بنا به تحقیقی که در آمریکا صورت گرفته، از مواد و تجهیزات هسته‌ای در کشورهای گوناگون جهان مراقبت کافی به عمل نمی‌آید و این خطر وجود دارد که این مواد و وسایل به دست تروریست‌ها بیافتند.

تحقیق تازه از سوی موسسه غیر دولتی Initiative Nuclear Threat صورت گرفته است. این پژوهش‌ نشان می‌دهد که ایمنی مواد هسته‌ای در کشورهای کره شمالی، پاکستان و ایران از همه کشورهای دیگر نامطمئن‌تر است.

موسسه تحقیقاتی آمریکائی که خود را یکی از «سازمان‌های مبارز علیه افزایش استفاده از تجهیزات هسته‌ای» می‌خواند، شرایط ایمنی نگاهداری مواد و تجهیزات اتمی را در ۱۰۰ مرکز اتمی در ۳۲ کشور جهان مورد بررسی قرار داده است.

به ویژه شرایط انبار تجهیزات هسته‌ای و اورانیوم غنی شده با غلظت بالا، که می‌توانند مورد استفاه برای ساخت بمب اتمی قرار گیرند، مورد توجه کارشناسان این موسسه تحقیقاتی بوده است.

در برخی از تأسیسات، محل نگاهداری وسایل و مواد اتمی که می‌توانند برای ساختن بمب اتمی به‌کار گرفته شوند، از اطمینان‌های لازم برخوردار هستند و در بسیاری از موارد این ایمنی وجود ندارد؛ به‌طوری که امکان سرقت مواد هسته‌ای و یا فروختن آن‌ها در بازار سیاه وجود دارد.

مبنای پنچ‌گانه تحقیق

کارشناسان این موسسه مبنای تحقیق خود را بر پنج پایه قرار داده‌اند: «میزان اورانیوم و پلوتونیوم غنی شده در محل»، «تعداد انبارها»، «ایمنی مرکز هسته‌ای، شفافیت کار و رعایت استانداردهای بین‌المللی»،« توانایی و آمادگی کشور برای رعایت استانداردهای ایمنی»، «عوامل اجتماعی مانند ثبات سیاسی، رشوه‌خواری و وجود گروه‌های مسلح و باند‌هایی که خواهان تهیه مواد هسته‌ای هستند».

در این تحقیق از استرالیا، مجارستان و جمهوری چک به عنوان کشورهائی نام برده شده که بالاترین ضریب ایمنی را در نگهداری از مواد هسته‌ای رعایت می‌کنند. ایران و کره شمالی و پاکستان کشورهائی هستند که براساس این تحقیق کمترین اطمینان نسبت به ایمنی تاسیسات هسته‌ای آن‌ها وجود دارد. دلیل این بی‌اطمینانی در مورد کره شمالی شفاف نبودن محل انبارها و مراکز هسته‌ای و عدم رعایت استاندارهای بین‌المللی اعلام شده است. در پاکستان عدم ثبات سیاسی، وجود سازمان‌های شبه نظامی، رشوه‌خواری و نامشخص بودن تعدد انبارها زمینه‌ساز نگرانی پژوهشگران بوده است.

جان رولفیگ، رئیس سازمان تحقیقاتی غیر دولتی Initiative Nuclear Threat از همه کشورها خواسته که در افزایش درجه ایمنی مراکز هسته‌ای خود کوشا باشند.

SJ/JT