دبیرکل حزب موتلفه طرح موضوع آشتی ملی از سوی اصلاحطلبان را آب در هاون کوبیدن توصیف کرد. روزنامههای وابسته به اقتدارگرایان نیز از طرح این موضوع به شدت انتقاد کردهاند.
تبلیغات
رئیس جمهور پیشین، محمد خاتمی چند روز پیش شرایط کنونی را "بهترین موقعیت" برای ایجاد فضای آشتی ملی خواند و تاکید کرد که اکنون میتوان زمینه "همبستگی بیشتر همه گرایشها و نیروها را پدید آورد".
این سخنان با استقبال بسیاری از شخصیتهای اصلاحطلب روبرو شد. آنها بر این باورند که یکی از اقدامهایی که میتواند بستر مناسب رسیدن به آشتی ملی را فراهم کند خاتمه دادن به بازداشت خانگی مهدی کروبی، میرحسین موسوی و همسرش زهرا رهنورد است که به زودی شش سال از آغاز آن میگذرد.
محمدنبی حبیبی، یکشنبه، ۲۴ بهمن در پایان نشست دبیران حزب موتلفه در واکنش به این پیشنهاد گفت: «آنچه تحت عنوان آشتی ملی مطرح میشود این است که چهره یک "فتنهگر" و "محارب" را تبدیل به یک "مصلح طلبکار" کنند. این آب در هاون کوبیدن است.»
در ادبیات رسمی حکومت، به تبعیت از رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنهای جنبش اعتراضی به نتایج اعلام شده انتخابات سال ۸۸ "فتنه" و نامزدان معترض این انتخابات و دیگر شخصیتهای شاخص حامی این جنبش "فتنهگر" خوانده میشوند.
به گزارش خبرگزاری ایلنا، محمدنبی حبیبی گفته است: «آشتی ملی در برابر قهر ملی است؛ این قهر کی صورت گرفت؟ در انتخابات سال ۸۸ عدهای با صندوقهای رأی قهر کردند و رأی مردم را به رسمیت نشناختند. آنها به کمک سرویسهای امنیتی و ارتش رسانهای غرب ۸ ماه مملکت را به آشوب کشاندند و تا سرحد محاربه با مردم و نظام پیش رفتند.»
عذرخواهی یکی از شرطهای آشتی
دبیرکل حزب موتلفه افزود: «حال میخواهند آشتی کنند. اما باید از آنها پرسید با چه کسی میخواهید آشتی کنید؟ با مردم و نظام؟ این عده نه تنها لحن آشتی ندارند بلکه هنوز خود را طلبکار میدانند.»
او میگوید کسانی که خواستار آشتی هستند "باید از مردم و نظام عذرخواهی کنند و بگویند بر اساس چه منطق سیاسی با مردم و رأی مردم قهر کردهاند".
روزنامه جوان، وابسته به سپاه پاسداران در گزارشی زیر عنوان "تقلا برای آشتی بدون عذرخواهی"، نشریههای نزدیک به دولت و اصلاحطلبان را متهم میکند که در اقدامی هماهنگ و با وام گرفتن از سخنان رئیسجمهور تلاش كردهاند "آزادی سران فتنه و پیشبرد طرح آشتی ملی را به عنوان یک اولویت جامعه جانمایی كنند".
ظاهرا اشاره این روزنامه به سخنان حسن روحانی در مراسم سالروز انقلاب ۵۷ است که گفته بود: «ما در پی ساختن ایرانی آزاد، آباد و مستقل، و با پیروی از مقام معظم رهبری در پی اجماع، آشتی و انسجام ملی هستیم.»
اتهام وطنفروشی به معترضان
روزنامه کیهان نیز در یادداشت روز یکشنبه، ۲۴ بهمن ماه خود نوشت: «"آشتی ملی" واژهای است که این روزها اصحاب وطنفروش فتنه آمریکایی - اسرائیلی ۸۸ و شماری از مدعیان اصلاحات و اعتدال بر زبان و قلم دارند و ادعا میکنند که تحقق آن، مخصوصا برای مقابله با تهدیدهای اخیر آمریکا علیه کشورمان ضرورت حیاتی دارد.»
