1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

خاموشی کلودیا کاردیناله؛ کارنامه‌ای فراتراز سینما

۱۴۰۴ مهر ۲, چهارشنبه

کلودیا کاردیناله با کارگردانان بزرگی مانند فدریکو فلینی و ویسکونتی همکاری داشت و بازیگری او در فیلم‌های متفاوتی در خاطره‌ها مانده است. کاردیناله چندین سال سفیر حسن نیت یونسکو برای دفاع از حقوق زنان بود.

کلودیا کاردیناله، بازیگر ایتالیایی
کلودیا کاردیناله، بازیگر ایتالیایی، در سن ۸۷ سالگی در نمور فرانسه درگذشتعکس: Briquet Nicolas/ABACA/IMAGO

لوران ساوری، مدیر برنامه‌های کلودیا کاردیناله، به خبرگزاری فرانسه گفت که این بازیگر روز سه‌شنبه ۲۳ سپتامبر در شهر نمور نزدیک پاریس و در میان فرزندانش چشم از جهان فروبست. علت مرگ اعلام نشده است.

الساندرو جولی، وزیر فرهنگ ایتالیا مرگ او را تایید کرد و کاردیناله را یکی از بزرگ‌ترین بازیگران ایتالیایی تمام دوران‌ها نامید.

امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «او ستاره‌ای است که ما فرانسویان همیشه در قلب خود در ابدیت سینما حفظ خواهیم کرد. او نماد آزادی و استعدادی بود که از رم تا هالیوود و پاریس به آثار بزرگ‌ترین‌ها کمک کرد.»

رشیده داتی، وزیر فرهنگ فرانسه کاردیناله را "موزه‌ای برای بزرگان و تجسم آزادی، قدرت و ظرافت" توصیف کرد.

سابقه حرفه‌ای؛ سفری از مدیترانه تا پرده نقره‌ای

کلودیا کاردیناله، با نام کامل کلود ژوزفین رز کاردیناله، در ۱۵ آوریل ۱۹۳۸ در لا گولت نزدیک تونس، که مستعمره فرانسه بود از والدینی سیسیلی‌الاصل متولد شد. او در محیطی سه‌زبانه (فرانسوی، عربی و گویش سیسیلی) بزرگ شد و ایتالیایی را بعدها آموخت.

در ۱۷ سالگی، پس از برنده شدن در مسابقه "زیباترین ایتالیایی تونس"، اجازه سفری به جشنواره فیلم ونیز را کسب کرد که نقطه آغاز فعالیت سینمایی‌اش بود. اولین نقش سینمایی او در فیلم "گوها" (۱۹۵۸) مقابل عمر شریف بود.

کاردیناله به سرعت به ستاره‌ای در سینمای ایتالیا تبدیل شد و در فیلم‌هایی مانند "معامله بزرگ در خیابان مدونا" (۱۹۵۸) با ویتوریو گاسمن و مارچلو ماسترویانی بازی کرد.

او در بیش از ۱۵۰ فیلم بین‌المللی ظاهر شد و به عنوان موزه کارگردانانی چون ویسکونتی و فلینی شناخته می‌شد. نقش‌های کلیدی او در آثاری مانند "روکو و برادرانش" (۱۹۶۰) و "یوزپلنگ" (۱۹۶۳) ویسکونتی، "هشت و نیم" (۱۹۶۳) فلینی مقابل ماسترویانی، و "کارتوش" (۱۹۶۲) مقابل ژان-پل بلموندو بود.

در هالیووداو در "پلنگ صورتی" (۱۹۶۳) نقش پرنسس دالا را ایفا کرد و در "حرفه‌ای‌ها" (۱۹۶۶) مقابل برت لنکستر و لی ماروین ظاهر شد. نقش او در "روزی روزگاری در غرب" (۱۹۶۸) لئونه نیز به یادماندنی است.

بعدها در فیلم‌هایی مانند "فیتزکارالدو" (۱۹۸۲) ورنر هرتسوگ و اقتباس "هنری چهارم" (۱۹۸۴) مارکو بلوچیو بازی کرد.

رشیده داتی، وزیر فرهنگ فرانسه کاردیناله را "موزه‌ای برای بزرگان و تجسم آزادی، قدرت و ظرافت" توصیف کردە استعکس: picture-alliance/Mary Evans Picture Library

زندگی شخصی، جوایز و فعالیت‌ها

کاردیناله جوایزی چون شیر طلایی جشنواره ونیز (۱۹۹۳) و خرس طلایی جشنواره برلین (۲۰۰۲) را برای کارنامه فعالیت‌های سینمایی‌اش دریافت کرد. او همچنین چندین جایزه دیوید دی دوناتلو ایتالیا را برد، از جمله برای "دختری با چمدان" (۱۹۶۱).

