خشم ترکیه از تصویب قطعنامه مجلس آلمان در رابطه با "نسل‌کشی"
۱۳۹۵ خرداد ۱۳, پنجشنبه
پارلمان آلمان (بوندستاگ) روز پنجشنبه (۲ ژوئن/۱۳ خرداد) به‌رغم اعتراض شدید دولت ترکیه در قطعنامه‌ای تصویب کرد که کشتار ارمنیان در بیش از صد سال پیش "نسل‌کشی" بوده است. این قطعنامه تقریبا به اتفاق آرا و تنها با یک رای منفی و یک رای ممتنع به تصویب نمایندگان مجلس آلمان رسید.
طرح این قطعنامه را احزاب مسیحی، حزب سوسیال‌دمکرات و حزب سبزهای آلمان به مجلس ارائه داده بودند و در آن کشتار حدود ۵ /۱ میلیون ارمنی در جریان جنگ جهانی اول "نسل‌کشی" خوانده شده است.
بیشتر بخوانید: آلمان نیز کشتار ارمنی‌ها در جنگ جهانی اول را "نسل کشی" خواند
"قطعنامه‌ای غیرمسئولانه و بی‌پایه"
بلافاصله پس از تصویب این قطعنامه دولت ترکیه واکنش نشان داد و سفیر خود را برای رایزنی از آلمان فراخواند. مولود چاوش‌اوغلو، وزیر امور خارجه‌ی ترکیه نیز در توییتر نوشت "قطعنامه‌ی غیرمسئولانه و بی‌پایه چاره‌ی آن نیست که کسی گذشته‌ی تاریک خود را پرده‌پوشی کند".
بر عکس این واکنش‌های مقامات ترکیه، وزارت امور خارجه‌ی ارمنستان، قطعنامه‌ی پارلمان آلمان را ستود.
آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان گفت که مناسبات میان آلمان و ترکیه به‌رغم برخی اختلافات "تنگاتنگ و گسترده" است.
صدراعظم آلمان نیز مانند فرانک والتر اشتاین‌مایر، وزیر امور خارجه‌ی این کشور و نیز زیگمار گابریل، معاون صدراعظم و رئیس حزب سوسیال دمکرات آلمان، به دلیل قرارهای قبلی نتوانستند در رای‌گیری پارلمان درباره‌ی این قطعنامه شرکت کنند.
بیشتر بخوانید: خشم اردوغان از بحث نسل‌کشی ارامنه در پارلمان آلمان
در سخنرانی‌های مربوط به تصویب قطعنامه‌ی یادشده در پارلمان آلمان، اظهارات نوربرت لامرت، رئیس پارلمان برجسته بود. او ترکیه را فراخواند که موضوع کشتار جمعی را در دستور بررسی خود قرار دهد و به آن بپردازد.
لامرت تصریح کرد که دولت کنونی در آنکارا برای رویدادهای آن زمان مسئول نیست، اما مسئول آن چیزی است که در آینده از آن حاصل می‌شود.
لامرت افزود که پارلمان آلمان از سر راه پرسش‌های مزاحم کنار نخواهد رفت، بویژه در جایی که "رایش (امپراتوری) آلمان خود نیز تقصیرکار بوده است".
"نباید همدست منکران شد"
سخنرانان دیگر مانند گرگور گیزی، از حزب چپ آلمان و نیز جم اوزدمیر، رئیس حزب سبزهای آلمان هم به مقصر بودن حکومت رایش که در جریان جنگ جهانی اول متحد امپراتوری عثمانی بود اشاره کردند و گفتند که این حکومت هیچ کار نکرد تا جلوی کشتار منظم ارمنیان و دیگر اقلیت‌ها را بگیرد.
اوزدمیر گفت: «اینکه ما در گذشته همدست این جنایات وحشتناک بوده‌ایم، نباید به این معنا باشد که امروز به همدست منکران آن تبدیل شویم».
رجب طیب اردوغان، رئيس‌جمهوری ترکیه در گذشته بارها ارزیابی آن کشتارها به عنوان "نسل‌کشی" را منکر شده و هشدار داده بود که یک چنین برداشتی، اهانت به کل ترکیه است. یک سخنگوی حزب عدالت و توسعه‌ی ترکیه پس از تصویب قطعنامه‌ی اخیر در پارلمان آلمان گفت که این اقدام به مناسبات دوجانبه‌ی میان دو کشور بطور جدی آسیب می‌زند.
یک سخنگوی دیگر حزب عدالت و توسعه اعلام کرد که پارلمان ترکیه قطعنامه‌ای برضد قطعنامه‌ی پارلمان آلمان تصویب خواهد کرد. گفتنی است که پیش‌تر کمیسیون روابط خارجی پارلمان ترکیه، قطعنامه‌ی مربوط به کشتار ارمنیان در پارلمان آلمان را غیرقانونی ارزیابی کرده بود. به گفته‌ی او این قطعنامه "نمونه‌ی بدی از سیاسی کردن و سوء‌استفاده از آن رویدادها" است.
بیشتر بخوانید: بحران میان آلمان و ترکیه بر سر ارزیابی از کشتار ارامنه
در قطعنامه‌ی مصوب پارلمان آلمان از دولت آلمان خواسته شده که با بررسی گسترده و علنی ماجرای آواره ساختن و تقریبا نابودی کامل ارمنیان در سال‌های ۱۹۱۵ و ۱۹۱۶ و نیز نقش رایش آلمان در این رویدادها، به سهم خود به روشن شدن این موضوع کمک کند.
گفتنی است که رویکرد نسبت به کشتار ارمنیان، مناسبات میان ترکیه با ارمنستان و یک سری کشورهای غربی را نیز تیره کرده است. فرانسه در سال ۲۰۱۱ قانونی وضع کرد که بر طبق آن، انکار نسل‌کشی جرم محسوب می‌شود. این قانون شامل منکران کشتار ارمنیان نیز می‌شود. در پی آن، دولت ترکیه به سفیر خود دستور داد که خاک فرانسه را ترک کند.