این روزنامه که مسئولیت آن را حسین شریعتمداری، نماینده خامنهای در موسسه کیهان بر عهده دارد، هدف اطلاحطلبان و اعتدالگرایان از طرح آشتی ملی را "ورود به ساختار نظام و نفوذ به مراکز تصمیمساز و سیاستپرداز با هدف تغییر محاسبات مسئولان و نهایتا پیگیری مأموریت وطنفروشانه قبلی" ارزیابی کرده است.
سرمقالهنویس کیهان نوشته است: «پذیرش اصحاب فتنه در ساختار نظام، مانند آن است که دزدان سرگردنه را برای حفاظت از اموال و دارایی مردم به کار گیرند! آنهم دزدان سرگردنه و سارقان مسلحی که از جنایتهای مرتکب شده نه فقط توبه نکرده و پوزش نخواستهاند بلکه اصرار دارند جنایات آنها به فراموشی نیز سپرده شود!»
شرط توبه و عذرخواهی پیش از این از سوی رهبر جمهوری اسلامی نیز مطرح شده و این روزها از سوی حامیان او بیش از گذشته تکرار میشود.
تاجزاده: توبه در کار نیست
مصطفی تاجزاده، معاون وزیر کشور در دولت خاتمی و یکی از زندانیان سیاسی پس از حوادث سال ۸۸ که خرداد امسال بعد از ۷ سال از زندان آزاد شد، ضمن حمایت از طرح آشتی ملی تاکید میکند که "ما اگر اهل توبهنامه نوشتن و چنین كارهایی بودیم" این کار را در سالهای گذشته برای رهایی از حبس انجام میدادیم.
به نظر میرسد حساسیت بیش از حد اصولگرایان و اقتدارگرایان به طرح آشتی ملی با نگرانی آنها از تحولات احتمالی در وضعیت کروبی، موسوی و رهنورد و تاثیر آن بر انتخابات آینده ریاست جمهوری بیارتباط نباشد.
نایب رئیس مجلس، علی مطهری در حاشیه راهپیمایی ۲۲ بهمن در گفتوگو با خبرنگاران ابراز امیدواری کرد که رایزنیهایی که در حال انجام است به نتیجه برسد و او بتواند به زودی با کروبی، موسوی و رهنورد ملاقات کند.
روزنامه جوان در انتهای گزارش یاد شده آورده است: «طرح پیوسته و طراحی شده و دامنهدار مسئله آشتی ملی و رفع حصر و همچنین تضمین افرادی بر پایه قول سران غائله مبنی بر عدمتكرار رفتار گذشته، نشان میدهد اهداف نظام در حصر سران فتنه تاكنون "كارساز" و در صورت استمرار در انتخابات ۹۶ نیز "راهگشا" خواهد بود.»
پیادهشدگان از "قطار انقلاب" به روایت تصویر
در جریان انقلاب سال ۵۷، افراد متفاوتی نقش داشتند. به مرور زمان برخی از آنها به خواست خود از "قطار انقلاب" پیاده شدند. برخی نیز با زور از "قطار انقلاب" به بیرون پرتاب شدند. تصاویر شماری از آنها را در این گزارش ببینید.
عکس: parsine
عباس امیرانتظام (سمت راست)
با وقوع انقلاب اسلامی در سال ۵۷، عباس امیرانتظام به عنوان سخنگوی دولت موقت منصوب شد. وقتی "دانشجویان خط امام" سفارت آمریکا در تهران را اشغال کردند، او از منصب خود استعفا داد و به عنوان سفیر ایران به سوئد رفت. پس از مدتی به ایران فرا خوانده شد و از سوی دادستان کل کشور با اتهاماتی چون "همکاری با سازمان جاسوسی سیا" به اعدام محکوم شد. اندکی بعد این حکم به حبس ابد تقلیل یافت.