در دهه‌های آخر، کاردیناله بر صحنه تئاتر درخشید و در تولیداتی چون سریال سوئیسی "Bulle" (۲۰۲۰) و فیلم "جزیره بخشش" (۲۰۲۲) ظاهر شد. او تا ۷۹ سالگی می‌گفت: «من هنوز کار می‌کنم، اما به پول اهمیت نمی‌دهم. کمک به کارگردانان جوان مهم است.»

بیشتر بخوانید: کلودیا کاردیناله، زنی از جنس رؤیا

زندگی شخصی کاردیناله با چالش‌های متعددی همراه بود. در نوجوانی او قربانی تجاوز شد که منجر به بارداری ناخواسته و تولد پسرش پاتریک در سال ۱۹۵۸ در لندن گردید.

برای حفظ حرفه سینمایی‌اش پاتریک را به عنوان برادر کوچک‌تر معرفی کرد و او را نزد والدین و خواهرش بزرگ کرد، به طوری که پاتریک تا هفت سالگی از مادر واقعی‌اش بی‌خبر بود.

در سال ۱۹۶۶ با تهیه‌کننده ایتالیایی، فرانکو کریستالدی ازدواج کرد که پاتریک را به فرزندی پذیرفت. اما در اوایل دهه ۱۹۷۰، جدایی از کریستالدی (با طلاق رسمی در ۱۹۷۵) باعث شد برای مدتی از سوی بخشی از سینمای ایتالیا طرد شود.

پس از آن با کارگردان ناپلی، پاسکوآله اسکوئیتیری وارد رابطه‌ای طولانی‌مدت شد که تا مرگ او در ۲۰۱۷ ادامه داشت و با او دختری به نام کلودیا به دنیا آورد.

کاردیناله جوایزی چون شیر طلایی جشنواره ونیز (۱۹۹۳) و خرس طلایی جشنواره برلین (۲۰۰۲) را برای دستاوردهای مادام‌العمر دریافت کردە استعکس: picture alliance/Everett Collection

میراث الهام‌بخش کاردیناله برای زنان

کلودیا کاردیناله به عنوان یک چهره الهام‌بخش برای زنان شناخته می‌شود. به ویژه به دلیل فعالیت‌هایش در زمینه حقوق زنان، غلبه بر چالش‌های شخصی و نشان دادن تصویر زنی قوی و مستقل در سینما.

از سال ۲۰۰۰ او سفیر حسن نیت یونسکو برای دفاع از حقوق زنان بود و به طور فعال برای ترویج حقوق زنان در کشورهای مدیترانه‌ای تلاش کرد.

او از شهرت خود برای حمایت از زنانی که قربانی خشونت هستند یا فرصت‌های برابر ندارند، استفاده کرد و به عنوان یک فمینیست نقش‌آفرین بود. همچنین حامی جنبش‌های #MeToo و Time's Up بود و برای حقوق زنان و افراد LGBTQ مبارزه می‌کرد.

این تجربیات همراه با شجاعتش در رد قالب‌های سنتی نمادهای جنسی مطیع (sex symbol submissive) و نشان دادن زنان قدرتمند در نقش‌های سینمایی، او را به الگویی برای زنان تبدیل کرد. او با جراحی پلاستیک و بوتاکس میانه‌ای نداشت و تا سن بالا به کار ادامه داد، نه برای منفعت مالی که بیشتر برای حمایت از کارگردانان جوان.

کاردیناله بارها تأکید کرد که "همیشه می‌خواستم نشان دهم زنان قوی‌تر هستند". او  خود را یک "مبارز لیبرال" توصیف می‌کرد که برای حقوق زنان می‌جنگد.  در نقش‌هایش طیف وسیعی از تیپ‌های زنان را بازی کرد تا تنوع و قدرت زنان را نشان دهد. خودش در این‌باره می‌گفت: «اگر می‌خواهید این حرفه را دنبال کنید، باید قدرت درونی داشته باشید. هر فیلمی که بازی می‌کنم، مرا به زنی متفاوت تبدیل می‌کند، اما بعد از آن دوباره خودم هستم.»

پرش از قسمت گزارش روز

گزارش روز

پرش از قسمت تازه‌ترین گزارش‌های دویچه وله