خشک شدن سد رودبال؛ پایان ذخیره آبی ۸ شهر و ۵۰ روستا
۱۴۰۲ شهریور ۱۶, پنجشنبه
کاهش بارندگی در استان فارس موجب شده تا ذخیره آبی سد رودبال به پایان برسد. به گفته مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب این استان سد رودبال آب هشت شهر و حدود ۵۰ روستا را تأمین میکرد. برای "حل" مشکل ۴۰ حلقه چاه حفر شده است.
تبلیغات
خبرگزاری ایلنا روز پنجشنبه (۱۶ شهریور) به نقل از علیجان صادقپور، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان فارس از صفر شدن ذخیره آبی سد رودبال، یکی از مهمترین منابع آبی این استان، خبر داد. به گفته این مقام مسئول این سد، آب مورد نیاز هشت شهر و ۵۰ روستا را تأمین میکرد و حدود ۳۲۵ هزار نفر به طور مستقیم از این منبع آبی استفاده میکردند.
علیجان صادقپور سد رودبال را منبع آبرسانی به شهرستانهای فسا، حاجیآباد و داراب خوانده و گفت، سال گذشته نسبت به پایان یافتن ذخیره آب پشت این سد هشدار داده شده بود. این در حالی است که به گفته او در گذشته ذخیره آب سد رودبال حدودا ۶۰۰ لیتر بر ثانیه خروجی داشت.
خشک شدن سد رودبال با توجه به شرایط بحرانی این سد و همچنین هشدارکارشناسان دور از انتظار نبود. به گفته صادقپور برای جایگزینی این منبع آبی از دست رفته، ۴۰ حلقه چاه جدید حفر و تلاش شده تا با استفاده از سفرههای آب زیرزمینی به ساکنان مناطق بحرانزده آبرسانی شود.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان فارس چهار روز پیش در یک نشست خبری همچنین معضل "دزدی آب" را مطرح کرده و گفته بود: «اگر سرقت آب صورت نگیرد هیچ نقطهای بدون آب نخواهیم داشت.»
تنش آبی و "راه حلهای" تهدیدکننده
شرکت مدیریت منابع آب ایران تیرماه امسال در گزارشی نسبت به وضعیت ۹ سد تأمین آب شرب در کشور هشدار داده و اعلام کرده بود، ذخایر این سدها از جمله سد رودبال به زیر ۲۰ درصد رسیده و بیش از ۸۰ درصد مخزن این سدها خالی شده است.
این سدها در استانهای آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، گلستان، فارس، سیستان و بلوچستان، کرمان، مرکزی و خراسان رضوی واقع شدهاند. در جدول ارائهشده توسط این شرکت دیده میشد که میزان ذخیره آب سد "وشمگیر" گلستان نیز به صفر رسیده است و پس از سد رودبال با میزان ذخیره آب سه درصدی، وضعیت در سد "چاهنیمهها" در استان سیستان و بلوچستان نیز با تنها ۶ درصد ذخیره آب، بحرانی است.
تغییرات اقلیمی، مدیریت ناکارآمد و بیتوجهی مسئولان
ایران در سالهای گذشته با تنش آبی مواجه بوده و وخامت این بحران با گذشت هر سال شدیدتر میشود. بسیاری از کارشناسان معتقدند، در کنار پیامدهای تغییرات اقلیمی، مدیریت ناکارآمد منابع آب و بیتوجهی مسئولان به برطرف کردن معضلات با توجه به منابع موجود، از علتهای اصلی بروز تنشآبی در ایران است که تقریبا تمام استانها را درگیر کرده است.
حفر چاه و استخراج آب از سفرههای زیرزمینی در حالی از سوی مسئولان به عنوان "راهحلهای" رفع مشکل کمبود آب به کار گرفته میشود که این امر خود خطر فرونشست زمین را به همراه دارد.
سال گذشته علی بیتاللهی، عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات راه و شهرسازی، هشدار داده بود که ۱۱ درصد از مساحت سرزمینی ایران در حال فرونشست است و بیش از نیمی از جمعیت کشور در معرض خطر ناشی از این رخداد قرار دارد.
روزنامه تجارت اردیبهشت ماه امسال در گزارشی با اشاره به خسارتهای جبرانناپذیر برداشت بیرویه از آبهای زیرزمینی نوشته بود، طبق آمار موجود هم اکنون ۵۵ درصد از آبی که به صورت سالانه در کشور به مصرف میرسد، از طریق چاهها و قناتها تأمین میشود.
بیابان جهانی: خشکسالی زمین را به انبار باروت تبدیل کرده است
خشکسالی بسیاری از نقاط جهان، کره خاکی را به سرزمینهای هرز بدل کرده.افزایش شدید دما، جان بسیاری را گرفته، محصولات کشاورزی را نابود کرده و به کمبود آب انجامیده. پیامدهای این خشکسالی از آمریکای جنوبی تا قطب شمال حس میشود.
عکس: picture-alliance/AP Photo/E. Meseret
استرالیا: سرزمین خشکسالی
نخست وزیر استرالیا، مالکوم ترنبول با اشاره به وضعیت خشکسالی ایالت نیو سوث ویلز که یک چهارم محصولات کشاورزی این کشور را تولید میکند، گفته است: «اکنون ما سرزمین خشکسالی هستیم.» استرالیا اخیرا قوانینی را به تصویب رسانده که تا میلیونها دلار کمک در اختیار کشاورزان قرار دهد، از جمله برای حمایت از سلامت روان آنها.