عکس: rouzshomar
محمد موسوی خوئینیها
بسیاری از "دانشجویان خط امام" که در جریان اشغال سفارت آمریکا نقش اساسی داشتند به مرور زمان از قطار انقلاب به بیرون پرتاب شدند. محمد موسوی خوئینیها (سمت چپ) در کنار ابراهیم اصغرزاده از "دانشجویان خط امام" در جریان گروگانگیری و اشغال سفارت آمریکا. پس از انتخابات ۸۸ محمد موسوی خوئینیها از سوی اعضای حزب موتلفه به "مدیریت کودتای مخملی" متهم شد.
عکس: Fars
سعید حجاریان
سعید حجاریان را یکی از پایهگذاران وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی معرفی میکنند. او از جمله فعالان سیاسی ایرانی بود که پس از انتخابات سال ۸۸ مدتی روانه زندان شد.
عکس: ammariyon
بهزاد نبوی
با وقوع انقلاب اسلامی بهزاد نبوی (نفر دوم از سمت چپ) عضو شورای مرکزی سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی ایران بود. او در دورههای مختلف، معاون نخستوزیر، وزیر و نایب رئیس مجلس بوده است. پس از انتخابات سال ۸۸ او به ۵ سال زندان محکوم شد.
عکس: tarikhirani
کریم سنجابی
با تشکیل دولت موقت، کریم سنجابی (نفر سمت راست) به عنوان وزیر امور خارجه ایران منصوب شد. او در اعتراض به اشغال سفارت آمریکا از این سمت استعفا کرد. او جزو اعضای کمیته مرکزی جبهه ملی بود. در دهه شصت روحالله خمینی بنیانگذار جمهوری اسلامی جبهه ملی را "مرتد" خواند. دستگیری اعضای جبهه ملی آغاز شد. کریم سنجابی پس از چند ماه زندگی مخفیانه از ایران فرار کرد. او سال ۱۳۷۴ در آمریکا درگذشت.
عکس: iichs
داریوش فروهر (نفر سوم از سمت چپ)
با وقوع انقلاب سال ۵۷، داریوش فروهر به عنوان وزیر کار دولت مهدی بازرگان منصوب شد. او دبیر کل حزب ملت ایران بود. داریوش فروهر همچنین کاندید اولین دوره انتخابات ریاستجمهوری پس از انقلاب سال ۵۷ بود. در سال ۷۷ او و همسرش پروانه اسکندری در جریان "قتلهای زنجیرهای" ترور شدند.
عکس: seratnews
مهدی بازرگان، نخستوزیر مستعفی
مهدی بازرگان اولین نخست وزیر ایران پس از انقلاب ۵۷ بود. با اشغال سفارت آمریکا دولت بازرگان در اعتراض به این اقدام استعفا کرد. بازرگان پس از ثبت نام در انتخابات ریاستجمهوری سال ۶۴ از سوی حاکمیت "ردصلاحیت" شد. او یکی از بنیادگذاران نهضت آزادی و نماینده مجلس اول بود. بازرگان در ۳۰ دی ۱۳۷۳ در سوئیس درگذشت. وی برای درمان به ژنو رفته بود. پیکر او به ایران بازگردانده شد.
عکس: parsine
میرحسین موسوی
در اوایل انقلاب میرحسین موسوی به حزب "جمهوری اسلامی" پیوست. از سال ۱۳۶۰ تا سال ۱۳۶۸ او نخستوزیر ایران بود. او یکی از نامزدهای انتخابات ریاستجمهوری سال ۸۸ بود. پس از انتخابات سال ۸۸ او بدون هیچ محاکمهای تا کنون در حصر خانگی به سر میبرد.
عکس: aftabnews
زهرا رهنورد
زهرا رهنورد همسر میرحسین موسوی سالها ریاست دانشگاه "الزهرا" را بر عهده داشت. با وقوع حوادث پس از انتخابات سال ۸۸، او نیز همچون همسر خود تا کنون بدون محاکمه در حصر خانگی به سر میبرد.
