شبکه خبری آمریکایی "ای بی سی نیوز" از هدیه بوئینگ لوکس ۸ -۷۴۷ قطر به دونالد ترامپ خبر داده که قرار است بعنوان "ایرفورس وان" از آن استفاده شود. همزمان با اوجگیری انتقادها، قطر این خبر را تکذیب کرد.
دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در سفر با ایر فورس وانعکس: Manuel Balce Ceneta/AP Photo/picture alliance
تبلیغات
شبکه خبری "ای بیسی نیوز" آمریکا روز یکشنبه ۱۱ مه (۲۱ اردیبهشت) گزارش داد که قطر قصد دارد هواپیمای بوئینگ لوکس ۸ -۷۴۷ را به دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا هدیه دهد. بنا بر این گزارش قرار است پس از پایان دوران ریاست جمهوری ترامپ، این هواپیما در اختیار "بنیاد کتابخانه ریاست جمهوری" قرار گیرد که او بتواند همچنان از آن استفاده کند.
طبق این گزارش، ترامپ قرار است از این هواپیمای لوکس بعنوان، هواپیمای اختصاصی رئیس جمهور که به آن "ایر فورس وان" نیز گفته میشود استفاده کند.
گزارش "ای بیسی نیوز" میافزاید که ترامپ در ماه فوریه گذشته از این هواپیمای متعلق به قطر در حالی که در فرودگاه "پالم بیج اینترنشنال" پارک شده بود دیدن کرده است.
ترامپ مدتها است که از هواپیمای ایر فورس وان کنونی ریاست جمهوری ناراضی است. او در اوایل سال جاری پس از اینکه بوئینگ از تاخیر در ساخت هواپیماهای جدید خبر داد، اعلام کرد که دولت در حال بررسی استفاده از هواپیماهای جایگزین است.
بوئینگ در سال ۲۰۱۸ اعلام کرده بود که تا پایان سال ۲۰۲۴ دو فروند هواپیمای بوئینگ ۸ -۷۴۷ به ارزش ۹. ۳ میلیارد دلار در اختیار کاخ سفید قرار خواهد داد.
تبلیغات
قطر هدیه هواپیما را "نادرست" خواند
متعاقب گزارش "ای بیسی نیوز" در مورد هدیه هواپیمای بوئینگ به ارزش ۴۰۰ میلیون دلار به ترامپ، علی الانصاری، رایزن مطبوعاتی قطر در آمریکا این خبر را "نادرست" خواند و به روزنامه "پولیتیکو" گفت که "این هدیه هنوز مورد توافق کامل قرار نگرفته است".
او گفت: «واگذاری احتمالی یک هواپیما که موقتا بعنوان ایر فورس وان مورد استفاده قرار گیرد از سوی وزراتخانههای دفاع قطر و آمریکا در حال بررسی است. این موضع از طرف بخشهای حقوقی وزارتخانهها در حال بررسی است و هنوز تصمیمی اتخاذ نشده است.»
"هدیهای" که موج انتقادات را برانگیخت
چاک شومر، رهبر فراکسیون اقلیت در سنای آمریکا در زمینه هدیه هواپیمای لوکس از سوی قطر به ترامپ با انتقاد در شبکه اکس نوشت: « هیچ چیزی بیشتر از ایر فورس وان که قطر هدیه داده مناسب "آمریکا اول" نیست.»
او افزود: «موضوع تنها بر سر رشوهخواری نیست، بلکه نفوذ درجه یک خارجی با فضای بیشتر برای آزادی پاها است.»
سناتور آدام شیف از کالیفرنیا نیز ترامپ را متهم به نقض ماده یکم قانون اساسی کرد. این قانون شخصیتهای رسمی و اعضای دولت را از دریافت "هدیه، دستمزد، مناصب دولتی یا هرگونه عنوان از پادشاهان، حکمرانان یا دولتهای خارجی" بدون اجازه کنگره ممنوع اعلام کرده است.
سناتور شفیت در شبکه اکس نوشت که "کاملا روشن است که یک قصر هوایی به ارزش ۴۰۰ میلیون دلار از یک حکمران خارجی" در زمینه نقض قانون اساسی محسوب میشود.
انتقادها تنها به اپوزیسیون محدود نماند. لورا لومر، فعال سیاسی که به جناح ترامپ نزدیک است، قبول احتمالی این هدیه را "لکه ننگ" نامید.
لومر در شبکه اکس نوشت: «ما نمیتوانیم یک هدیه ۴۰۰ میلیون دلاری از جهادگرایان کت و شلوارپوش قبول کنیم.»
او افزود: «قطر از همان نیروهای نیابتی ایران، حماس و حزبالله حمایت مالی میکند که سربازان آمریکایی را به قتل رساندهاند.»
