درگیریهای خشونتآمیز در اورشلیم با بیش از ۳۰۰ زخمی فلسطینی ادامه دارد و نیروهای حماس چند موشک به سمت این شهر و اطراف آن شلیک کردهاند. شاخه نظامی حماس پیشتر اسرائیل را تهدید کرده بود.
تبلیغات
اسلامگرایان افراطی حماس اندکی پس از خاتمه اولتیماتوم به نیروهای اسرائیل در ساعت شش بعد از ظهر دوشنبه، دهم مه (۲۰ اردیبهشت) چند موشک به سمت اسرائیل، از جمله به شهر اورشلیم (بیتالمقدس) پرتاب کردند.
به گزارش خبرگزاری آلمان، موشکها از باریکه غزه پرتاب شدهاند و در چند شهر از حمله اورشلیم صدای آژیر خطر حمله هوایی به گوش رسیده است.
یگانهای عزالدین قسام، بازوی نظامی جنبش حماس پیشتر اخطار داده بود که اگر نیروهای اسرائیلی از مناطق حساس اورشلیم، از جمله از اطراف مسجدالاقصی عقبنشینی نکنند مسئولیت تمام رویدادهای پس از مهلت تعیین شده بر عهده آنها خواهد بود.
ظاهرا دستکم هفت موشک به سمت اسرائیل پرتاب شده و سامانه دفاع ضد هوایی موسوم به گنبد آهنین تنها موفق شده یکی از آنها را رهگیری و منهدم کند.
چند انفجار در اورشلیم
منابع خبری از شنیده شدن صدای چند انفجار در اورشلیم خبر دادهاند و پلیس اسرائیل وقوع چند حمله در اطراف این شهر را تائید کرده است.
بنابر گزارشها در پی حملههای موشکی از باریکه غزه مسیر یک راهپیمایی که قرار بود به مناسبت "روز اورشلیم" برگزار شود تغییر داده شد و ساختمان پارلمان تخلیه و نمایندگان به پناهگاه منتقل شدهاند.
سخنگوی حماس میگوید حمله موشکی به اورشلیم پیامی به "دشمن" بود تا هشدارهای فلسطینیها را جدی بگیرند.
پلیس اسرائیل و نیروهای گارد مرزی صبح دوشنبه برای سومین بار طی روزهای گذشته برای مقابله با فلسطینیانی که در محوطه مسجدالاقصی و صحن موسوم به "حرم شریف" تجمع کرده و به سمت ماموران سنگ میپرانند وارد این محل شدند.
شاخه نظامی حماس به نیروهای اسرائیلی و یهودیان شهرکنشین اخطار کرده بود تا ساعت شش شامگاه دوشنبه به وقت محلی محوطه "حرم شریف" و محله "شیخ جراح" در شرق اورشلیم را ترک کنند. حماس همچنین خواستار آزادی تمام فلسطینیان بازداشت شده در درگیریهای اخیر شده است.
گفته میشود پلیس اسرائیل در درگیریهای صبح دوشنبه در اطراف مسجدالاقصی برای متفرق کردن فلسطینیانی که به سمت ماموران سنگ پرتاب میکردند از گاز اشکآور و گلولههای پلاستیکی استفاده کرده است.
درگیریهای خشونتآمیز با صدها مجروح
نیروهای امدادی فلسطینی از مجروح شدن بیش از ۳۰۰ نفر سخن میگویند و پلیس اسرائیل میگوید دستکم ۲۰ مامور پلیس هم مجروح شدهاند.
از آغاز ماه رمضان وضعیت در کرانه باختری رود اردن و بخش شرقی اورشلیم که اغلب ساکنان آن را عربها تشکیل میدهند بحرانی شده است.
بسیاری از فلسطینیان از این که پلیس اسرائیل در این ایام محدوده مرکز قدیمی شهر اورشلیم و اطراف مسجدالاقصی را مسدود کرده و جلوی تجمع در این منطقه را گرفته به شدت خشمگین شدهاند.
برنامه تخلیه برخی خانهها در محله "شیخ جراح" آتش این خشم را شعلهورتر کرده است. در شبهای گذشته مناطق شرقی اورشلیم مدام شاهد درگیریهای خشونتآمیز با مجروحان فراوان بوده است.