عکس: picture-alliance/abaca/S. Danial
مهدی کروبی
با وقوع انقلاب اسلامی مهدی کروبی به فرمان روحالله خمینی "بنیاد شهید انقلاب اسلامی" و "کمیته امداد" را تاسیس کرد. او در دورههای محتلف مجلس شورای اسلامی نماینده، نایب رئیس و رئیس مجلس شورای اسلامی بوده است. او نیز نامزد انتخابات ریاستجمهوری سال ۸۸ بود. با وقوع حوادث پس از آن انتخابات او نیز تا کنون بدون محاکمه در حصر خانگی به سر میبرد.
عکس: karroubi.ir
محمد خاتمی
محمد خاتمی در سال ۱۳۶۰ به فرمان روحالله خمینی سرپرست موسسه مطبوعاتی کیهان شد. در کابینه میرحسین موسوی و همچنین دولت هاشمی رفسنجانی وزیر "فرهنگ و ارشاد اسلامی" بود. سال ۱۳۷۶ به عنوان رئیس جمهور ایران انتخاب شد. با وقوع حوادث پس از انتخابات ریاستجمهوری سال ۸۸ او از سوی مقامات امنیتی "ممنوع الخروج" و "ممنوعالتصویر" شده است.
عکس: ISNA
ابوالحسن بنیصدر
ابوالحسن بنیصدر اولین رئیس جمهوری در دوران جمهوری اسلامی بود. او سمتهایی همچون "فرماندهی کل قوا" و "ریاست شورای انقلاب" را داشت. در سال ۱۳۶۰ مجلس شورای اسلامی "عدم کفایت" بنی صدر در پست ریاست جمهوری را اعلام کرد که به امضای روحالله خمینی هم رسید. به این ترتیب دوران ریاستجمهوری او ناتمام ماند و از ایران خارج شد. او به فرانسه رفت و از آن زمان جزو مخالفان جمهوری اسلامی محسوب میشود.
عکس: tarikhirani.ir
صادق قطبزاده
صادق قطبزاده ۱۲ بهمن ۱۳۵۷ به ایران بازگشت. او در پی پیروزی انقلاب به ریاست سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران منصوب شد. او در سال ۱۳۶۱ به اتهام "مشارکت در کودتا و توطئه برای قتل روحالله خمینی" در دادگاه ارتش به ریاست محمد محمدی ریشهری محاکمه و در ۲۵ شهریور ۶۱ اعدام شد.
عکس: sarafsazan.com
عزت الله سحابی
عزت الله سحابی رهبر شورای فعالان ملی مذهبی ایران، عضو شورای انقلاب، عضو شورای ملی صلح، نماینده مردم تهران در اولین مجلس خبرگان قانون اساسی و نماینده تهران در دوره اول مجلس و نیز رئیس سازمان برنامه و بودجه در دولت مهدی بازرگان بود. او بیش از ۳ سال را در زندان جمهوری اسلامی سپری کرد. عزت الله سحابی ۱۰ خرداد ۹۰ در تهران درگذشت.
عکس: sahamnews
حسینعلی منتظری
حسینعلی منتظری مرجع تقلید شیعه، در سال ۱۳۶۴ به عنوان قائم مقام رهبر جمهوری اسلامی منصوب شد. او که به دلیل "کشتار زندانیان سیاسی" در سال ۱۳۶۷ با روح الله خمینی اختلاف نظر داشت در سال ۱۳۶۸ از مقام قائم مقامی رهبر جمهوری اسلامی کنار گذاشته شد. آیتالله منتظری سال ۷۶، پس از آنکه بر «محدود بودن قدرت رهبری طبق قانون اساسی» تاکید کرد، به مدت بیش از ۵ سال در حصر خانگی قرار گرفت. او سال ۱۳۸۸ درگذشت.