«درباره الی»، فیلم تحسین شده­ای از اصغر فرهادی است که نمایش آن در ایران با مشکلات فراوانی همراه بود.

«درباره الی» را می­توان یکی از بحث برانگیزترین فیلم­های سال­های اخیر دانست. تازه­ترین ساخته­ی اصغر فرهادی در داخل کشور با محدودیت­ها و بداقبالی­های فراوانی روبرو شد، اما در خارج مورد استقبال و تحسین منتقدان قرار گرفت. با اکران عمومی «درباره الی» در اروپا، انتظار می­رود این فیلم در جلب نظر تماشاگران نیز موفقیت زیادی به دست آورد.

گام اول: جشنواره فیلم فجر

فیلم «درباره الی» ظاهرا به دلیل بازی یکی از بازیگرانش، گلشیفته فراهانی، در یک فیلم آمریکایی و حضور بدون روسری او در مراسمی در هالیوود، از فهرست فیلم­های بخش مسابقه جشنواره فیلم فجر کنار گذاشته شد. سرانجام این فیلم که نامش در فهرست جشنواره وجود نداشت، با دخالت برخی مقام­های دولتی اجازه نمایش یافت. «درباره الی» از سوی تماشاگران به عنوان بهترین فیلم جشنواره­ی بیست و هفتم فجر شناخته شد و داوران سیمرغ بلورین بهترین کارگردان را به فرهادی دادند. «درباره الی» به دغدغه­های جوانان قشر متوسط ایران می­پردازد و گوشه­هائی از زندگی و روحیات آن‌ها را در ترکیبی پرکشش و تو در تو به نمایش می­گذارد. اغلب منتقدان بازی­های طبیعی و قدرتمند هنرپیشگان این فیلم را یکی از نقاط قوت آن ذکر می­کنند. آنچه مورد پسند تماشاگران قرار می­گیرد تغییرات حالت و رفتار شخصیت­های فیلم در مواجهه با رویدادهاست که مابه­ازایی واقعی و ملموس در زندگی روزمره دارد.

از هوای بهاری تا ناآرامی­های خیابانی و گرد و غبار

شاید جنجالی که بر سر نمایش یا عدم نمایش فیلم در جشنواره فجر به وجود آمد در مطرح شدن اولیه آن زیاد هم تاثیر منفی نداشت. اما برای تشخیص میزان اقبال عمومی تماشاگران باید فرصت اکران مناسبی فراهم باشد. «درباره الی» قرار بود جزو برنامه­ی اکران­های نوروزی باشد که در ایران یکی از بهترین زمان­های نمایش است. این فرصت، به رغم اعلام قبلی، به دلایلی که دقیقا مشخص نشد، از فیلم گرفته شد. نمایش «درباره الی» در خرداد ماه انجام شد که مسائل مربوط به انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری و نتایج رسمی اعلام شده­ی ان همه چیز را تحت شعاع قرار داده بود. ده روز پایانی خرداد، دغدغه­ی اصلی اغلب جوانانی که مخاطبان اصلی فیلم بودند، حضور در خیابان­ها و اعتراض به چیزی بود که تقلب آشکار در انتخابات خوانده می­شود. تظاهراتی که کشته و زخمی شدن صد­ها و دستگیری بیش از هزار نفر را در پی داشته و هنوز به پایان نرسیده است. از نیمه­ی تیرماه، آلودگی شدید هوای تهران نیز علت دیگری شد تا سالن­های سینما خلوت­تر از معمول باشد.

موفقیت در جشنواره­های جهانی

به رغم زمان نامناسب اکران و حوادثی که زندگی عادی مردم به شدت از آن متاثر است، «درباره الی» تا روز شانزدهم تیرماه 630 میلیون تومان در تهران فروش داشته است. علی سرتیپی پخش کننده فیلم به ایسنا گفت «متاسفانه همه چيز در اكران اين فيلم تاثيرگذار بوده و اين روزها هم گرفتار آلودگی هوا شده‌ايم اما اكران فيلم در 25 سينما ادامه دارد». خبرهای خوش­تر از خارج از مرزهای ایران می­رسد. اصغر فرهادی که این روزها برای نمایش فیلمش در جشنواره «كارلووی واری» خود را آماده سفر به جمهوری چک می­کند، پیشتر از دو جشنواره­ی بین المللی با دست پر به ایران بازگشت. او در برلین خرس نقره‌ای بهترين كارگردانی را گرفت و در جشنواره‌ی «ترابيكا» جايزه‌ی بهترين فيلم بلند را از دست رابرت دنيرو دریافت کرد. این فیلم قرار است در چند جشنواره دیگر نیز شرکت کند.

فرانسه در تدارک نمایش «درباره الی»

برخلاف وضعیت نمایش «درباره الی» در ایران، تور اروپایی این فیلم بهتر تدارک دیده شده. «ممنتو فیلمز» Momento Films که پخش جهانی فیلم را بر عهده دارد، دهم تیرماه آن را در یکی از سینماهای پاریس برای روزنامه­نگاران و منتقدان سینمایی به نمایش گذاشت. قرار است «درباره­ی الی» تا نهم شهریورماه هفت بار دیگر برای اهل فن به نمایش درآید تا زمینه­ی اکران عمومی آن از ۱۸ شهریور فراهم شود. به گفته­ی مسئولان «مومنتو فیلمز» این فیلم همزمان در بیش از ۳۰ سینمای فرانسه به نمایش درخواهد آمد و سپس راهی کشورهای دیگر می­شود. پیش‌‌بینی می‌شود در کنار جاذبه­های فیلم و موفقیت آن در جشنواره­های معتبر جهان، مسائل مربوط به انتخابات که ایران را هفته­ها در کانون اخبار قرار داده، تماشاگران زیادی را به دیدن «درباره الی» ترغیب کند.

نویسنده: بهزاد کشمیری­پور

تحریریه: بهنام باوندپور