کنسرن دایملر مناسبات معاملاتی خود با جمهوری اسلامی را قطع کرد. دیتر تسچه، رئیس دایملر، در روز پنج‌شنبه (۲۰ آبان/ ۱۱ نوامبر) در اشتوتگارت اعلام کرد، گرچه تاکنون مناسبات معاملاتی این شرکت با جمهوری اسلامی در چارچوب‌های قانونی بوده است، اما با توجه به تحولات اخیر سیاسی در ایران و بررسی‌های لازم، دایملر به این نتیجه رسیده است که «معاملات خود با ایران را بطور کلی متوقف سازد».

در ادامه‌ی مناقشه اتمی میان جمهوری اسلامی و جامعه بین‌المللی بسیاری از کشورها و شرکت‌های بزرگ جهان دست به تجدیدنظر در مناسبات بازرگانی خود با ایران زده‌اند.

درپی صدور قطعنامه‌ی چهارم شورای امنیت علیه ایران، برخی کشورهای جهان، از جمله آمریکا و اتحادیه اروپا، تحریم‌های یک‌جانبه شدیدتری را علیه ایران برقرار کردند.

در ماه‌های گذشته نیز برخی شرکت‌ها و موسسات مالی آلمان بتدریج معاملات خود با ایران را محدود یا بطور کلی متوقف کردند. در ماه سپتامبر شرکت تیسن کروپ، یکی از مهم‌ترین تولیدکنندگان فولاد جهان، مناسبات تجاری خود با ایران را به حالت تعطیل درآورد.

کنسرن دایملر دربرگیرنده شرکت‌های متعددی از جمله شرکت خودروسازی مرسدس بنز است.از آن میان می‌توان به قطع روابط مالی "کومرتس بانک"، "دویچه بانک" و شرکت بیمه "آلیانتس" با ایران اشاره کرد. شرکت‌های تولیدی و موسسات مالی بزرگ آلمانی اغلب دارای روابط تجاری گسترده با آمریکا هستند و هیچ‌یک از آنان به خاطر بازار ایران حاضر به خطر انداختن منافع خود در آمریکا نیست.

ترس از خروج شرکت‌های بزرگ اروپایی از بازار ایران

تصمیم اخیر دایملر بدین معناست که این کنسرن آلمانی از ۳۰ درصد مشارکت خود در تولید موتورهای دیزلی در ایران صرف‌نظر خواهد کرد. روزنامه "دنیای اقتصاد" با اشاره به خروج دایملر از بازار خودروی ایران می‌نویسد: «خبر خروج بنز (دایملر) از کشور را می‌توان بزرگترين شوک در بازار خودروهای تجاری طی چند سال گذشته دانست، چرا که از زمان تردد کاميون های بنز در کشور بيش از نيم قرن می‌گذرد و خروج اين شرکت می‌تواند بازار خودروهای تجاری را با مشکلات بسياری مواجه کند.»

بیم آن می‌رود که شرکت‌های اروپایی دیگر نیز از کنسرن دایملر آلمان پیروی کنند و با خروج اروپاییان از ایران، زمینه فعالیت شرکت‌های چینی در بازار داخلی فراهم ‌شود. به گفته کارشناسان مستقل و حتا برخی مسئولان دولتی، محصولات چینی تاکنون نتوانسته‌‌اند انتظارات مصرف‌کنندگان ایرانی را برآورده کنند.

مصطفی ممقانی، مدیر فروش شرکت "رنوتراکس"، تایید کرد که شرکت بنز از یک سال پیش روابط تجاری خود با این شرکت را محدود کرده بود. کارشناسان داخلی بر این باورند که خروج دایملر از ایران انگیزه‌ای سیاسی داشته و این امر سرانجام به خروج دیگر شرکت‌های غربی از ایران منجر خواهد شد.

به گفته ممقانی، «در آینده باید شاهد خروج شرکت‌های ولوو، اسکانیا و رنو از کشور بود». اغلب کارشناسان اقتصادی ادامه این روند را به معنای افزایش قیمت خودروهای خارجی در ایران ارزیابی می‌کنند.

دایملر در دوران تحریم‌های اقتصادی علیه عراق نیز فعالیت‌های خود را در این کشور متوقف کرده بود، اما پس از جنگ و پایان تحریم‌ها به این کشور بازگشت.

SI/KG