرده‌اند سکوت کرده و چیزی در مقاله‌اش ننوشته است.

رئیس جمهوری ترکیه همچنین در این باره توضیحی نداده که چرا مقامات ترکیه پناهجویان تحصیل کرده را به اروپا نمی‌فرستند.

بیشتر بخوانید: ترکیه به پناهجویان تحصیل‌کرده سوری اجازه سفر به اروپا نمی‌دهد

مقاله اردوغان در حالی نوشته شده است که مشاوران و نزدیکان به سیاست او در ترکیه همواره به تهدید اتحادیه اروپا مشغول‌اند. ایگیت بولوت، یکی از مشاوران اردوغان قبل از تشکیل کنفرانس سازمان ملل متحد در استانبول اعلام کرد در صورتی که پیشرفتی در رابطه ترکیه با اتحادیه اروپا حاصل نشود، این کشور توافق‌های خود را با این اتحادیه در موضوع پناهجویان پایان یافته تلقی خواهد کرد.

برهان کوتسو، مشاور رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه نیز روز چهار‌شنبه (۲۲ اردیبهشت / ۱۱ مه) در ارتباط با نشست پارلمان اتحادیه اروپا اعلام کرد که این پارلمان تصمیم‌گیری مهمی را پیش رو دارد.

کوتسو در توییتر نوشته است: «در صورتی که پارلمان اروپا تصمیم غلطی بگیرد، پناهجویان را به سوی اروپا می‌فرستیم.»