عکس: Getty Images/B. Mitchell
اتیوپی: پایان کوچنشینی؟
اتیوپی از یک خشکسالی طولانی که از سال ۲۰۱۵ آغاز شده رنج میبرد.این خشکسالی مخصوصا موجب کمبود شدید غذا شده است. دولت اتیوپی اعلام کرده که حدود هشت و نیم میلیون نفر به کمکهای اضطراری غذایی احتیاج دارند و حدود ۴۰۰ هزار نوزاد از سوء تغذیه رنج میبرند. خشکسالی، کوچنشینی سنتی در این منطقه را نیز به طور جدی به مخاطره افکنده است.
عکس: picture-alliance/AP Photo/E. Meseret
آقریقای جنوبی: پدیدار شدن روز محشر
حفاظت از منابع طبیعی و بارانهای دیرهنگام فصل، کیپ تاون پایتخت آفریقای جنوبی را از یک وضعیت آخرالزمانی که در آن ممکن بود آب قطع شود و وضعیت اضطراری اعلام شود، رهانید. خشکسالی اخیر که از بدترین خشکسالیهای چند دهه گذشته بوده، منابع آب را تهی کرد و باعث شد برخی کارشناسان پیشنهاد کنند که با حمل کوههای یخ از قطب جنوب، بحران را رفع کنند.
عکس: picture-alliance/dpa/H. Krog
اروپا: پژمردگی محصولات کشاورزی
گرمای عرقریزان اروپا با نبود باران تکمیل شد. نه تنها شهروندان از پیامدهای بهداشتی این وضعیت رنج بردند و نظامهای درمانی و بازدهی نیروی کار تحت تاثیر آن قرار گرفت، بلکه محصولات کشاورزی نیز به سختی آسیب دیدند. کشاورزان در سراسر قاره به دلیل کاهش محصولات کشاورزی، از ورشکستگی هراسانند. مرکز پژوهشهای مشترک اتحادیه اروپا پیشبینی کرده که در آینده میزان و شدت خشکسالی افزایش خواهد یافت.
عکس: picture-alliance/dpa/P. Pleul
یونان: وقتی گیاهان میمیرند، روستاهای گمشده از نو پدیدار میشوند
یونان با مشکلی دوگانه مواجه بوده است: سیل در برخی مناطق و خشکسالی در مناطقی دیگر. کشاورزان کرت میگویند به دلیل زمستانی فوقالعاده خشک، تا ۴۰ درصد محصولات کشاورزی خود را از دست میدهند. با وجود همه آبیاریها، آنها میگویند آب کافی برای آبیاری محصولات کشاورزی خود را ندارند. میزان آب چنان کاهش یافته که روستاهای سابقا آباد، در سراسر کشور خالی از سکنه میشوند.
سوئد که بیش از سه ماه است بارانی به خود ندیده، بدترین خشکسالی خود از سال ۱۹۴۴ به این سو را تجربه میکند. این وضعیت به طور جدی خطر کاهش محصولات کشاورزی و ضرر چند صد هزار یورویی کشاورزان را افزایش داده است. سوئد همچنین شاهد آتشسوزیهای عظیمی در جنگلهای خود بود و دما در حوالی قطب شمال حتی از ۳۰ درجه سانتیگراد فراتر ر فت.
عکس: picture-alliance/NurPhoto/M. Fludra
بریتانیا: انبار باروت
بریتانیا از تهدیدی جدی میترسد که در نتیجه خشکسالی تابستانی متوجه زنجیره تامین مواد غذایی این کشور شده است. اتحادیه ملی کشاورزان بریتانیا میگوید که کشور وضعیت "انبار باروت" را تجربه میکند. این وضعیت بر دشواریهایی میافزاید که چشم انداز نیاز به خودکفایی در صورتی که این کشور به توافقی برای خروج از اتحادیه اروپا دست پیدا نکند، در پیش روی شهروندان گشوده است.
عکس: picture-alliance/Photoshot
هند: آبی که رو به پایان است
هند به دلیل افزایش جمعیت و سوء مدیریت با مشکل کمبود آب دست به گریبان است، اما این وضعیت با خشکسالی بدتر نیز شده و باعث شده که بسیاری از نقاط کشور بدون آب بمانند. بنگلور اخیرا به فهرست جهانی شهرهایی افزوده شده که احتمال دارد فاقد آب آشامیدنی شوند. برخی دیگر از شهرهای این فهرست عبارتند از کیپ تاون در آفریقای جنوبی، جاکارتا در اندونزی و سائو پائولو در برزیل.
دولت آمریکا میگوید که در حال حاضر ۲۹ درصد کشور گرفتار خشکسالی است و این وضعیت، زندگی ۷۵ میلیون نفر را تحت تاثیر قرار داده است. اگرچه آتشسوزی در جنگلهای کالیفرنیا توجه جهانی را جلب کرد، اما ایالتهایی که مرکز زراعت هستند، مانند ایالت کانزاس، بار دیگر از خشکسالی رنج میبرند. کانزاس یکی از ایالتهایی است که در نتیجه کم آبی و طوفان گرد و غبار مشهور دهه ۱۹۳۰ فلج شد.