در اوایل این هفته توسط یک دستگاه فیلم‌برداری زیر آب فیلمی از اعماق آب‌های خلیج مکزیک گرفته شد. این فیلم شدت گستردگی نفت در ‌آب‌های اطراف را نشان می‌دهد. تود‌ه‌ی غلیظی از نفت، تمامی محیط فیلم‌برداری شده ‌را پوشانده است. و این سکانس ‌تنها بخش کوچکی از محیط وسیعی را به تصویر کشیده که حدود ۴ هفته است از نشت بی‌وقفه‌ی نفت آسیب می‌بیند.

گزارش‌ها حاکی از آنند که پس از انفجار سکوی نفتی "دیپ‌واتر هوریزون" در ۲۰ آوریل و غرق شدن آن در آب در ۲۱ آوریل روزانه نزدیک به ۸۰۰ هزار لیتر نفت از چاه آسیب‌دیده‌خارج شده و وارد دریا می‌شود.

اینک شرکت بریتیش پترولیوم (BP) که سکوی نفتی یادشده را کرایه کرده است می‌گوید، توانسته است با وارد کردن یک لوله‌ی باریک در محل سکوی آسیب‌‌دیده روزانه حدود ۳۲۰ هزار لیتر نفت را مهار کرده و به کشتی‌نفت‌کش روی آب منتقل سازد.

شرکت نفتی بریتیش پترولیوم بریتانیا در تلاش برای آرام کردن افکار عمومی می‌افزاید، رفته رفته نفت بیشتری را به کشتی جمع‌آوری کننده منتقل خواهد کرد. اما بررسی‌ها نشان می‌دهند که این موفقیت در برابر ابعاد فاجعه بسیار ناچیز است. اگر چه نفت تا کنون سواحل اطراف را آنچنان که پیش‌بینی می‌شد درگیر نکرده است اما این موضوع اندکی از خطرناکی ابعاد فاجعه نکاسته است.

مرگ تدریجی گیاهان و جانوران

فیلم‌هایی که از اعماق آب‌های خیلج مکزیک گرفته می‌شود نشان می‌دهد که در اعماق آب‌ها فاجعه‌ای خاموش جریان دارد و این فاجعه احتمالا نابودی درازمدت و بی‌سر و صدای زیست‌مندان گیاهی و جانوری زیر آب را به دنبال خواهد آورد.

کارشناسان بر این گمانند که برآورد شرکت BP مبنی بر اینکه نفت نشت‌شده روزانه بالغ بر تنها ۸۰۰ هزار لیتر می‌شود بسیار کمتر از میزان حقیقی است. آنها احتمال می‌دهند که رقم حقیقی نزدیک به ۱۴ برابر این میزان باشد.

روان گولد، مدیر بخش حفاظت از ماهی‌ها و حیات وحش در ادار‌ه‌ی حفاظت از طبیعت آمریکا می‌گوید، این مرکز به نخستین پرندگانی که مسمومیت نفتی پیدا کرده‌اند، دست یافته است. گولد هشدار داده و می‌افزاید، اما این تنها نمونه‌ای کوچک است و ابعاد فاجعه بسیار وسیع‌تر بوده و در آینده روشن خواهد شد.

در نخستین روزهای پیدایش لکه‌ی نفتی خلیج مکزیک طرفداران محیط زیست ابراز نگرانی کردند که مبادا این فاجعه ابعادی در حد فاجعه‌ی "اکسون والدز" بیابد. تانکر نفتی "اکسون والدز" در سال ۱۹۸۹ در سواحل آلاسکا به یک صخره‌ی دریایی برخورد کرد و بزرگ‌ترین فاجعه‌ی زیست‌محیطی تاریخ آمریکا را رقم زد.

اما کارشناسان اینک بر این نظرند که این فاجعه از برخی جوانب حتی ابعادی وسیع‌تر یافته است. فاجعه‌ی "اکسون والدز" در محیطی محدودتر رخ داد در حالی که فاجعه‌ی "دیپ‌واتر هوریزون" محیطی وسیع‌تر را درگیر کرده است. شدت جریان آب و باد در این منطقه باعث می‌شود که نفت در ابعادی به مراتب وسیع‌تر جریان یابد. لکه‌ی نفتی خلیج مکزیک دائما شکل خود را تغییر می‌دهد، گاهی مسیر ساحل را طی می‌کند و گاهی مسیری دیگر را در پیش می‌گیرد.

مقامات رسمی آمریکا می‌گویند، نفت می‌تواند ۸ تا ۱۲ روز دیگر به فلوریدا برسد. پایگاه اینترنتی روزنامه‌ی "هاندلز بلات" آلمان گزارش می‌دهد که مقام‌های رسمی آمریکا در یک اقدام احتیاطی چهارشنبه، ۱۹ مه، ممنوعیت ماهیگیری را تا ۲۰ درصد سواحل خلیج مکزیک گسترش دادند.

گام‌های بعدی BP

بریتیش پترولیوم قصد دارد اوایل هفته‌ی آینده برای مهار نشت نفت توده‌ای ویژه از گل و لای را با فشار در داخل لوله و حفره‌ی آسیب‌دیده قرار دهد. در صورت موفقیت‌آمیز بودن این اقدام حفره نهایتا با سیمان مهر و موم خواهد شد.

این شرکت به موازات این اقدام تلاش خواهد کرد با کمک حفاری جدید فشار وارده بر چاه نفتی آسیب‌دیده ‌را کم کند. اما این اقدام‌ها دست کم ۲ ماه طول خواهد کشید. شرکت بریتیش پترولیوم تا کنون بیش از ۶۲۵ میلیون دلار زیان متحمل شده است. تحلیل‌گران بر این نظرند که زیان‌های کل وارد شده می‌تواند در نهایت به بیش از ۱۰ میلیارد دلار برسد.

FV/ YK