زمین‌لرزه و در پی آن سونامی، ژاپن را به سوی سنگین‌ترین بحران از زمان جنگ دوم جهانی تاکنون سوق داده است. کائوتو کان، نخست وزیر این کشور، روز یکشنبه (۱۳ مارس / ۲۲ اسفند) در توکیو اعلام کرد که کشورش هم‌اکنون «دشوارترین بحران ۶۵ سال گذشته» خود را تجربه می‌کند.

زمین‌لرزه‌ی بی‌سابقه‌ی روز جمعه (۱۱ مارس) که قدرتی برابر با ۹/ ۸ ریشتر داشت، به رآکتور شماره یک نیروگاه اتمی فوکوشیما آسیب جدی وارد آورده است. هم‌اکنون کارشناسان اتمی در صدد جلوگیری از فعل ‌وانفعالات زنجیره‌ای در این نیروگاه هستند که می‌تواند پیامدهای غیرقابل پیش‌بینی به همراه داشته باشد.

به گفته‌ی یوکیو ادانو، سخنگوی دولت، در رآکتور شماره ۳، همانند رآکتور شماره یک، نیز سیستم خنک‌کننده از کار افتاده است. در این رآکتور از آب خنک‌کننده کاسته شده و کارشناسان برای اینکه از حرارت بیش از حد رآکتور بکاهند دریچه‌‌ی بخار را گشوده‌اند. بدین گونه میزان کمی مواد رادیواکتیو خارج شده است. کارشناسان هم‌زمان آب دریا را به نیروگاه هسته‌ای سرازیر کرده‌اند تا از میزان فشار و حرارت رآکتور بکاهند.

احتمال دومین انفجار

سخنگوی دولت می‌گوید که «احتمال زیادی وجود دارد» که در رآکتور شماره سه ذوب هسته‌ای نیز رخ داده باشد، ولی از آنجا که همه‌چیز در درون رآکتور رخ می‌دهد، نمی‌توان فعل ‌وانفعالات را به دقت زیر نظر داشت. وی افزود که اقداماتی برای جلوگیری از ذوب هسته‌ای اتخاذ شده است.

در این فر‌ایند میله‌های سوخت به حد ذوب شدن داغ می‌شوند و این ذوب به مرحله‌ی غیرقابل کنترل و آزادسازی درجه‌‌ای بالا از رادیواکتیو می‌رسد.

سخنگوی دولت ژاپن در این زمینه گفت: «این احتمال منتفی نیست که در رآکتور ۳ به دلیل انباشت هیدروژن انفجاری رخ دهد.»

در بعدازظهر روز شنبه (۱۲ مارس) انفجاری در نیروگاه فوکوشیما رخ داد و به ساختمان رآکتور هسته‌ای شماره یک آسیب جدی رساند. "توکیو الکتریک پاور"، شرکتی که مدیریت نیروگاه را برعهده دارد، اطمینان داد که به پوشش حفاظتی نیروگاه آسیبی نرسیده است.

هشدار آژانس بین‌المللی انرژی اتمی

بر اساس داده‌های دولت ژاپن، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد وضعیت نیروگاه فوکوشیما اعلام خطر کرده است. این نهاد نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای بین‌المللی بر اساس درجه‌‌بندی خطر فاجعه‌ی اتمی، درجه ۴ را در مورد نیروگاه فوکوشیما اعلام کرده است.

"درجه‌ی رویداد هسته‌ای بین‌المللی" میان صفر و ۷ در نوسان است. برای مقایسه، فاجعه‌ی اتمی چرنوبیل درجه ۷ و اختلال اتمی "تری مایل آیلند" در آمریکا در سال ۱۹۷۹ درجه ۵ را به خود اختصاص داده بودند.

افزایش رادیواکتیو در هوا

با اندازه‌گیری‌هایی که توسط کارشناسان اتمی صورت گرفته، در استان همجوار "میاجی" میزان رادیواکتیو هوا ۴۰۰ بار بیش از حد معمول بوده است. با این حال یک سخنگوی شرکت مدیریت نیروگاه، ثبات رآکتورهای این منطقه را اعلام کرد.

در نیروگاه اتمی "اوناگاوا" که در این استان واقع است، افزایش رادیواکتیو در هوا تشخیص داده شده است. ولی گفته می‌شود که منشاء این رادیواکتیو نیروگاه "اوناگاوا" نیست، بلکه رادیواکتیو آزادشده‌ی نیروگاه فوکوشیما توسط باد به این استان منتقل شده است.

DK/KG