مناقشه قدیمی بر سر وضعیت اورشلیم
اختلاف بر سر موقعیت اورشلیم از موارد پرمناقشه در بحران خاورمیانه به شمار میرود. اسرائیل اورشلیم را "پایتخت همیشگی و غیرقابل تقسیم" خود میداند در حالی که فلسطینیان خواستار تشکیل یک کشور مستقل فلسطینی هستند که پایتخت آن شرق این شهر باشد.
اسرائیل در جنگهای شش روزه سال ۱۹۶۷ بخش شرقی اورشلیم را اشغال کرد و روز دوشنبه آغاز مراسمی بود که برای بزرگداشت روز "یکپارچگی اورشلیم" برگزار میشود.
پلیس اسرائیل برای پیشگیری از تشدید درگیریها مسیر پیشبینی شده راهپیمایی روز "یکپارچگی اورشلیم" را تغییر داد و ورود راهپیمایان به "حرم شریف" را ممنوع اعلام کرد.
به گزارش میدلایست نیوز، شاخه نظامی جنبش جهاد اسلامی در باریکه غزه روز دوشنبه ادعا کرد ۳۰ موشک به سمت شهر سدیروت اسرائیل شلیک کرده است. منابع اسرائیلی این خبر را تائید نکردهاند. برخی منابع میگویند دستکم سه موشک به اهدافی در اورشلیم شلیک شده است.
روایتی تصویری از شهر پرماجرای اورشلیم در گذر تاریخ
اورشلیم (بیتالمقدس) از کهنترین شهرهای جهان است و از شهرهایی که بر سر آن جنگهای فراوانی در گذر تاریخ صورت گرفته است. یهودیان، مسیحیان و مسلمانان آن را شهری مقدس میدانند و مشاجره بر سر این شهر همچنان ادامه دارد.
عکس: picture-alliance/Zumapress/S. Qaq
اورشلیم (بیتالمقدس)، شهر داوود
آن گونه که در عهد عتیق روایت شده، داود، پادشاه قوم بنیاسرائیل اورشلیم را حدود یکهزار سال پیش از میلاد مسیح از دست یبوسیان (تیرهای از کنعانیان) آزاد ساخت. او اورشلیم را به مرکز حکمرانی و کانون دینی قلمرو خود بدل کرد. طبق روایت انجیل سلیمان، فرزند او، تلاشهای پدرش در راستای گسترش اورشلیم را ادامه داد و معبد مقدس یا هیکل سلیمان را که به معبد اول معروف است، در این شهر بنا کرد.
عکس: Imago/Leemage
بازگشت به اورشلیم در دوران کوروش کبیر
نبوکد نصر دوم (بخت نصر)، پادشاه بابل در سالهای ۵۹۷ و ۵۸۶ پیش از میلاد اورشلیم را تسخیر کرد و دست به نابودی معبد "هیکل سلیمان" در این شهر زد. او پس از فتح اورشلیم همچنین دستور حبس یهودیان را داد و بسیاری از آنان را آواره کرد. کوروش کبیر، پادشاه هخامنشی، پس از آنکه بابل را به تصرف خود درآورد به یهودیان اجازه داد که به بیتالمقدس بازگردند، معبد اول را بازسازی کنند و همچنین کنیسه بسازند.
عکس: picture-alliance/Mary Evans Picture Library
اورشلیم در دوران روم و بیزانس
اورشلیم از سال ۶۳ پس از میلاد مسیح تحت سلطه روم باستان بود. یهودیان در این دوران دست به مقاومت در برابر امپراتوری روم زدند. در سال ۶۶ میلادی بود که جنگ بین یهودیان و رومیان آغاز شد. این جنگ که چهار سال طول کشید، با پیروزی رومیان و نابودی دوباره معابد اورشلیم پایان یافت. حکومتهای روم و بیزانس در مجموع حدود شش قرن بر اورشلیم حکم راندند.
عکس: Historical Picture Archive/COR
فتح اورشلیم به دست اعراب
اعراب در جریان گسترش دین اسلام موفق به فتح اورشلیم شدند. به دستور عمر، خلیفه مسلمانان بود که اورشلیم در سال ۶۳۷ میلادی محاصره و در نهایت تسخیر شد. در دوران سلطه مسلمانان بر اورشلیم جنگ قدرت میان حکمرانان حاکم بود و چهرههای گوناگونی که با هم دشمنی داشتند، زمام امور در این شهر را به دست گرفتند.
