کمپانی بریتانیایی "رویال داچ شل" به شدت در تکاپوی یافتن راه‌‌حلی برای پرداخت بدهی یک میلیارد دلاری خود به دولت ایران است، اما از آنجایی که اتحادیه اروپا و ایالات متحده انتقال پول به بانک‌ها و موسسات مالی ایرانی را به امری غیرممکن بدل کرده‌اند، هنوز راه مطمئنی برای انتقال نیافته است.

خبرگزاری رویترز در گزارشی اختصاصی به نقل از برخی منابع فعال در صنعت نفت جهان اطلاعاتی را افشا کرده که نشانگر وخامت اوضاع اقتصادی و مالی ایران در نتیجه فشارهایی است که اخیرا به‌طور بی‌سابقه‌ای شدت یافته تا رهبران جمهوری اسلامی را وادار به عقب‌نشینی در بحران هسته‌ای ایران کند.

بدهی‌های کمپانی نفتی شل به شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران و بابت فروش نفت‌خام کشور است. رقم یک میلیارد دلاری بدهی تقریبا برابر با ارزش ۸ میلیون بشکه نفت‌خام تولید ایران است.

منابعی که این اطلاعات را در اختیار رویترز قرار داده‌اند، نخواستند که هویت واقعی‌شان فاش شود. یکی از آنها می‌گوید «شل سخت در تلاش است تا راهی بیابد، اما این کار با دشواری‌های بسیاری روبرو است. آنها می‌خواهند به تعهدات خود در قبال ایران پای‌بند بمانند، اما نمی‌توانند از سد تحریم‌ها عبور کنند.»

هیچ‌یک از مقامات کمپانی شل حاضر به پاسخ‌گویی به سوالات رویترز درباره این موضوع نشده‌اند. مقامات ایرانی هم هنوز واکنشی رسمی به انتشار این اطلاعات نشان نداده‌اند. شل دومین مشتری بزرگ نفت ایران در میان کمپانی‌های نفتی جهان است و روزانه صدهزار بشکه نفت از ایران خریداری می‌کند. توتال، از دیگر مشتریان بزرگ نفت ایران هم خرید روزانه صدهزار بشکه‌ای خود را سال گذشته و در پی اعمال فشارها، متوقف کرد.

اقتصاد ایران در مسیر انزوای بیشتر از اقتصاد جهانی

اواخر ژانویه سال جاری میلادی، اتحادیه اروپا با تشدید تحریم‌ها علیه ایران، تصمیم به قطع کامل واردات نفت‌خام از ایران گرفت، اما به کمپانی‌ها تا اول ژوئیه فرصت داد که به تجارت و تعاملات مالی خود با ایران پایان دهند.

پیتر فوسر، مدیرعامل کمپانی شل اوایل ماه مارس اعلام کرده بود که این کمپانی آخرین محموله‌های نفتی ایران را وارد می‌کند و پس از آن ظرف چند هفته این روند متوقف خواهد شد.

برخی از مقامات بانکی و فعالان صنعت نفت در گفت‌وگو با رویترز گفته‌اند که تحریم‌های آمریکا چنان موثر بوده که انتقال بدهی‌ها و هرگونه استفاده از سیستم بانکی را تقریبا به امری محال تبدیل کرده است.

پیش‌تر برخی از مشتریان بزرگ نفت ایران از طریق "بانک اسلامی نور" مستقر در دوبی انتقال پرداخت‌ها را انجام می‌دادند، اما در پی اعمال فشارهای بی‌سابقه از سوی واشنگتن، اواخر سال ۲۰۱۱ این بانک هم همکاری‌های خود با ایران را متوقف کرد.

برخی از مدیران نفتی می‌گویند با توجه به محدودیت‌های موجود احتمالا تنها راه باقی‌مانده برای کمپانی شل این است که از دولت بریتانیا بخواهد راهی برای انتقال این بدهی بیابد.

EN/SJ