راه‌یابی تیم ملی فوتبال ایران برای سومین بار متوالی و مجموعا ششمین دفعه به تورنمنت پایانی جام جهانی با وجود نتایج ضعیف در دور رفت از مرحله نهایی مقدماتی، همچنان امکان‌پذیر و در دسترس است. کسب دو پیروزی مقابل تیم‌های ملی هنگ‌کنگ و کامبوج و دو شکست در برابر ملی‌پوشان بحرین و عراق، "یوزپلنگ‌های پارس" را با ۶ امتیاز در پله سوم گروه پنج‌تیمی C در مسابقات انتخابی قاره آسیا قرار داده است.

این در حالی است که تیم‌های ملی عراق و بحرین به ترتیب با ۱۱ امتیاز و ۹ امتیاز در رده‌های نخست و دوم جدول این گروه ایستاده‌اند. تیم ملی فوتبال ایران برای صعود مستقیم به جام جهانی ۲۰۲۲ قطر دست‌کم به تصاحب مقام دوم در جدول پایانی گروه نیازمند است. باخت‌ مقابل تیم‌های ملی عراق و بحرین در نوامبر ۲۰۱۹، تیم ملی فوتبال ایران را به این وضعیت سخت کشانده است.

مسیر راه‌یابی تیم ملی فوتبال ایران به جام جهانی در طول ۲۴ سال اخیر، اغلب با چالش‌های سنگین و نیز "اما و اگرهای" فراوان روبرو بوده است. تنها دفعه‌ای که تیم ملی فوتبال ایران در سه دهه گذشته نسبتا بدون دردسر و با اقتدار به جام جهانی صعود کرد، در مسابقات انتخابی جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه با سرمربی‌گری کارلوس کی‌روش پرتغالی رقم خورد.

با کناره‌گیری کی‌روش از مسئولیت هدایت تیم ملی فوتبال ایران در ژانویه ۲۰۱۹ و حضور مارک ویلموتس بلژیکی در سمت سرمربی‌گری این تیم، آن ثبات و یک‌پارچگی در تیم ملی که حاصل کار هشت ساله کی‌روش در فوتبال ملی ایران بود، ناگهان از بین رفت. این وضعیت نامساعد سرانجام با ناکامی تلخ ملی‌پوشان ایران مقابل تیم‌های بحرین و عراق به اوج رسید و با اخراج ویلموتس شعله‌ور شد.

سپس با آغاز فعالیت دراگان اسکوچیچ کروات در راس کادر فنی تیم ملی فوتبال ایران در نیمه نخست سال ۲۰۲۰، وضعیت این تیم دوباره متحول شد. آخرین عملکرد تیم ملی فوتبال ایران با کسب دو پیروزی در دیدارهای رسمی دوستانه در برابر ملی‌پوشان ازبکستان و بوسنی و هرزگوین در اواخر سال ۲۰۲۰، نمایان‌گر ایجاد وضعیت نوین و نویدبخشی برای این تیم و نیز جرقه امید برای هواداران فوتبال ایران است.

تیم ملی فوتبال ایران سال ۱۴۰۰ خورشیدی را با دو بازی مقابل تیم‌های ملی هنگ کنگ و کامبوج در تعطیلات نوروزی آغاز می‌کند. این دو دیدار از مرحله برگشت مقدماتی جام جهانی ۲۰۲۲ به عبارتی همچنین به عنوان آزمون‌های مهم برای رویارویی خانگی مقابل تیم‌های ملی بحرین و عراق در ماه خرداد نیز به شمار ‌می‌روند.

سرمربی تیم ملی ایران، دراگان اسکوچیچ، برای رسیدن به کامیابی با تیم ملی و غلبه بر تیم‌های ملی بحرین، عراق، هنگ‌کنگ و کامبوج از پشتوانه مناسبی برخوردار است. به ویژه در خط حمله تیم ملی ایران گزینه‌های قابل توجهی حضور دارند که می‌توانند در نهایت برگ برنده را برای راه‌یابی تیم ملی به جام جهانی ایفا کنند.

