ناقص‌سازی آلت تناسلی دختران، به عبارت دیگر ختنه آنان، به ویژه در جوامع آفریقایی سنتی جا‌افتاده است؛ به گونه‌ای که دختران آفریقایی‌ای که در موطن خود به سر نمی‌برند هم در صورت سفر به زادگاه خود با خطر ختنه شدن روبه‌رو هستند.

برای جلوگیری از چنین اتفاقی موسسه‌ای به نام "ماما آفریقا" در برلین تلاش می‌کند افکار عمومی را نسبت به این مشکل آگاه کند. مدیریت موسسه "ماما آفریقا" بر عهده‌ی "هادجا کابا" است. او ده سال است که برای مقابله با ناقص‌سازی جنسی دختران مقابله می‌کند. "هادجا کابا" خود اهل کشور گینه در غرب آفریقا است، کشوری که در آن ۹۰ درصد از دختران ختنه می‌شوند.

"هادجا کابا" سیاه‌پوست است و ۵۵ سال دارد. او یک شب مقدمات نشان دادن فیلمی در مورد ختنه زنان را فراهم می‌کند. در حالی که لباسی بلند بر تن دارد، میزی را جابه‌جا می‌کند که روی آن تلویزیون و دستگاه دی‌وی‌دی پلیر قرار دارد. او می‌خواهد به حاضرین، فیلمی را درباره‌ی ختنه زنان در آفریقا نشان دهد. هادجا همچنین قصد دارد درباره ختنه خود صحبت کند.

او در شهر "کان‌کان" در گینه زندگی می‌کرده و در ۷ سالگی ختنه شده است. هادجا می‌گوید: «دختران معمولا قبل از شروع سن قاعدگی ختنه می‌شوند و اصلا نمی‌دانند که چه چیزی در انتظارشان است. تنها از اطرافیان خود می‌شنوند که قرار است پاک شوند و همه می‌خواهند پاک شوند. من هم می‌خواستم، بدون اینکه بدانم پاک شدن یعنی چه. اما دختری که قرار است ختنه بشود باید بداند چه اتفاقی برایش می‌افتد.»

پیرزن‌ها و ماماهای محلی کسانی هستند که ختنه دختران را انجام می‌دهند. آنها معمولا بدون استفاده از داروی بیهوشی با چاقو یا تیغ اقدام به بریدن کلیتوریس دختران می‌کنند. هادجا نیز در وضعیتی مشابه ختنه شده است: «بدون بیهوشی و درد، درد، درد ... اما در عین حال به نحوی احساس رضایت می‌کردم و مشکل دقیقا همین جا است. فرد ختنه شده می‌گوید: سرانجام نوبت من هم رسید.»

حس رضایت هادجا را برای مدتی طولانی از ضربه روحی حفظ کرد. از طرف دیگر او خوشحال بود از اینکه محل جراحت پس از عمل عفونت نکرد. شمار زیادی از دختران بر اثر عفونت پس از عمل جان خود را از دست می‌دهند.

هادجا در ۲۰ سالگی برای تحصیل به فرانسه می‌رود. او آنجا به تدریج نگاهی انتقادی به ختنه دختران پیدا می‌کند. از این رو او برای مقابله با این رسم غیرانسانی، مؤسسه "ماما آفریقا" را در برلین تأسیس کرده است. هادجا به طور مرتب در جهت آگاه‌سازی افکار عمومی جلسات مختلفی را برای اطلاع‌رسانی برگزار می‌کند.

هادجا و زن سیاه‌پوست دیگری همراه با سه دانشجوی سفیدپوست بر سر میزی گرد هم نشسته‌اند و فیلمی تکان‌دهنده درباره ختنه دختران را تماشا می‌کنند.

اکثر اوقات شمار شرکت‌کنندگان سفیدپوست بیشتر از سیاه‌پوستان است. اما با این حال هادجا تعجب نمی‌کند. او اعتقاد دارد که مسئله ختنه دختران هم در آفریقا و هم در میان سیاه‌پوستان ساکن آلمان همچنان تابو است. او می‌گوید: «علت عدم علاقه به حضور در این جلسات از سوی آفریقاییان کاملا واضح است. زن آفریقایی ختنه شده و دیگر از دست هیچ‌کس کاری بر نمی‌آید. او دیگر به این مورد به عنوان یک مشکل نگاه نمی‌کند، چون مشکلات دیگری ذهنش را مشغول می‌کنند که برای او مهمترند، مانند دریافت برگه قانونی برای اقامت در آلمان و پیدا کردن خانه و ده‌ها مشکل دیگر.»

یکی از دانشجویان هنگام تماشای فیلم از "هادجا" می‌پرسد: «همیشه از زنانی نیز صحبت می‌شود که زیر بار ختنه نرفته‌اند. اینکه آنها ختنه نشده‌اند برای دیگران چه معنی دارد؟» هادجا پاسخ می‌دهد: «به او به عنوان زنی ناپاک نگاه می‌شود.»

هادجا هیچگاه هنگام سفر به گینه دخترش را همراه خود نمی‌برد. چون همواره این احتمال وجود دارد که دخترش مخفیانه و دور از چشم او ختنه شود. در گینه هر کسی می‌تواند دختران را بدون داشتن رضایت‌نامه از جانب پدر و مادرشان پیش ختنه‌گر ببرد. خاله، عمه، همسایه و دوست، همه می‌توانند این کار را انجام دهند.

هادجا بهترین راه جلوگیری از این اتفاق را اطلاع‌رسانی می‌داند. آگاه کردن پزشکان، ماماها و مادران و توضیح پی‌آمدهای جسمی و روحی ختنه دختران از هدف‌های محوری موسسه "ماما آفریقا" است. علاوه بر این هادجا در جریان جلسات مختلف به آفریقاییان توصیه می‌کند که دخترانشان را همراه خود به کشور زادگاهشان نبرند.

AZ/KG