دادستان پرونده انفجار مرکز فرهنگی یهودیان در آرژانتین (آمیا) از یک قاضی فدرال آرژانتین خواسته است "توافق مغایر با قانون اساسی" با ایران را لغو کند. بر اساس این توافق که در ژانویه امسال (۲۰۱۳) میان ایران و آرژانتین امضا شد قرار است دو کشور برای بررسی اتهاماتی که متوجه برخی از مقام‌های جمهوری اسلامی به عنوان آمران و مجریان ترور یادشده است یک کمیسیون حقیقت‌یاب تشکیل دهند.

سال ۱۹۹۴ در انفجار آمیا در شهر بوئنس آیرس ۸۵ نفر کشته و نزدیک به ۳۰۰ نفر مجروح شدند. دو سال بعد دادگاهی در آرژانتین ۸ مقام بلندپایه ایرانی را متهم کرد که در فرمان‌دهی و طراحی انفجار آمیا نقش داشته‌اند و حزب‌الله لبنان را مأمور اجرای این بمب‌گذاری کرده‌اند. احمد وحیدی، وزیر دفاع فعلی کشور و فرمانده وقت نیروی قدس سپاه، و علی‌اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس جمهور وقت ایران، از جمله مقامات بلندپایه‌ای هستند که به نقش داشتن مستقیم در این عملیات تروریستی متهم شده‌اند. جمهوری اسلامی ایران همواره این اتهام را رد کرده است.

بنا به توافقنامه میان ایران و آرژانتین کمیسیون حقیقت‌یابی تشکیل می‌شود که پنج قاضی مستقل عضو آن خواهند بود تا شواهد و اسناد انفجار آمیا را بررسی و با سفر به ایران از متهمان ایرانی این ماجرا بازجویی کنند. هیچ یک از قضات نباید اهل ایران یا آرژانتین باشند.

کمیسیونی که هنوز تشکیل نشده است

در جریان امضای توافق میان تهران و بوئنس آیرس کریستینا کیرشنر، رئیس جمهور آرژانتین، گفت که این توافق "سرانجام به آرژانتین این امکان را می‌دهد که از متهمانی که پلیس بین‌الملل برای آن‌ها دستور بازداشت صادر کرده است، بازجویی به عمل آورد".

اسرائیل و جامعه‌ی ۳۰۰ هزار نفری یهودیان آرژانتین بارها به نقش ایران در این بمب‌گذاری اعتراض و دولت آرژانتین را متهم کرده‌اند که این پرونده را آن‌طور که باید با جدیت پیگیری نمی‌کند. توافق ژانویه نیز پیوسته مورد انتفاد اسرائیل و جامعه یهودی آرژانتین بوده است.

آلبرتو نیسمان در توجیه خواست خود گفته است که توافق ضمن "نقض استقلال قوه قضائیه" این خطر را نیز دربردارد که آرژانتین از سوی گروه‌‌های مدافع حقوق بشر محکوم شود.

امحمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، در ماه سپتامبر گذشته (۲۰۱۳) در جریان دیداری با هکتور تیمرمن، همتای آرژانتینی خود، در نیویورک اطمینان داد که ایران "همه مفاد توافق‌نامه میان دو کشور را می‌پذیرد" تا موضوع بمب‌‌گذاری سال ۱۹۹۴ در بوئنس آیرس روشن شود.

در ماه فوریه ۲۰۱۳ پارلمان آرژانتین به توافق‌نامه با ایران برای تشکیل "کمیسیون حقیقت‌یاب" رأی مثبت داد. اما این توافق‌نامه باید از سوی جمهوری اسلامی هم امضا شود.

وزیر امور خارجه آرژانتین به دنبال دیدار با ظریف به خبرگزاری آرژانتین (تلام) گفت که همتای ایرانی‌اش به او اطمینان داده که امضای توافق‌نامه در مراحل آخر خود به سر می‌برد، بدین صورت که شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی آن را تصویب کرده و در انتظار امضای رهبر جمهوری اسلامی، آیت‌الله خامنه‌ای است.

گرچه گفته شده که قرار است ایران و آرژانتین گروه‌هایی تحقیقاتی تشکیل دهند که در ماه میلادی جاری (نوامبر) در ژنو با هم دیدار و کار خود را آغاز کنند، ولی هنوز خبری در باره کار این گروه‌ها منتشر نشده است. با تقاضای دادستان شاید که تشکیل این گروه‌ها باز هم با تاخیر بیشتری مواجه شود.