"اتاق بیضی متحرک"؛ هواپیمای مخصوص رئیسجمهور آمریکا
هواپیمای رئیسجمهور آمریکا موسوم به "ایر فورس وان" مسلما معروفترین هواپیمای جهان است. اظهارات جنجالی اخیر ترامپ در مورد این هواپیماها بهانهای شد تا نگاهی به تاریخچه ایر فورس وان در صد سال گذشته بیندازیم.
عکس: The Boeing Company
دونالد ترامپ، میلیاردر آمریکایی تا کنون برای سفرهایش از جت شخصی خود (بوئینگ ۷۵۷) استفاده میکرد. او نیز اما از این پس در مقام رئیسجمهور منتخب آمریکا همانند تمام رؤسای جمهور پیشین مهمان "هواپیمای شماره یک نیروی هوایی آمریکا" (Air Force One) از نوع بوئینگ ۷۴۷ خواهد بود؛ هواپیمایی با تجهیزات ارتباطی مجهز، قابلیت سوختگیری در هوا و سیستمهایی برای کنترل جنگ در مواقع حساس.
عکس: picture-alliance/empics
سال گذشته پنتاگون ساخت دو هواپیمای جدید به منظور حمل و نقل رئیسجمهور آمریکا را به شرکت بوئینگ سفارش داد. نیروی هوایی آمریکا به تازگی اعلام کرد که هزینه ساخت هر کدام از این هواپیماها بالغ بر یک میلیارد و ۶۵ میلیون دلار خواهد بود. چین یکی از مشتریان اصلی بوئینگ به شمار میرود. رئیس بوئینگ اخیرا نسبت به رویکرد سیاسی دولت آینده ترامپ نسبت به چین اظهار نگرانی کرده بود.
عکس: picture-alliance/ NurPhoto/E. Contini
این سخنان واکنش سریع ترامپ را در شبکه توئیتر به همراه داشت. او بلافاصله نوشت: «بوئینگ در حال ساخت یک ایر فورس وان ۷۴۷ برای رؤسایجمهور آینده است، اما هزینهها افسارگسیخته شدهاند، بیش از ۴ میلیارد دلار. سفارش را لغو کنید!» پس از آن سهام بوئینگ بلافاصله سقوط کرد. هم مسئولان بوئینگ و هم کاخ سفید رقمی را که ترامپ به عنوان هزینه ساخت عنوان کرده بود، زیر سئوال بردند.
عکس: Twitter/realDonaldTrump
"هواپیمای شماره یک نیروی هوایی آمریکا" یا ایر فورس وان در اصل به هر گونه هواپیمایی اطلاق میشود که حامل رئیسجمهور آمریکا باشد. در سال ۱۹۱۰ تئودور روزولت برای مدتی کوتاه سوار بر هواپیمای "پرنده رایت" شد که نخستین سازه موفقیتآمیز سنگین با قابلیت حمل انسان در هوا بود. به این ترتیب روزولت نخستین رئیسجمهور تاریخ آمریکا لقب گرفت که سوار بر هواپیما شد.
عکس: Public domain
ایر فورس وان تاریخی پرفراز و نشیب دارد. در سال ۱۹۴۳ یک "بوئینگ ۳۱۴ کلیپر" به نام "دیکسی کلیپر" با طی مسیری بیش از ۸ هزار کیلومتر روزولت را برای شرکت در یک کنفرانس به کازابلانکا برد؛ کنفرانسی با حضور وینستون چرچیل و شارل دوگل که در آن در مورد ادامه روند جنگ جهانی دوم بحث شد. در راه برگشت روزولت تولدش را در اتاق غذاخوری هواپیما جشن گرفت.
عکس: The Boeing Company
در سال ۱۹۴۵ هواپیمای داگلاس سی− ۵۴ اسکای مستر ملقب به "گاو مقدس" برای استفاده روزولت آماده شد. این هواپیما مجهز به تلفن رادیویی، اتاق خواب و حتی آسانسوری برای انتقال صندلی چرخدار روزولت بود و نخستین هواپیمای ریاستجمهوری آمریکا لقب گرفت. "گاو مقدس" تنها یک بار در سال ۱۹۴۵ به پرواز درآمد و روزولت را به کنفرانس تاریخی یالتا در شبه جزیره کریمه کنونی برد. روزولت در ماه آوریل همان سال درگذشت.
عکس: The Boeing Company
هری اس. ترومن در سال ۱۹۴۷ "گاو مقدس" را با هواپیمای داگلاس دیسی− ۶ لیفتمستر جایگزین کرد. این هواپیما نخستین هواپیمای ریاستجمهوری آمریکا به شمار میرفت که بدنه آن به طور اختصاصی (به شکل عقاب) رنگآمیزی شده بود. این هواپیما به دارازای ۳۱ متر، ظرفیت حمل ۱۰۲ مسافر و حداکثر سرعت نزدیک به ۵۰۰ کیلومتر در ساعت را داشت.
