خطر بازگشت جنگ فرقه‌ای به عراق و نقش ایران
۱۳۹۱ اسفند ۷, دوشنبه
هفته گذشته در محله مسکونی "الجهاد" در بغداد شب‌نامه‌هایی پخش شد که حاوی پیامی تهدیدآمیز برای ساکنان بود: "یا اینجا را ترک می‌کنید یا به‌زودی به عذابی الیم گرفتار خواهید شد".
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، این شب‌نامه امضای "جیش المختار" (ارتش مختار) را بر خود دارد که یک گروه شبه‌نظامی شیعه است و رابطه نزدیکی با سپاه پاسداران جمهوری اسلامی ایران دارد.
محله الجهاد از مناطق مسکونی قشر متوسط سنی‌نشین بغداد است که در زمان رژیم صدام حسین، کارمندان و افسران امنیتی ساکن آن بوده‌اند. با سقوط رژیم صدام حسین این محله به کانون یک جنگ خونین فرقه‌ای بدل شد.
در ادامه پیام هشدارآمیز "جیش المختار" آمده: "این آخرین فرصت است. همراه با خانواده‌هایتان اینجا را ترک کنید... شما دشمن هستید".
تهدیدهایی از این دست شهروندان عراقی را به یاد جنگ‌های فرقه‌ای سال ۲۰۰۸ می‌اندازد که به تدریج فروکش کردند. حال با عمیق‌تر شدن بحران برخاسته از مناقشه شیعه و سنی در دولت نوری مالکی، بار دیگر شواهدی نگران‌کننده حاکی از بروز یک جنگ فرقه‌ای در این کشور به چشم می‌خورند.
آسوشیتدپرس می‌افزاید که شهروندان عراقی به‌طور فزاینده نگران درگیری شبه‌نظامیان از هر دو مذهب شیعه و سنی هستند که می‌تواند موج تازه‌ای از خشونت‌ها را دامن بزند.
نقش مداخله‌جویانه جمهوری اسلامی در عراق
اقلیت سنی عراق از دو ماه پیش به طور مدام به تظاهرات اعتراضی دست می‌زند و خواهان سرنگونی دولت شیعی نوری مالکی است. آنها می‌گویند این دولت سیاست‌های تبعیض‌آمیز علیه اقلیت سنی اعمال می‌کند و از سوی دیگر روابط بیش از حد نزدیکی با جمهوری اسلامی ایران دارد.
تلاش جمهوری اسلامی ایران برای اعمال نفوذ در عراق بر کسی پوشیده نیست. نیروهای اپوزیسیون سکولار و غیرشیعی عراق و نیز آمریکا بارها نسبت به دخالت‌های ایران هشدار داده‌اند. برخی مسئولان ایرانی نیز به اعمال قدرت در عراق اذغان دارند.
به گزارش سایت انتخاب، محمد حسین صفار هرندی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفته است: «هم اکنون ایران به عنوان یک الگو در منطقه مطرح است، به طوری که الان عراق در جریان‌های حکومتی بدون هماهنگی با رهبر معظم ایران کاری نمی‌کند.»
این مشاور فرمانده کل سپاه که مدعی است "دوستان، بنده را به عنوان مشاور رهبر" میدانند، روز یکشنبه (۲۴ فوریه/۶ اسفند) در دانشگاه آزاد کرمانشاه گفته است: «حتی کابینه عراق نیز قبل از تشکیل، با رهبر ایران هماهنگ شده است.»
در این میان افراطیون سنی دست به حملاتی علیه محله‌های شیعی‌نشین زده‌اند و این نگرانی وجود دارد که جنگ خونین و فرقه‌ای که در سوریه جریان دارد به خاک عراق نیز کشانده شود.
بسیاری ساکنان سنی محله "الجهاد" که پیام تهدیدآمیز "جیش المختار" را دریافت کرده‌اند، این تهدید را جدی میدانند و در فکر نقل مکان هستند.
ولید ندیم که یک سنی و صاحب فروشگاه گوشی‌های موبایل در این محله است، به آسوشیتدپرس می‌گوید: «ساکنان محله دچار پانیک شده‌اند و درباره این اعلامیه حرف می‌زنند.»