عکس: Selva/Leemage
جنگهای صلیبی
گسترش سلطه و قلمرو سلجوقیان از سال ۱۰۷۰ میلادی به بعد نگرانی پادشاهان قلمروهای مسیحی را برانگیخت و سبب شد که پاپ اوربان دوم، مسیحیان را به جنگ صلیبی فراخواند. مسیحیان در طی ۲۰۰ سال دست به پنج جنگ صلیبی زدند تا اورشلیم را فتح کنند. تلاشهای آنان گاه نتیجهبخش بود، اما در سال ۱۲۴۴ میلادی مسلمانان بار دیگر توانستند این شهر مقدس را به تصرف خود درآورند و بر آن حکم برانند.
عکس: picture-alliance/akg-images
عثمانیان و سلطه بریتانیا
عثمانیان پس از فتح عربستان و مصر اورشلیم را در سال ۱۵۳۵ میلادی به یکی از مراکز دستگاه اداری خود بدل کردند. این شهر در نخستین دهه پس از تصرف عثمانیان شاهد شکوفایی و رونقی اقتصادی بود. در سال ۱۹۱۷ و در پی فروپاشی امپراتوری عثمانی، قلمرو فلسطین و به این ترتیب اورشلیم تحت کنترل بریتانیا قرار گرفت.
عکس: Gemeinfrei
شهری دو پاره
بریتانیا پس از پایان جنگ جهانی دوم به حکمرانی خود بر فلسطین پایان داد. سازمان ملل متحد به تقسیم فلسطین رأی مثبت داد تا بازماندگان هولوکاست وطنی جدید بیابند. شماری از کشورهای عربی در پی این تصمیم علیه اسرائیل وارد جنگ شدند و بخشی از اورشلیم را به تصرف خود درآورند. تا سال ۱۹۶۷ اورشلیم به بخش غربی (اسرائیلی) و بخش شرقی (اردنی) تقسیم شده بود.
عکس: Gemeinfrei
تصرف اورشلیم توسط اسرائیل
اسرائیل در سال ۱۹۶۷ و در جریان جنگ شش روزه علیه مصر، اردن و سوریه موفق شد شبهجزیره سینا، نوار غزه، کرانه باختری رود اردن، بلندیهای جولان و اورشلیم شرقی را به تصرف خود درآورد. چتربازان اسرائیلی توانستد به بخش قدیمی اورشلیم رخنه کنند و برای نخستین بار از سال ۱۹۴۹ به این سو جلوی دیوار ندبه بایستند. اسرائیل به این ترتیب اداره بخش شرقی اورشلیم را برعهده گرفت.
اسرائیل از آن زمان به مسلمانان اجازه داده که به کوه زیتون، واقع در بخش شرقی اورشلیم برای زیارت بروند و از مسجد الاقصی بازدید و در آنجا عبادت کنند. مجموعه مسجد الاقصی اکنون در منطقهای قرار دارد که اداره آن را مسلمانان عهدهدار هستند و زیر نظر مفتی اورشلیم اداره میشود. مسجدالاقصی سومین زیارتگاه مهم مسلمانان پس از مسجدالحرام و مسجدالنبی در مکه و مدینه است.
عکس: Getty Images/AFP/A. Gharabli
وضعیت نامشخص
اورشلیم تا به امروز یکی از موانع میان اسرائیل و فلسطین در راه رسیدن به صلح است. اسرائیل در سال ۱۹۸۰ اعلام کرد که اورشلیم "پایتخت ابدی و تقسیمناپذیر" این کشوراست. پس از آنکه اردن در سال ۱۹۸۸ از حق مالکیت کرانه باختری و اورشلیم شرقی چشم پوشید، دولت فلسطین اعلام موجودیت کرد و بخش شرقی اورشلیم را پایتخت خود دانست. وضعیت حقوقی اورشلیم یکی از مهمترین موضوعات در مناقشه اسرائیل و فلسطینیان محسوب میشود.