امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی، رئیس "بنیاد شهید و امور ایثارگران"، روز دوشنبه نهم بهمن (۲۹ ژانوی) به خبرگزاری ایلنا درباره کمبود داروهای اعصاب و روان برای آسیب‌دیدگان جنگ ایران و عراق گفت که در سال جاری "مشکلی برای تامین مالی" داروها نبوده، بلکه "مشکل این بوده که دارویی در بازار نبوده است".

او افزود که هم‌زمان با این کمبود، داروها "به صورت چمدانی" وارد ایران می‌شوند. قاضی‌زاده هاشمی نگفت چه کسانی و با کدام مجوز می‌توانند "چمدانی" دارو وارد کنند و تنها به ضرورت "شفاف شدن مسیر واردات از طریق شرکت‌های دارویی" اشاره کرد.

بیشتر بخوانید:تجمع جانبازان در تهران در اعتراض به وضعیت معیشتی

عدم اختصاص بودجه

حسام‌الدین شریفی‌نیا، عضو هیات مدیره "انجمن اقتصاد سلامت دارو" روز گذشته به خبرگزاری "حیات" گفت که یکی از علل کمبود برخی از اقلام دارویی در بازار "عدم اختصاص بودجه کافی برای طرح دارویار بوده است".

به گفته او عدم تامین بودجه مورد نظر سازمان غذا و دارو "سبب بروز چالش‌هایی در زنجیره تامین و حتی توزیع دارو" در ایران شده و "از ۱۰۹ هزار میلیارد تومانی که سازمان غذا و دارو برای اجرای طرح دارویار درخواست داده، تنها با ۶۹ مورد آن موافقت شده" است. نیمی از مبلغ ۶۹ هزار میلیارد تومانی تصویب‌شده نیز با وجود گذشت ۸ ماه از سال هنوز پرداخت نشده است.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

تهیه داروهای آسیب‌دیدگان اعصاب و روان و شیمایی جنگ که جمهوری اسلامی آنها را "جانباز" می‌نامد، یکی از دشواری‌های جدی برای آنها و خانواده‌شان است. این داروها گران و کمیاب‌اند. مسئول تامین این داروها وزارت بهداشت و درمان و وزارت "صمت" و نهادهای حکومتی مانند "بنیاد شهید و امور ایثارگران" هستند.

محمد میرزابیگی، معاون بهداشت و درمان "بنیاد شهید و امور ایثارگران" در اوایل شهریور امسال گفته بود: «در حال حاضر نیازمندی‌های بسیار ضروری جهت مسائل درمانی جامعه هدف ما وجود دارد که تولید داخلی مشابه برای آن نداریم یا کیفیت آن چندان مطلوب نیست که باید از خارج کشور تهیه شود.»

 خبرگزاری تسنیم با اشاره به این سخنان در گزارشی در آذرماه نوشت که پیشتر وعده داده شد که منابع مالی برای رفع برخی مشکلات فوری آسایشگاه جانبازان اعصاب و روان مانند تأسیسات ساختمانی، تجهیزات لازم و تامین دارو حل شود و بنیاد مربوطه نیز ۶۲ قلم داروی مخصوص این بیماران را تامین کند، اما "حالا پس از گذشت دو ماه نیم همچنان تهیه دارو با همان مشکلات پیش روی جانبازان وجود دارد".

این خبرگزاری وابسته به سپاه پاسداران از قول برخی بیماران اعصاب و روان نوشت که داروهای اساسی مانند اسپری سروتاید که یک "داروی مهم خصوصا برای جانبازان شیمیایی است به سختی پیدا می‌شود و اگر هم گیر بیاوریم کیفیت خوبی ندارد". 

این خبرگزاری به نقل از یک آسیب‌دیده جنگ گزارش داد که دشواری تهیه دارو "تنها به کمبود و نبود آن" مربوط نمی‌شود و گاه داروخانه‌ها داروهای مورد نیاز این بیماران را به میزان لازم به آنها نمی‌دهند، زیرا بیمه همه دارو را پوشش نمی‌دهد.

اختیار بازار دارو در دست نهادهای خصولتی

آبان سال ۱۴۰۱ پایگاه خبری "آفتاب" در گزارشی نوشت که تولید و واردات دارو در ایران تا حد زیادی در اختیار "خصولتی‌های قدرتمند و مدیران و تجار پرنفوذ برآمده از این بنیاد‌ها" است.

آفتاب به این اشاره کرده بود که این نهاد‌ها "نقشی کلیدی در تعیین وزیر بهداشت و به ویژه رئیس سازمان غذا و دارو ایفا می‌کنند" و "دامنه نفوذ هیچ کدام از این هلدینگ‌های خصولتی به اندازه ستاد اجرایی فرمان امام" گسترده نیست.

مدیریت "بنیاد شهید" نیز متهم به اختلاس میلیاردی، شفاف نبودن عملکرد مالی و زیرپا گذاشتن حقوق کسانی است که آنها را "ایثارگران" می‌نامد.  در سال ۱۹۹۳ خبر فساد ۱۷۰ میلیارد تومانی بنیاد شهید رسانه‌‌ای شد و رئیس کمیته تحقیق و تفحص مجلس از بنیاد شهید در این باره گفت: «حجم فسادهای مالی آن قدر زیاد است که می‌ترسیم اگر آنها را افشا کنیم مردم شوکه شوند.»

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

اردیبهشت سال ۱۳۹۹ هفده تن از مقامات سابق وزارت بهداشت و اساتید دانشگاه در نامه‌ای خطاب به سعید نمکی، وزیر بهداشت وقت جمهوری اسلامی نوشته بودند که با استفاده از رانت‌های مدیریتی، "پروانه‌هایی برای شرکت‌هایی صادر شده که اساسا خط تولید اختصاصی برای داروهای تخصصی را ندارند و با همان خط تولید داروی عمومی دست به تولید داروهای تخصصی می‌زنند".