این پدر ۳۳ ساله می‌گوید قصد دارد این محله را ترک کند، زیرا باور ندارد که پلیس بتواند از خانواده‌اش حفاظت کند. وی می‌افزاید: «در کشور بی‌قانونی مانند عراق هیچ‌کس نمی‌تواند چنین تهدیدهایی را نادیده بگیرد.»
شیعیان عراقی که جایگاه خود را در دولت و دستگاه امنیتی عراق تثبیت کرده‌اند، طی سال‌های اخیر بر حضور پررنگ خود در این محله افزوده‌اند. بر دیوار یک مسجد سنی با گرافیتی از جایگاه والای قدیسان شیعی ستایش می‌شود و بر روی یک بیلبورد نزدیک این محله، تصویر مقتدا صدر را می‌توان در کنار یک رزمنده مسلسل به دست دید.
آسوشیتدپرس در گزارش خود می‌افزاید، محله الجهاد به عنوان کانون خونریزی‌های فرقه‌ای، در ژوئیه ۲۰۰۶ شاهد قتل‌عام ۴۱ تن از ساکنان بود. در این رویداد خونین، شبه‌نظامیان شیعی پست‌های ایست بازرسی ایجاد کردند و تا صبح خودروهای رهگذر را متوقف کرده و سرنشینان آن را بیرون آورده و به محض اطلاع از نام‌های سنی‌شان، آنها را به طور سیستماتیک در برابر دیدگان ساکنان محله همجوار شیعی‌نشین کشتند.
حال ساکنان این محله نگران از درگرفتن یک جنگ فرقه‌ای دیگر هستند. یکی از ساکنان می‌گوید: «هیچ‌کس جرأت نمی‌کند با تاریک شدن هوا پا از خانه بیرون بگذارد.»
مؤسس جیش المختار: سپاه قدس ایران مشاور ماست
"جیش المختار"، که نامش در زیر شب‌نامه تهدیدآمیز آمده، توسط واثق البطاط، از رهبران پیشین بریگادهای حزب‌الله عراق تأسیس شده است. وی اوایل ماه فوریه ۲۰۱۳ تأسیس این گروه تازه شبه‌نظامی شیعه را اعلام کرده بود.
خبرگزاری آسوشیتدپرس می‌نویسد که گویا جریان حزب‌الله عراق توسط سپاه پاسداران جمهوری اسلامی ایران راه‌اندازی شده و به آن آموزش داده می‌شود. این همان جریان شبه‌نظامی شیعی در عراق است که تا پیش از خروج نیروهای آمریکایی از عراق در دسامبر ۲۰۱۱، پایگاه‌ها و واحدهای آمریکایی را هدف حملات خود قرار می‌داد.
البطاط به شبکه تلویزیونی الشرقیه گفته است که او "جیش المختار" را تأسیس کرده تا با سنی‌هایی مقابله کند که همانند حکومت بشار اسد در سوریه، قصد سرنگونی دولت شیعی نوری مالکی در عراق را دارند.
به گزارش آسوشیتدپرس، وی گفته است که نیروی قدس که شاخه عملیات برون‌مرزی سپاه پاسداران ایران است، نقش مشاور این گروه را دارد. البطاط هم‌زمان مدعی است که این گروه غیر از مشورت، هیچ کمک دیگری از رهبری تهران دریافت نمی‌کند.
"دفاع از خاک سوریه مهم‌تر از دفاع از خاک خوزستان"
خبرگزاری‌ها چند هفته پیش گزارش داده بودند که نیروی قدس سپاه پاسداران جمهوری اسلامی به همراه حزب‌الله لبنان هم‌اکنون در سوریه در حال سازماندهی گروه‌های شبه‌نظامی برای یک جنگ چریکی علیه مخالفان بشار اسد با هدف حفظ حکومت فعلی سوریه هستند.
