دو ماه از برگزاری انتخابات مجلس در عراق می‌گذرد. بااین حال هنوز از تشکیل دولت و انتخاب کاندیدایی برای مقام نخست‌وزیری این کشور خبری نیست.

کارشناسان هرچند ائتلاف "حکومت قانون" به رهبری نوری مالکی، نخست وزیر عراق و "ائتلاف ملی" ( شیعی ـ مذهبی) به رهبری عمار حکیم و روحانی شیعه مذهب تندرو، مقتدی صدر را که سه‌شنبه‌ی گذشته صورت گرفت‌، گام مثبتی در راه تشکیل دولت جدید ارزیابی می‌کنند، با این حال تنها رقیب نوری مالکی، ایاد علاوی، نخست وزیر پیشین عراق نیست که از این وضعیت ناخشنود است. سیاستمداران احزاب دیگر نیز از این ائتلاف که به آن عنوان "ائتلاف حامیان تهران" داده‌اند، ناخرسندند.

نقش منفی ایران

محمود عثمان، یکی از نمایندگان کرد مجلس در بغداد به خبرنگاران گفت: «ایران از ابتدای انتخابات در امور عراق مداخله کرده و احزاب سیاسی را تحت فشار قرار می‌دهد تا مانع تشکیل دولت از سوی لیست ائتلاف العراقیه شود.»

سیاستمداران شیعه که خود را میهن‌پرستانی مستقل می‌دانند، این ادعا را به شدت رد می‌کنند. حسین شهرستانی، وزیر نفت عراق و یکی از متحدان نوری مالکی می‌گوید: «ما این دوره را پشت سر گذاشته‌ایم که کسی ما را تهدید کند، چه از داخل و چه از خارج.»

ایاد علاوی که رهبر ائتلاف العراقیه متشکل از سنی‌های سکولار است، در انتخابات مجلس عراق در ماه مارس، دو کرسی بیشتر از ائتلاف حکومت قانون، به دست آورد. کارشناسان امور عراق پیش‌بینی می‌کنند که تا دو ماه دیگر هم، دولت جدیدی در عراق تشکیل نخواهد شد. در سال ۲۰۰۵ تشکیل کابینه‌ی جدید پس از انتخابات، ۵ ماه به‌طول انجامید.

ائتلاف ناکافی

نوری مالکی و متحدین جدیدش که پس از ائتلاف، ۱۵۹ کرسی از ۳۲۵ کرسی مجلس را به خود اختصاص داده‌اند، برای کسب اکثریت در مجلس هنوز به رأی احزاب دیگر حاضر در پارلمان نیاز دارند.

تا به‌حال دو حزب بزرگ کرد، "اتحادیه میهنی کردستان" و "حزب دموکرات اقلیم کردستان" آمادگی خود را برای همکاری با نوری مالکی در صورت پذیرش دو شرط اعلام کرده‌اند: ابقا و تأئید ریاست جمهوری جلال طالبانی، رهبر "اتحادیه میهنی کردستان" که از نظر سلامتی در شرایط دشواری به‌سر می‌برد و برگزاری همه‌پرسی در کرکوک در مورد پیوستن این شهر با چاه‌های نفتی‌اش به مناطق کردستان آزاد.

این دو حزب بزرگ کرد خواستار آنند که گفت‌وگو در این زمینه پس از اعلام نتایج شمارش آرا در حوزه‌ی بغداد صورت گیرد. نوری مالکی با آن که در این حوزه نسبت به رقیب خود کرسی‌های بیشتری به‌دست آورده بود، پس از انتخابات خواهان بازشماری آرای حوزه بغداد شد. شمارش جدید آرا، دو هفته‌ی دیگر به‌طول خواهد انجامید.

امکان شکست ائتلاف

کارشناسان معتقدند که در شرایط فعلی عراق، حتی ممکن است ائتلاف دو حزب بزرگ شیعه با شکست روبرو شود. یکی از مسائلی که ثبات این ائتلاف را تهدید می‌کند، بحث بر سر گزینش کاندیدای مقام نخست‌وزیری است. ائتلاف "حکومت قانون" مایل است، نوری مالکی را به عنوان تنها نامزد این مقام معرفی کند.

"ائتلاف ملی" ( شیعی ـ مذهبی)، که با نوری مالکی "هنوز خرده‌حساب‌هایی دارد" حاضر نیست، او را برای چهار سال دیگر در مقام نخست‌وزیری بپذیرد. به ویژه مقتدی صدر که از سوی ایران حمایت می‌شود، هنوز فراموش نکرده است که مالکی در سال ۲۰۰۸، دستور حمله به نیروهای شبه نظامی طرفدار او ، "سپاه مهدی" را داده بود.

FF/FW