عکس: Truman Presidential Library
از دهه ۱۹۶۰ به بعد فناوری جت اجازه داد تا رهبران کشورهای جهان بیشتر فرصت دیدارهای رو در رو را داشته باشند. سال ۱۹۷۲ نیکسون نخستین رئیسجمهوری بود که سوار بر Special Air Mission به چین سفر کرد. ژاکلین کندی، بانوی اول وقت آمریکا، کسی بود که نشان ویژه ایر فورس وان را سفارش داد: رنگ آبی و سفید با حروف درشت "ایالات متحده آمریکا" روی بدنه و پرچم آمریکا روی دم هواپیما؛ نشانی که تا کنون دوام داشته است.
عکس: Byron E. Schumaker, White House Photo
یکی از روزهای به یادماندنی در تاریخ ایر فورس وان ادای سوگند لیندون بی. جانسون، معاون جان اف کندی به عنوان رئیسجمهور جدید آمریکا در هواپیمایSAM 26000 ساعاتی پس از ترور کندی بود. جسد کندی توسط همان هواپیما به واشنگتن انتقال داده شد و یک دهه بعد همان هواپیما جسد جانسون را پس از برگزاری رسمی مراسم ترحیم در واشنگتن به تگزاس منتقل کرد.
عکس: Public domain
در سال ۱۹۷۲ در دوران ریاستجمهوری نیکسون هواپیمای SAM 27000 جایگزین SAM 26000 شد و تا سال ۱۹۹۰ به عنوان هواپیمای ویژه ریاستجمهوری آمریکا به پرواز درآمد. در آن سال جرج بوش پدر، رئیسجمهور وقت آمریکا سفارش ساخت نخستین هواپیمای بوئینگ ۷۴۷ را داد. SAM 27000 رسما در سال ۲۰۰۱ بازنشسته شد و از سال ۲۰۰۵ در موزه ریاستجمهوری رونالد ریگان در کالیفرنیا در معرض دید عموم قرار دارد.
عکس: Imago/D. Delimont
ایر فورس وان چیزی فراتر از یک هواپیمای ساده است. رئیس جمهور به واسطه تجهیزات مدرنی که در هواپیما تعبیه شده است، در هر کجای دنیا که باشد میتواند کشور را اداره کند. به همین دلیل نیز به این هواپیما لقب "اتاق بیضی متحرک" را دادهاند. اتاق بیضی دفتر کار رئیسجمهور در کاخ سفید است.
عکس: picture-alliance/AP Photo/White House
بیل کلینتون، رئیسجمهور پیشین آمریکا و بانوی اول در حال تعارف کردن شکلات به یکی از خبرنگاران شبکه ایبیسی و دیگر اعضای رسانهها به مناسبت روز ولنتاین. تصویر متعلق به سال ۱۹۹۹ و سفر رئیسجمهور و همسرش با هواپیمای ویژه ریاستجمهوری به مکزیک برای دیدار با رئیسجمهور وقت این کشور است.
عکس: picture-alliance/AP Photo/G. Gibson
در این تصویر جرج دبلیو بوش، رئیسجمهور وقت آمریکا همراه با آری فلایشر، سخنگوی کاخ سفید (چپ) و کارل روو، مشاور ارشدش در حین جلسهای اضطراری در مورد حمله تروریستی یازده سپتامبر در هواپیمای ایر فورس وان دیده میشوند.
عکس: picture-alliance/Everett Colle
از سال ۱۹۹۰ تا به امروز دو هواپیمای بوئینگ ویسی-۲۵ در خدمت رؤسای جمهور آمریکا هستند. فضای داخلی این هواپیماها بالغ بر ۳۷۱ متر مربع شامل اتاقهای شخصی ریاستجمهوری، اتاقهای کاری، فضای کار و استراحت برای کارکنان دفتر ریاستجمهوری، خبرنگاران و خدمه هواپیماست.
عکس: Reuters/Jonathan Ernst
هواپیماهای ویژه ریاستجمهوری آمریکا دارای خطوط امن تلفنی و سیستمهای ایمن ارتباطات کامپیوتری و نیز دو آشپزخانه مجهز هستند که ظرفیت پذیرایی همزمان از ۱۰۰ سرنشین را دارد. ایر فورس وان میتواند بدون توقف رئیسجمهور آمریکا را از واشنگتن به توکیو ببرد که مسافتی ۹۷۰۰ کیلومتری است.
عکس: White House/Pete Souza
هواپیماهای جدید ایر فورس وان از نوع بوئینگ ۸ ۷۴۷− خواهند بود که مجهز به سیستم دفاعی در برابر پالسهای الکترومغناطیسی، قابلیت سوختگیری در هوا و سیستم دفاع موشکی هستند. هواپیماهای ایر فورس وان ترامپ بیش از دو برابر درازتر و بیش از سه برابر سریعتر از هواپیمای "دیکسی کلیپر" فرانکلین روزولت در سال ۱۹۴۳ خواهند بود.