در وضعیت کنونی عراق و سوریه برای جمهوری اسلامی ایران یگانه کشورهای هم‌پیمان محسوب می‌شوند. رهبری ایران تمام کوشش خود را به کار بسته تا حکومت‌های شیعی مالکی و اسد پا برجا بمانند و از خطر سرنگونی برهند. اظهارات صریح مقام‌های نظامی و امنیتی و سیاسی جمهوری اسلامی دال بر این ادعاست.
مهدی طائب، از چهره‌های دارای نفوذ در بسیج و سپاه ایران با تاکید بر این که سوریه استان سی‌وپنجم و یک استان استراتژیک برای جمهوری اسلامی است می‌گوید: «اگر دشمن به ما هجوم کند و بخواهد سوریه یا خوزستان را بگیرد، اولویت با این است که ما سوریه را نگه داریم، چون اگر سوریه را نگه داریم می‌توانیم خوزستان را هم پس بگیریم، اما اگر سوریه را از دست بدهیم تهران را هم نمی‌توانیم نگه داریم.»
این اظهارات مهدی طائب، مبنی بر اینکه دفاع از خاک ایران اهمیت کمتری نسبت به دفاع از خاک سوریه دارد، در رسانه‌ها بازتابی گسترده یافت. وی در پی انعکاس اظهاراتش گفت: "رسانه‌های ضدانقلاب حرف‌هایم را تحریف کرده‌اند".
مهدی طائب برادر حسین طائب است. حسین طائب هم‌اکنون معاون اطلاعات سپاه پاسداران و از چهره‌های ارشد بسیجی و امنیتی در جمهوری اسلامی است که در سرکوب اعتراض‌های پس از انتخابات سال ۱۳۸۸ نقش عمده‌ای داشت.
"رهبر جیش المختار گوش به فرمان رهبر ایران است"
درباره شمار اعضا و توانایی‌های گروه "جیش المختار" اطلاع چندانی در دست نیست. ولی عبدالله الرکابی، سخنگوی این گروه می‌گوید که "جیش المختار" یک میلیون عضو دارد و واثق البطاط گوش به فرمان رهبر جمهوری اسلامی، آیت‌الله علی خامنه‌ای است.
هرچند نوری مالکی حکم دستگیری واثق البطاط را صادر کرده، ولی او آزادانه در تردد است و کار خود را می‌کند. مالکی روز شنبه (۲۳ فوریه/۵ اسفند) طی سخنانی گفت هر کس به مناقشه فرقه‌ای دامن بزند تحت پیگرد قرار خواهد گرفت.
"جیش المختار" دست داشتن در پخش این شب‌نامه تهدیدآمیز را رد می‌کند، ولی حتی برخی شیعیان می‌گویند که این شگرد آنهاست تا به اختلافات فرقه‌ای دامن بزنند.
الرکابی طرفداران صدام حسین را متهم به دست داشتن در پخش این اعلامیه به منظور تشدید مناقشه شیعه و سنی می‌کند.
با این حال مقام‌های عراقی تردید دارند که این شب‌نامه کار شیعیان بوده باشد. دو مقام امنیتی عراق که نمی‌خواسته‌اند نامشان فاش شود، به خبرنگار آسوشیتدپرس گفته‌اند که دستگاه اطلاعاتی عراق به فهرستی از نام و آدرس دست یافته‌اند که متعلق به القاعده عراق است.
در این فهرست نام افراد شیعه و سنی هر دو درج شده و القاعده قصد دارد تا وابستگان به این دو مذهب را علیه یکدیگر بشوراند. ولی آیا می‌توان به صحت این اطلاعاتی که شایع می‌شود اطمینان داشت؟
با این حال جعفر الفتلاوی که یک کارمند شیعه دولت است و در محله الجهاد سکونت دارد، به خبرنگار آسوشیتدپرس می‌گوید که از این پس یک اسلحه کمری با خود حمل می‌کند و خانواده‌اش را به محله دیگری از بغداد نزد اقوام فرستاده است.
الفتلاوی می‌گوید: «در این محله همه منتظرند هر لحظه جنگی فرقه‌ای درگیرد؛ و نیروهای امنیتی ما همان گونه که در گذشته نتوانستند جلوی این جنگ فرقه‌ای را بگیرند، این بار نیز نخواهند توانست.»