سردار آزمون، مهاجم تیم زنیت سانکت‌پترس‌بورگ، آقای گل لیگ برتر روسیه است. همچنین مهدی طارمی، مهاجم تیم اف.ث. پورتو نیز عنوان آقای گل لیگ برتر پرتغال را به خود اختصاص داده است. وجود این دو گلزن برجسته در کنار کاوه رضایی از تیم شارلروا بلژیک، کریم انصاری‌فرد (آ.ا.ک. آتن یونان)، مهدی قائدی (استقلال تهران) و سامان قدوس (برنتفورد انگلیس) می‌تواند خط حمله تیم ملی ایران را به اصطلاح به یک "آتش‌فشان" تبدیل کند که باعث فروپاشی دروازه تیم‌های حریف شود.

بهتاش فریبا، ملی‌پوش پیشین فوتبال ایران و آقای گل جام ملت‌های آسیا در سال ۱۹۸۰ در این زمینه به دویچه‌وله فارسی می‌گوید که «تیم ملی ایران می‌تواند با استفاده از تمام این پتانسیل، مقابل تیم‌های ملی بحرین و عراق پیروز شود و به جام جهانی صعود کند.»

سه بازی باقی‌مانده تیم ایران در برابر تیم‌های هنگ‌کنگ، عراق و بحرین در تهران برگزار می‌شود. آیا با توجه به شرایط ناشی از شیوع ویروس کرونا، تیم ملی ایران می‌تواند از این امتیاز خانگی بهره‌مند شود؟ به احتمال زیاد عدم حضور تماشاگر در ورزشگاه، وضعیت میزبانی را برای شاگردان دراگان اسکوچیچ تحت تاثیر قرار خواهد داد.

به نظر می‌رسد که دراگان اسکوچیچ یک مربی پرتلاشی است. وی هر هفته برای تماشای بازی‌های لیگ برتر ایران در استادیوم حضور دارد و به همراه کمک‌مربی تیم ملی، وحید هاشمیان، دیدارهای باشگاهی ایران را از نزدیک مورد تحلیل قرار می‌دهد. اسکوچیچ برای لژیونرها نیز برنامه تعیین کرده و با آنها از طریق وب ‌کنفرانس در ارتباط است. از این لحاظ فعالیت و برنامه‌ریزی‌های حرفه‌ای در عرصه رهبری تیم ملی ایران، قابل مشاهده هستند.

دراگان اسکوچیچ با ابراز امیدواری به موفقیت تیم ملی ایران اشاره می‌کند: «هیچ گاه به دنبال مباحث کوچک نیستم و به چیزهای بزرگ فکر می‌کنم. همه انتظار دارند تیم ملی ایران به جام جهانی برود اما انتظار من از خودم بیشتر از این حرف‌هاست.»

مرتضی پورعلی گنجی، مدافع تیم ملی ایران تاکید می‌کند:‌ «ما می‌دانیم که صعود به جام جهانی برای مردم ایران خیلی مهم است و تمام توان خود را می‌گذاریم تا به جام جهانی صعود کنیم.»

در فوتبال همیشه اتفاقات عجیب و غیرمنتظره رخ می‌دهد. تاریخچه فوتبال ملی ایران نیز سرشار از وقوع رویدادهای شگفت‌انگیز است. هرچند صعود به جام جهانی با وجود شرایط فعلی برای تیم ملی فوتبال ایران بسیار دشوار است، اما کسب چهار پیروزی متوالی مقابل تیم‌های ملی کامبوج، هنگ کنگ، بحرین و عراق در بهار ۱۴۰۰، به عنوان شگفتی محسوب نخواهد شد.

اما این کامیابی احتمالی، رستاخیز دوباره‌ای برای فوتبال ملی ایران پس از دو سال بحرانی خواهد بود.